گهرترابر سیرجان پیشرو در صنعت حمل و نقل معدنی
انجم شعاع، مدیر عامل شرکت گهرترابر:در بحث حمل و نقل، سیاست کلان دولت این است که بخشی از حمل جاده‌ای به بخش ریلی سوق پیدا کند و اتفاقا در این زمینه سیاست‌های تشویقی هم در نظر گرفته و مقرر شده است چنانچه حمل کالا از جاده به ریل منتقل شود، دولت بخشی از سوبسید سوخت را به شرکت‌های حمل ریلی پرداخت کند. این مساله در سیاست کلی دولت وجود دارد چرا که سهم بخش راه‌آهن از مجموع حمل کالا حدود ۵ درصد است و در هدف‌گذاری‌های دولت افزایش آن تا ۳۰ درصد پیش بینی شده است.
به گزارش روند بورس امروز: بسیاری از شرکت‌های معدنی و فولادی به منظور کاهش هزینه‌های تمام شده خود اقدام به تاسیس شرکت‌های ریلی کرده‌اند. یکی از شرکت‌های بزرگ حمل‌ونقل جنوب شرق کشور، شرکت حمل و نقل ترکیبی مواد معدنی گهرترابر (از شرکت های زیر مجموعه گل گهر سیرجان) است. این شرکت که مقدمات حضور خود در بازار سرمایه را انجام می‌دهد ۵۷ درصد از حمل مواد شرکت گل‌گهر را به صورت ترکیبی انجام می‌دهد. در همین زمینه با محمد انجم شعاع مدیر عامل شرکت گهرترابر به گفت‌وگو پرداختیم. وضعیت صنعت حمل‌ونقل به ویژه صنعت حمل ریلی و مشکلات این صنعت و لزوم سرمایه‌گذاری در این بخش از جمله محورهای گفت‌وگو بوده است.
ارزیابی شما از جایگاه و وضعیت حال حاضر صنعت حمل و نقل و سیاست های دولت در این خصوص چیست؟
در بحث حمل و نقل، سیاست کلان دولت این است که بخشی از حمل جاده‌ای به بخش ریلی سوق پیدا کند و اتفاقا در این زمینه سیاست‌های تشویقی هم در نظر گرفته و مقرر شده است چنانچه حمل کالا از جاده به ریل منتقل شود، دولت بخشی از سوبسید سوخت را به شرکت‌های حمل ریلی پرداخت کند. این مساله در سیاست کلی دولت وجود دارد چرا که سهم بخش راه‌آهن از مجموع حمل کالا حدود ۵ درصد است و در هدف‌گذاری‌های دولت افزایش آن تا ۳۰ درصد پیش بینی شده است.
مهمترین مزایایی که بهره مندی بیشتر از حمل ریلی می تواند داشته باشد چه مواردی هستند؟
دولت به لحاظ صرفه جویی در مصرف سوخت، کاهش آلایندگی‌‌های هوایی و زیست محیطی و کاهش تصادفات، در برنامه‌های توسعه ای خود بحث توسعه راه آهن را مد نظر قرار داده است. ضمن اینکه شرکت های معدنی و صنعتی هر چقدر که محصولات و مواد مورد نیازشان را ازطریق ریل حمل کنند قطعا از جهات مختلف بویژه به لحاظ اقتصادی بیشتر منتفع خواهند شد و در هزینه‌های تمام شده آنها تاثیر گذار خواهد بود، از همین رو می‌طلبد حجم سرمایه گذاری در راه آهن بسیار بالا باشد اما با توجه به اعمال تحریم ها و اثراتی که در این بخش گذاشت تا حدودی این سرمایه گذاری ها به تعویق افتاد.
وضعیت خط ریلی در شرکت گل‌گهر به چه شکل است؟
در حال حاضر صرفا سایت شرکت گل گهر به ریل متصل است و این در حالی است که در منطقه‌ی معدنی گل گهر کارخانجات زیاد و معادن متعددی مانند معدن شماره ۳ گهر زمین،شرکت توسعه آهن و فولاد، شرکت جهان فولاد و شرکت ایرانیان و…وجود دارند اما نکته دیگر امکان استفاده کارخانجات خریدار از حمل ریلی است چرا که برخی خریداران در حال حاضر امکان آن را ندارند و در مواردی هم ریل از نزدیکی کارخانه عبور می کند که ناچارا از حمل ترکیبی استفاده می کنند.
بخش خصوصی تا چه اندازه می تواند در توسعه صنعت حمل ریلی نقش داشته باشد؟
سرمایه گذاری در بخش ریلی نیازمند سرمایه گذاری زیادی است که بخش خصوصی نمی تواند به تنهایی از عهده سرمایه گذاری آن برآید. در حال حاضر شرکت هایی که در این زمینه فعالیت دارند عملا متعلق به بخش خصوصی نیستند اما بسیاری از کارخانجات در این بخش سرمایه گذاری هایی را انجام داده اند.
گل‌گهر تا کنون چه اقداماتی در این خصوص انجام داده است؟
گل گهر در بخش ریلی کارهای بزرگی انجام داده است و در سال ۹۳ هم بخش حمل ریلی شرکت گهرترابر را به همین منظور راه اندازی کرد و به لحاظ سخت افزاری تقویت و توسعه یافت. در حال حاضر ۷۱۴ دستگاه واگن باری و همچنین ۱۵ دستگاه لوکومتیو در مالکیت گهرترابر قرار دارد. همچنین در برنامه‌های توسعه‌ای در نظر داریم که ۱۰۰۰ دستگاه واگن دیگر به این تجهیزات اضافه شود. از اقدامات مهم دیگری که شرکت گل گهر در این رابطه انجام داده می توان به احداث حدود ۷۰ کیلومتر خط ریل در درون منطقه معدنی گل گهر برای اتصال معادن و کارخانجات منطقه اشاره کرد که زیر سازی‌های آن انجام شده و در حال ریل گذاری است. اما در حال حاضر تنها سایت شرکت گل گهر به شبکه ریلی سراسری متصل است.
