چرخه ناسالم در تهاتر قیر کشور

به گزارش روند بورس امروز، وحید شیخی، رئیس کمیسیون قیر و عضو هیئت‌مدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی عنوان کرد: در بحث قیر تهاتری دولت نفت خام را در اختیار پالایشگاه‌ها قرار می‌دهد و یک سری از محصولات مانند سوخت را با قیمت آن نفت خام تهاتر می‌کند.

دولت در خصوص وکیوم باتوم (مواد اولیه تولید قیر که ناشی از ته ماند برج تقطیر در خلاء در پالایشگاه بجای می‌ماند) هم‌سال‌ها این کار را انجام می‌داد اما متأسفانه در سال جاری این کار انجام نشد و گفته شد که شرکت‌های پیمانکاری اقدام به خرید قیر کنند و دولت پول آن را می‌پردازد.

همان موقع ما تذکر دادیم که دولت با کسری بودجه و مشکلات مربوط به فروش نفت مواجه است؛ اما دوستان اظهار کردند که پول خرید این قیر موجود است و شما نباید نگران باشید؛ اما حالا که بیش از ۱۰ ماه از سال گذشته باید مطابق بودجه پرداختی‌ها ماه‌به‌ماه انجام می‌شد اما تنها ۲ هزار میلیارد تومان آن پرداخت شده است؛ یعنی حتی این ۲ هزار میلیارد تومان هم تبدیل به پول نشده است. دستگاه‌ها اولویت خودشان را روی پرداخت دستمزد و هزینه‌های جاری‌شان گذاشته‌اند. ضمن اینکه راه‌کارهای خرید قیر را نمی‌دانند.

ما یک راهکار اساسی در ارتباط با تهاتر نفت خام و دریافت وکیوم باتوم توسط دولت داشتیم. دولت وکیوم باتوم را به دستگاه‌های اجرایی قرار می‌داد و آن‌ها هم وکیوم باتوم را با قیر موردنیازشان تهاتر می‌کردند. متأسفانه در سال جاری این پروسه را به هم زدند و آسیب خیلی جدی به بازسازی کشور و شرکت‌های قیر ساز وارد شد. مقدار ۴ میلیون تنی که هرساله در بودجه نوشته می‌شد امسال هنوز ۳۰۰ هزار تن آن‌هم محقق نشده است. اتفاقی که باید رخ دهد این است که دولت باید بودجه ۴ هزار میلیارد تومان را در ارتباط با بودجه سال ۹۸ پرداخت کند.

در شرایط تحریمی که در کشور وجود دارد و فروش نفت خام با مشکل مواجه است، هرچقدر بتوانیم فرآورده‌ها را به فروش برسانیم، به نفع کشور است. این فروش فرآورده‌ها می‌تواند به صورت صادراتی یا فروش داخلی باشد. موضوع این است که برخی از فرآورده‌های سنگین به دلیل اینکه مصرف مازوت در کشتی‌ها ممنوع شده، دیگر به عنوان فرآورده ارزشمند شناخته نمی‌شود. این مواد باید به کارخانه‌های قیر بیاید و به صورت قیر صادر شود. نه اینکه نفت کوره را با تخفیف‌های بسیار زیاد و با زیان فراوان در بازارهای صادراتی عرضه کنیم و افتخار کنیم که تولید ادامه‌دار بوده است.

مسئله مهم در خصوص اینکه آیا چرخه حواله‌های قیر تهاتری ایجاد فساد می‌کند یا خیر به این برمی‌گردد که ما معمولاً در کشورمان به دنبال مفسد هستیم. به جای اینکه بیایند یک چرخه اقتصادی سالم را ایجاد کنند و چرخه‌ای ایجاد شود که کمترین فساد را داشته باشد. اتفاقی که رخ داده این است که طی چند سال گذشته اصلاحات چرخه قیر تهاتری انجام شده و شرایط مشخصی در وزارت نفت و دستگاه‌های اجرایی داشت. یکی از ایرادهایی که وجود دارد این است که اسم رایگان را روی این کار گذاشتند. هیچ‌چیز رایگانی در کشور توزیع نمی‌شود. این محصول با نفت خام تهاتر می‌شود و دولت هم آن را با موردنیاز دستگاه‌هایش تهاتر می‌کند. همه‌چیز در شرایط سالم و در یک چرخه سالم تهاتر انجام می‌شد.

در خواست ما از نمایندگان مجلس این است که برای اینکه بتوانیم در بین مردم رضایتمندی ایجاد کنیم و شرایط را به قبل بازگردانیم که شرایط بسیار پیش‌رونده‌ای بود، بحث قیر تهاتری را دوباره لحاظ کنند.