زیان دهی صنعت از صادرات آلومینیوم

به گزارش روند بورس امروز: تولید آلومینیوم در کشورمان نسبت به سال های گذشته افت داشته است. این در حالی است که بر اساس سند چشم انداز افق ۱۴۰۴ کشورمان باید به تولید بیش از ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار تن آلومینیوم در سال دست پیدا کند. رقمی که با وجود مشکلاتی که پیش روی شرکت های تولید شمش آلومینیوم است به نظر دست نیافتنی می آید. در همین زمینه با احمد مجیدی مدیرعامل شرکت آلومینیوم ایران (ایرالکو) به گفت و گو پرداختیم.

وی معتقد است که قیمت های جهانی آلومینیوم با توجه به افزایش تولیدی که در جهان در حال انجام است افزایش پیدا نخواهد کرد. هر چند تقاضا برای آلومینیوم در دنیا رو به افزایش است. این مدیرعامل شرکت ایرالکو همچنین می گوید که در شرایط فعلی و با توجه به نیاز بازار، صادرات شمش آلومینیوم به صلاح کشور نیست اما به منظور تامین مواد اولیه چار‌ه‌ای جز این کار وجود ندارد.

پیش بینی شما در خصوص صنعت و بازار آلومینیوم با توجه به گذشت نیمی از سال ۹۸ چیست؟ قیمت های جهانی آلومینیوم چقدر با پیش بینی شما در سال ۹۷ منطبق بوده و شما چقدر از رشد قیمتی سود حاصل می‌کنید؟ اصولا نیاز کشور چقدر است؟

در حال حاضر سه کارخانه تولید کننده  شمش آلومینیوم در کشور وجود دارد. شرکت ما، شرکت المهدی و شرکت آلومینای ایران که چند ماهی است به تولید رسیده است. المهدی که سال ۹۶ حدود ۱۸۰ هزار تن تولید داشته در حال حاضر با ۲۰ درصد ظرفیت خود کار می‌ کند و شرکت ما همچنان با ۱۰۰ درصد ظرفیت خود کار می‌کند و هدف گذاری امسال ما تولید ۱۹۰ هزار تن شمش آلومینوم است. اما حالا با توجه به مشکلاتی که برای المهدی ایجاد شده، ۸۰ درصد شمش و بیلت مورد نیاز کشور را ما تامین می کنیم. هدف گذاری این بوده که در سال ۱۴۰۴ حدود ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار تن آلومینیوم در کشور تولید شود اما امسال حداکثر ۲۵۰ هزار تن شمش در کشور تولید می شود. همچنین شرکتی به نام سالکو با خطوط ۴۳۰ کیلو آمپری و ظرفیت ۳۰۰ هزار تن در سال قرار است به زودی راه اندازی شود و اعلام شده تا پایان سال ۱۰۰ هزار تن تولید داشته باشد. البته باید بگویم که نباید نیاز کشورمان بیش از ۲۵۰ هزار تن باشد. به علت اینکه خیلی از کارخانه های پایین دستی دچار رکود هستند. برای ۸۰۰ ظروف کاری که با ما کار می‌کنند دیگر برایشان صرف ندارد که ظروف آلومینیومی تولید کنند چرا که توان خرید مردم افت کرده است.

شرکت های خودرو ساز که در پایان سال ۱۳۹۶ بیش از ۵/۱ میلیون دستگاه خودرو تولید کرده بودند طی سال جاری کاهش چشمگیری در تولید خودرو داشته اند و چون در هر خودرو حدودا ۵۰ کیلوگرم آلومینیوم به کار می رود. این مسائل باعث شده تا آلومینیوم کمتری در کشور استفاده شود. قیمت های جهانی هم در سال های اخیرنوسان پیدا کرده است. علت هم این است که مثلا اگر کارخانه‌ای در برزیل به دلایل محیط زیستی بسته می شود یا مجوز تاسیس و بهره‌برداری ازمعادن در این کشور صادر می‌شود بر رکود یا خروج از رکود قیمت جهانی این ماده تاثیرگذار است. ماده اولیه تولید آلومینیوم پودر آلومینا است که از کشورهای استرالیا و برزیل و هند تامین می ‌شود.

در حال حاضر قیمت این ماده زیر ۳۰۰ دلار است. در حالی که سال گذشته ۴۹۰ دلار بوده است. به همین نسبت هم قیمت شمش در دنیا کاهش داشته است. سال گذشته بیش از ۲ هزار دلار بوده در سال جاری و در شرایط فعلی ۱۷۵۰ دلار است. پیش بینی از وضعیت قیمت و مقدار تولید در کشورمان سخت است. چرا که در گذشته مقدار مورد نیاز کشور ۳۶۰ هزار تن بوده اما در حال حاضر حدود ۲۵۰ هزار تن است. این در حالی است که در دنیا روزبه‌روز استفاده از فلز آلومینیوم بیشتر می‌ شود.