ظاهرا در بخش حمل جاده ای هم شرکت گهرترابر از جایگاه خاصی برخوردار است. در این خصوص هم توضیح دهید.
بله در بخش جاده ای هم ما فعلا دارای ۳۰۰ دستگاه کامیون هستیم و مالکیت ما زمینه خوبی برای نفوذ در اعمال نظر و سیاستگذاری ایجاد کرده است. چرا که هزینه حمل و نقل در قیمت تمام شده اثر مستقیم دارد و ما سعی کردیم در حمل جاده ای و ریلی نگاهی منطقی به همه موضوعات داشته باشیم. البته ناگفته نماند در بحث حمل جاده ای مسئولین از ما انتظار دارند که همه محصولات را با ریل حمل کنیم. اما با توجه به اینکه همه خریداران ما دارای خط ریلی نیستند ما مجبور هستیم که از حمل جاده‌ای استفاده کنیم و به این بخش هم توجه ویژه ای داشته باشیم.
فکر می‌کنید چنانچه شرکت های خریدار تضمین بدهند که چندین سال از گل گهر خرید کنند آیا این انگیزه می‌تواند باعث شود تا گل گهر در خصوص ایجاد خط ریل برای آنها سرمایه گذاری کند؟
هر آنچه سرمایه گذاری از سوی گل گهر انجام می شود در بخش هایی است که وظیفه خودش است. هدف گذاری گل گهر تولید ۵ میلیون تن فولاد است و برای رسیدن به این هدف هر کاری لازم باشد انجام می دهد. در این زمینه پیش بینی های مورد نیاز آینده هم تا حدود زیادی انجام شده که حتی اگر سنگ‌آهن مورد نیازش به پایان رسید از نواحی مجاور آن را تهیه کند. به همین دلیل در حال حاضر مشغول توسعه پروژه راه آهن کرمان سیرجان است. ۶۵ درصد از این پروژه ملی به عنوان سرمایه گذار اصلی متعلق به گل‌گهر است و ۳۵ درصد متعلق به راه آهن است. اما تا کنون راه‌آهن یک ریال هم به این پروژه تزریق نکرده است و تمام این پروژه را تاکنون گل‌گهر به دوش کشیده است.
هر چند گل گهر در راستای اهداف این مجموعه و همچنین مسئولیت‌های اجتماعی اش حرکت می‌کند، اما احداث خط‌آهن وظیفه بخش خصوصی نیست. حالا برخی کارخانه‌ها مجبور هستند خط فرعی راه‌آهن را به کارخانه‌های خود وصل کنند. اگر راه‌آهن می‌خواهد بار روی ریل بیاید باید امکانات خاصی هم فراهم کند. ما در منطقه ویژه اقتصادی بندرعباس ۳ کارخانه احداث کردیم یکی از این کارخانه‌ها شرکت صبا فولاد است که دارای خط ریلی فرعی است و این خط فرسوده شده و باید احیا شود تا بتواند خدمات رسانی کند. در غیر این صورت باید مواد در جای دیگری تخلیه شود و با کامیون به کارخانه منتقل شود.
به طور کلی چه ارزیابی در خصوص سرمایه‌گذاری شرکت ها در بخش حمل و نقل دارید؟
همانطور که عرض کردم حمل‌ونقل ریلی نیازمند سرمایه‌گذاری بسیار بالایی است. بنابراین همه شرکت‌های مرتبط باید برای این موضوع اهمیت ویژه‌ای قائل باشند و در این خصوص تمهیدات لازم را بی اندیشند. اما در عمل می بینیم که خیلی از شرکت ها آینده نگر نیستند و تفکر توسعه ای و همه جانبه ندارند. در مواردی مشاهده می شود که برخی کارخانه‌ها در خصوص حمل‌ونقل خود هیچ برنامه و استراتژی‌ای ندارند مخصوصا کارخانه‌هایی که تولید با حجم بالایی دارند وجود بسترهای حمل‌ونقل مناسب در قیمت تمام شده محصولاتشان نقش بسیار زیادی خواهد داشت.
حجم محصولات شرکت مس به عنوان یکی دیگر از تولیدکنندگان معدنی استان کرمان در سال حدود ۳۵۰ هزار تن است اما گل گهر سال گذشته ۲۷ میلیون تن محصول تولید کرده که از این رقم ۱۳ میلیون تن از گل‌گهر خارج شده است و شرکت گهر ترابر به عنوان بزرگ‌ترین شرکت حمل و نقل جنوب شرق کشور حمل ۷ میلیون تن از این ۱۳ میلیون تن را برعهده داشته است که نیمی از آن از طریق ریل و نیم دیگری هم از طریق حمل جاده ای حمل شده است. لذا معتقدم توسعه باید همه جانبه باشد و مدیران به همه موارد اهمیت دهند برنامه های تولید باید همزمان با هم رشد داشته باشند.
از حمل ترکیبی در هم در گل گهر استفاده می شود؟
بله کلینگری در منطقه داریم که باید به صورت ترکیبی حمل کنیم و به دلیل نبود سیلو باید به وسیله کامیون مواد به واگن‌ها رسانده شود و از آن جا به وسیله لودر واگن ها بارگیری شوند این مواد تا بندر عباس حمل می‌شود و دوباره از واگن به کامیون برگردانده می شود.
