غول نقدینگی در بازار سرمایه

به گزارش روند بورس امروز، علی ابتهاج کارشناس بازار سرمایه عنوان کرد: طی دو سال اخیر، بازار سرمایه شاهد اتفاقات متعدد و خاصی بوده است. بسیاری از این رخدادها از تجربه مجربین بازار نیز خارج بوده است و بعضا اتفاقاتی بوده که تجربه جدیدی در بازار به حساب می آید. از جمله آنها می‌توان به رشد پیاپی و طولانی مدت بازار سهام اشاره کرد به‌طوری‌که بر خلاف گذشته بعد از رشدهای سریع و شدید معمولا شاهد وقفه و اصلاحات تاثیرگذار در بازار بودیم و پس از جهش‌های چند برابری ، بازار سهام مدت نسبتا طولانی به اصلاح وارد می‌شد اما در حال حاضر به این صورت نیست.

نکته دیگر اینکه بازار سهام معمولا بازاری دنباله رو در ارتباط با مباحث تورمی بوده است. به‌طوری‌که همیشه ابتدا شاهد رشد دلار و سایر بازارهای رقیب بودیم و در ادامه بازار سرمایه حرکت خود را آغاز می‌کرد. رخدادی که برای اولین بار معکوس شده و به نظر می‌رسد بازار سهام پیش‌روتر از سایر بازارها در حال رشد است. نکته جالب اینکه این رشد با ورود بی سابقه و طولانی مدت نقدینگی مواجه بوده و اغلب فعالین مجرب بازار را در مقاطعی سر درگم کرده بود و در حال حاضر هم ترسیم آینده بازار کمی سخت شده است. اتفاقی که در این میان و باز هم برای اولین بار به چشم می‌خورد، تغییر سیاست های کلان در خصوص بازار سرمایه است.

این‌بار دولت از حمایت‌های شعارگونه از بازار عبور کرده و حمایت همه جانبه‌ای  از بازار سهام به عمل می‌آورد. به نظر می‌رسد رویکردتغییر سیاست‌های اقتصادی از بانک محور به سمت بازار سرمایه محور شدن پیش می‌رود و البته که رخداد مثبتی خواهد بود. همزمان با این چشم انداز، اصلاح بی وقفه سیستم بانکی، مبارزه با فساد و پولشویی ، اصلاح ساختار و قوانین مالیاتی و امنیتی شدن بازار های موازی مانند سکه و ارز اهرم پرشتاب ورود نقدینگی به بازار سهام را چندین برابر پر زور‌تر کرده و اینک به نظر می‌رسد یکی از شفاف ترین و در عین حال بی حاشیه‌ترین فضاها برای انباشت نقدینگی که دارای شفافیت کامل مالیاتی و عملکرد سرمایه گذاران است بازار سهام تلقی می‌شود.

علت دیگر حمایت همه جانبه دولت از بازار، حفظ شرایط مطلوب آن در جهت رونق و ایجاد فضای امن سرمایه‌گذاری برای جامعه است تا بتواند با واگذاری شرکت‌های تابعه خود به خصوصی‌سازی واقعی روی آورده  و در عین حال در شرایط سخت تحریم و بحران کسری بودجه بتواند بخشی از معضلات مالی خود را از این طریق مرتفع کند. البته رونق بازار سهام در فروش اوراق بدهی و پروژه های خاص جهت تامین نقدینگی و کسری بودجه بسیار کمک رسان خواهد بود. این قضیه تا آنجا پیش رفته است که حتی شرکت‌های زیرمجموعه نهادهای حاکمیتی هم مقرر شده است تا در بورس عرضه شوند و اینها همه نشان از رویکرد کلی نظام در توسعه و رونق بازار سرمایه در شرایط فعلی است.