چینی‌ها با بیش از ۳۵ میلیون تولید آلومینیوم و ۵۵ درصد تولید دنیا، همچنان در حال افزایش میزان تولید و افزایش تعداد کارخانه‌هایشان هستند. این نشان می‌دهد که بازار آلومینیوم همچنان کشش دارد. به نظرم مصرف آلومینیوم در جهان افزایش پیدا خواهد کرد اما اینکه قیمت‌ها تغییر کنند و جهشی باشند بسیار بعید به نظر می رسد. چرا که تولید کنندگان می خواهند بازهم ظرفیت تولید خود را بالا ببرند و هرچقدر عرضه بیشتر شود قیمت هم کاهش پیدا می کند. البته در ایران شرایط کاملا متفاوت از آن چیزی است که در خارج رخ می دهد.

با توجه به فرمایشات شما می توان این طور برداشت کرد که شما سهم بازار شرکت المهدی را که دچار مشکلات شده در اختیار گرفته‌اید؟

خیر. نیاز کشور به آلومینیوم کمتر شده است. میزان تولید شرکت ما چند سالی است حدود ۱۷۰ تا ۱۸۰ هزار تن در سال بوده است. زمانی که ما ۱۷۰ هزار تن تولید کردیم و المهدی ۱۸۰ هزار تن، مجموع این تولیدات در کشور مصرف می شد. کارخانجاتی که شمش آلومینیوم مصرف داشتند در حال حاضر در رکود به سر می‌برند. مثلا تمام رینگ‌های خودروها از آلومینیوم ساخته می‌شد اما امروز از رینگ های آهنی به علت ارزان تر بودن استفاده می شود و لذا مصرف آلومینیوم شرکت ها کاهش داشته است.

فکر می کنید راه اندازی و به تولید رسیدن آلومینای ایران و همچنین آلومینیوم جنوب چقدر در سهم بازار شما تاثیر خواهد گذاشت؟ چقدر روی نیاز و تقاضای بازار تاثیر گذار است؟

اگر سالکو وارد چرخه تولید شود رقیب جدی برای ما خواهد بود. چرا که مصرف برق پایین‌تری دارد و به دلیل اینکه دیگ‌های تولید آن جدید است کیفیت بهتری خواهد داشت و می تواند در آینده بازار داخلی و خارجی ما را تحت تاثیر جدی قرار دهد.

شما برای از بین بردن ریسک حضور رقبای جدید چه برنامه ای دارید؟

باید خطوط تولید قدیمی خویش را باز سازی و با تکنولوژی روز مطابقت دهیم زیرا قسمتی از خطوط تولید ما مربوط به تکنولوژی قبل از پیروزی انقلاب اسلامی است. اما قبل از اینکه به بحث نوسازی بپردازیم روی صادرات تمرکز خواهیم کرد.

برنامه شما برای سال جاری تولید ۱۹۰ هزار تن شمش و صادرات ۶۰ هزار تن محصول بوده است. در حال حاضر با توجه به گذشت بیش از ۶ ماه از سال چقدر از این برنامه ها محقق شده و به کدام مقاصد صادرات داشته اید؟

در حال حاضر به هیچ وجه صادرات شمش آلومینیوم به صلاح کشور نیست. اما چون ما ناچار هستیم که مواد اولیه را وارد کنیم، صادرات را صرفا در قالب تهاتر با مواد اولیه انجام می دهیم. ما شمش را با هدف به دست آوردن پول صادر نمی کنیم. از ابتدای سالجاری تا پایان مهر ماه، ما ۱۰۳۴۷۴ تن شمش و بیلت تولید کرده ایم که ۱۸۰۹۸ تن آنرا جهت تهاتر با مواد خریداری شده صادر کرده ایم.

در حال حاضر شرکت های داخلی چند درصد از پودر مورد نیاز شما را تامین می‌کنند؟

۱۰ تا ۱۵ درصد مصرف ما توسط شرکت آلومینای ایران تامین می شود و ما بقی از طریق واردات تامین می شود.

عمدتا این تامین پودر آلومینا از کدام کشورها تامین می شود؟

ما ماهیانه ۳۰ هزار تن پودر آلومینا احتیاج داریم. این نیاز را از هر کشوری که بتوانیم تامین می کنیم.

تحریم ها چه تاثیری بر تامین پودر آلومینا گذاشته است؟

تحریم ها تنها قیمت ها را افزایش داده است.