از سوی دیگر به نظر میرسد هرچه نقدینگی بر آتش تنور رشد بازار بدمد و حتی منجر به حباب قیمتی در بخش‌هایی از بازار سهام شود، اما تاثیری بر زندگی اقشار جامعه و تورم عمومی نخواد داشت و حتی می تواند بخشی از توجه غول نقدینگی را به خود جلب کند تا از تاثیرگذاری بر بازارهای رقیب مانند دلار ، طلا و ملک که بر معیشت مردم اثر مستقیم دارد تا حدی بازماند. این نکته حتی در شدیدترین بحران سیاسی نظامی بی سابقه اخیر هم بخوبی قابل لمس بود که در نهایت قدرت نقدینگی آب سردی شد بر ترس بازار از ریسک‌های بی سابقه فوق و همواره نیز این تلقی وجود دارد که سرمایه‌گذاری در این بازار همراه با ریسک است و سرمایه‌گذاران ریسک آنرا پذیرفته‌اند. البته نباید از نظر دور داشت که رشد مجدد دلار عملا می‌تواند موجب تخلیه بخشی از حباب قیمتی ایجاد شده در بازار سال آینده باشد و این خود نکته‌ایست که برخی از تحلیگران و اهالی بازار آنرا در محاسبات خود لحاظ کرده‌اند.

در مجموع به نظر میرسد تا زمانی که سیل ورود نقدینگی به بازار سهام در جریان است و همچنین اهداف خصوصی‌سازی شرکت‌ها و تامین مالی از طریق اوراق برای دولت و ارکان حاکمیتی به سرانجام نرسیده است  می توان ادامه حمایت های دولتی و سیستمی از بازار سرمایه و رشد آنرا انتظار داشت.

از مسائل کلان  بازار که بگذریم نمودار شاخص کل به مناطق حساسی نزدیک شده است. اگر نمودار لگاریتمی بلند مدت شاخص را بررسی کنید  خواهید دید که شاخص کل در طول یک کانال صعودی بلند مدت طی حدود ۳۰ سال اخیر رشد کرده (نمودار ۱) و نکته خاص و یکتا اینکه در حدود مهرماه ۹۸ ، شاخص با این سقف مهم تاریخی در محدوده ۲۹۰ هزار واحدی درگیر شده و عملا با عبور از آن و رسیدن به شاخص ۳۳۰ هزار واحدی آنرا شکسته است و عملا اصلاح بعد از آن تا محدوده ۳۰۱ هزار واحدی، پولبک به سقف کانال شکسته شده است.

اگر بخواهیم اهداف کانالیزه را به نسبت منطقی‌تری در نظر بگیریم و صرفا به سطوح امتداد یافته در نمودار لگاریتمی که اهداف تصاعدی و بالایی را نمایش می‌دهد اکتفا نکنیم، اهداف ۴۱۵ هزار و سپس ۵۳۰ هزرار واحدی را می توان برای آن در نظر گرفت. که عملا یک عکس العمل ضعیف در اولین دستیابی شاخص به ۴۱۱ هزار داشتیم که همان محدوده هدف اول بود و بعد از آن شاخص به سمت هدف۲ حرکت کرد.

اما یک کانال داخلی صعودی هم قابل مشاهده است که سقف کانال متناظر با سقف دیماه ۹۲ رسم شده و حالا داریم به آن سقف که در محدوده ۴۷۰ هزار واحد است نزدیک می‌شویم. احتمال عکس العمل به این سطح بالا اما اگر ابتدا این سطح شکسته شود و بعد اصلاح به روی سقف این کانال انجام شود برای ما بسیار مطلوب است .

شدیدترین سناریوی اصلاحی که فعلا می توان در نظر گرفت عکس العمل به محدوده ۴۷۰ هزار و سپس اصلاح  و پولبک بزرگ به سقف کانال بسیار بلند مدت است که به دلیل شیب صعودی آن می تواند در محدوده ۳۳۰ هزار واقع شود که این سخت ترین سناریو است و البته با توجه به موج شدید نقدینگی که همچنین به سمت بورس سرازیر است بعد به نظر می رسد.

از سوی دیگر گارد صعودی شاخص برخی گروه های بسیار موثر بر شاخص کل مانند پالایشی ، پتروشیمی و فلزات اساسی و … احتمال شکست مقاومت ۴۷۰ هزار را در موازنه فعلی بیشتر کرده است. به هر حال نکته مهم این است که فارغ از اصلاحات کوچک و بزرگی که ممکن است در بازار روی دهد، روند کلی شاخص کل در نمای بلند مدت صعودی است و پایداری و ماندگاری و نگاه حرفه ای سرمایه گذاری با چاشنی تحلیل تخصصی همواره در بلند مدت راکبین این بازار را منتفع کرده است.