وضعیت کارخانه به لحاظ سوددهی به چه شکل است؟

شرکت ما به مدت ۸ سال زیان ده بود. سال گذشته ما حدود ۶۰۰ میلیارد تومان سود به دست آوردیم. طی ۶ماه سال جاری نیز حدود ۴۰۰ میلیارد تومان سود کسب کرده ایم. البته تعهدات هم داریم. ما ۱۳۷۰ میلیارد تومان از سال‌ های گذشته تعهد داریم. اما در حال حاضر وضعیت کارخانه خوب است. به این علت که ما هزینه تامین مواد اولیه را تا ۲۰۰ دلار کاهش داده ایم. یعنی اگر در گذشته این مواد اولیه از واسطه ها تامین می شده امروز ما خودمان را به تولیدکننده اصلی وصل کرده ایم که سبب کاهش هزینه ها شده است. مثلا ما آند را ۸۵۰ دلار خریداری می‌کردیم اما در حال حاضر آن را ۵۹۰ دلار خریداری می کنیم. در بخش پودر هم ما این ماده که در ابتدای سال ۹۷- ۶۵۰دلار خریداری می کردیم که در حال حاضر ۳۸۰ دلار خریداری می کنیم.

در خصوص طرح های توسعه ای شرکت هم توضیح دهید.

ما از ۱۱۰ هزار تن آند مورد نیازمان ۶۰ هزار تن را به صورت واردات تامین می کنیم. برای خطوط قدیمی‌مان آند را تولید می کنیم اما برای خطوط جدیدی که در سال ۸۶ راه اندازی شده حدود ۶۵ هزار تن آند در سال وارد می کنیم. در حال حاضر قرار است کارخانه ای در شهرک صنعتی خیرآباد اراک برای تولید ۱۱۰ هزار تن آند، راه اندازی کنیم. این یکی از طرح های توسعه ای شرکت ما است که نیازمند ۱ هزار میلیارد تومان سرمایه است که امیدواریم تا سال آینده قسمت پخت آند آنرا به بهره برداری برسانیم.

برای طرح های توسعه ای شرکت آیا صندوق توسعه ملی به شما تسهیلاتی ارائه نمی دهد؟

متاسفانه خیر. با وجود اینکه هیات وزیران تا کنون دو مرتبه برای راه اندازی کارخانه آند ۵۰ میلیون دلار به علاوه ۱۲۰ میلیارد تومان را تصویب کرده است اما تاکنون چیزی محقق نشده است.

در حال حاضر بحث قیمت گذاری آلومینیوم در بورس کالا را چگونه می بینید؟

صنایع آلومینیوم کشور تا ۸۰ درصد مواد اولیه مورد نیازشان را از خارج کشور تامین می کنند و ما در شرایط تحریمی تا ۵۰ درصد این مواد اولیه را گران تر می خریم و با دو برابر قیمت با کشتی حمل می کنیم. اما بر مبنای مصوبات کارگروه تنظیم بازار ما باید این جنس را در بورس کالای ایران به نرخ ال ام ای لندن و بر پایه نرخ ارز نیمایی قیمت گذاری می شود بفروشیم و چون خیلی از صنایع دچار مشکل هستند عملا رقابتی در بورس ایجاد نمی شود. یعنی همیشه میزان کمتری از محصولی که ما در بورس عرضه کرده‌ایم را خریداری کرده اند. بنابراین رقابتی وجود ندارد. اما سال گذشته وقتی جنسی به بورس می بردیم با سه چهار برابر درخواست مواجه می‌ شدیم. جالب است بدانید که از ۱۱ هزار کارخانه و کارگاه زیر دست ما، تنها به ۱۴۷ شرکت اجازه خرید از بورس آن هم با سقف خرید ۴۰۰ تن داده می شود. ما درخواست کردیم که این سقف را بردارند و در صورتی که بازار دچار کمبود شد دوباره برای خرید سقف قرار دهند.

بحث بر سر قیمت فروش در بورس و اینکه مصرف کننده نهایی از ارزان فروختن منتفع می شود جزو مباحثی است که بسیار داغ شده است. در این خصوص چه نظری دارید؟

این تصور که اگر ما جنس‌مان را در بورس ارزان تر به فروش برسانیم، جنس با قیمت ارزان‌تری به مصرف کننده نهایی خواهد رسید، اشتباه است. این رانت را تولید کننده دوم یا صنایع زیر دست ما می برند. اما جنس تولید شده با نرخ ارز آزاد به دست مصرف کننده خواهد رسید. یعنی اگر یک وسیله آلومینیومی در گذشته ۳۰ هزار تومان قیمت داشته در حال حاضر به ۱۵۰ هزار تومان رسیده است. اما با قیمت شمشی که ما در بورس عرضه می کنیم همان محصول نباید بیشتر از ۴۰ هزار تومان قیمت داشته باشد.