سهم خواهی ریل از جاده
نظری، رئیس کارگروه واگن‌های لبه‌کوتاه و مدیرعامل شرکت ترکیب حمل‌ونقل براین باور است که قیمت بنزین روی حمل‌ونقل بار و مسافر دروسایل‌نقلیه سبک تاثیر می‌گذارد و مسافرانی که با تاکسی و بارهایی که با وانت جابه‌جا می‌شوند، به‌طور قطع از گرانی قیمت بی‌تاثیر نخواهند بود.
به گزارش روند بورس امروز: افزایش قیمت سوخت بحث افزایش قیمت در بسیاری از کالا و خدمات را مطرح کرده است. در این بین بحث افزایش قیمت بسیاری از کالاها و خدمات به‌ویژه حمل‌ونقل درون و برون‌شهری بود. هرچند مشخص نیست افزایش قیمت بنزین اصولا چه‌تاثیری می‌تواند برحمل کالا از طریق کامیون‌هایی داشته باشد که با سوخت گازوئیل حرکت می‌کنند.
گرچه برخی کارشناسان براین باورند که افزایش نرخ بنزین روی حمل‌ونقل بین‌شهری باری و مسافری تاثیر مستقیمی نخواهد داشت، با تکیه بر تجارب قبلی باید پذیرای این واقعیت باشیم که افزایش نرخ سوخت، به‌طور قطع درتمام صنایع گرانی را به‌همراه خواهد داشت؛ چراکه هیچ صنعتی بدون وابستگی به‌حمل‌ونقل قادر به‌فعالیت نخواهد بود.
افزایش قیمت به‌بهانه گرانی بنزین، متقلبانه است
سعید رسولی، مدیرعامل شرکت راه‌آهن درخصوص تاثیرپذیری حمل‌ونقل ریلی از بالا رفتن نرخ سوخت می‌گوید: «اصلاح نرخ بنزین تاثیری درقیمت بلیت قطار نخواهد داشت؛ چراکه قرار نیست قیمت گازوئیل تغییری داشته باشد.»
وی همچنین درزمینه افزایش قیمت بلیت این شرکت‌ها به‌بهانه افزایش قیمت بنزین افزود: «قیمت بنزین ارتباط منطقی با سایر کالاها ندارد و اقدام آن‌هایی که به‌بهانه اصلاح قیمت سوخت، نرخ کالاها را افزایش می‌دهند متقلبانه است.»
مدیرعامل شرکت راه‌آهن جمهوری‌اسلامی ایران یادآور شد: «مردم دردیگر کشورها به‌دلیل قیمت بسیار بالای سوخت، به‌مدل‌های حمل‌ونقلی کم‌مصرف‌تر و ارزان‌تر متمایل هستند که در رأس آن‌ها حمل‌ونقل ریلی است.»
تاثیر پررنگ افزایش قیمت بنزین بر حمل‌ونقل درون‌شهری
درهمین‌زمینه سبحان نظری، رئیس کارگروه واگن‌های لبه‌کوتاه و مدیرعامل شرکت ترکیب حمل‌ونقل براین باور است که قیمت بنزین روی حمل‌ونقل بار و مسافر دروسایل‌نقلیه سبک تاثیر می‌گذارد و مسافرانی که با تاکسی و بارهایی که با وانت جابه‌جا می‌شوند، به‌طور قطع از گرانی قیمت بی‌تاثیر نخواهند بود.
وی می‌گوید: «البته این تاثیرپذیری اندک خواهد بود؛ چراکه قیمت سوخت نمی‌تواند درسبد هزینه‌های حمل‌ونقل تاثیر چندانی داشته باشد.»
نظری درادامه بیان می کند: «درزمینه جابه‌جایی بارهای سنگین با کامیون و حمل‌ونقل ریلی، همچنین قیمت بلیت درسایر روش‌های حمل‌ونقلی، بعید است قیمت سوخت بتواند تاثیر مستقیم داشته باشد؛ اما ممکن است به‌شکل غیرمستقیم و روانی روی این بخش تاثیرگذار باشد.»
گرانی جاده و ریل و تاثیر بر تولیدکنندگان نهایی
همچنین نظری بااشاره به‌اینکه تقاضا برای حمل‌ونقل یک تقاضای اصیل نیست اظهار می کند: «تقاضا دراین بخش مشتق از تقاضا برای سایر بخش‌های اقتصادی است.»
وی درادامه بااشاره به‌موارد تاثیرگذار براین بخش اظهار داشت: «به‌طور مثال اگر فولاد بیشتری صادر شود یا مصرف داخلی فولاد و حجم تولید پتروشیمی افزایش یابد، همچنین کالای کشاورزی چه‌برای مصرف داخل و چه دربخش صادرات، تولید بیشتری داشته باشد و کالای وارداتی تامین شود، می‌تواند به‌طور مستقیم روی کاهش یا افزایش حمل‌ونقل تاثیرگذار باشد.»
تاثیر غیرمستقیم حمل‌ونقل برون شهری از افزایش قیمت بنزین
محمود رضا کی‌منش با اشاره به افزایش قیمت بنزین می‌گوید: «افزایش قیمت به طور کلی دو تاثیر مستقیم و غیرمستقیم را روی کالاها و خدمات خواهد داشت.» این استان دانشگاه در ادامه می افزاید: «این در حالی است که مسئولان تنها به تاثیر مستقیم آن اشاره می‌کنند و تاثیر غیرمستقیم این موضوع را در نظر نمی‌گیرند.» وی اظهار می کند: «به دلیل آن که قیمت گازوئیل افزایش نیافته، قیمت بنزین نمی‌تواند روی حمل‌ونقل عمومی تاثیر مستقیم داشته باشد.»
این استاد دانشگاه در ادامه تاکید می کند: «باید به این موضوع توجه داشت که تنها حمل‌ونقل عمومی جوابگوی حمل کالا نیست. افزایش قیمت بنزین روی حمل‌ونقل خرده پا مانند ون‌ها و وانت‌هایی که بین برخی شهرها کار می‌کند، تاثیر مستقیم خواهد داشت.» وی بیان می کند: «گرچه اعلام شده است که کرایه‌ها افزایش پیدا نکند اما پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که در این زمینه بازار سیاه ایجاد شود.» این کارشناس حمل‌ونقل در ادامه می گوید: «تاثیر این وضعیت در شهرستان‌های کوچک به واسطه نبود زیرساخت‌های حمل‌ونقلی مانند مترو و خطوط اتوبوسرانی بیشتر خواهد بود.»
فرصت‌هایی که با نبود زیرساخت از بین می‌رود
کی‌منش با اشاره به تفاوت تاثیرگذاری این افزایش قیمت روی ریل و جاده بیان می کند: «این افزایش قیمت چه تاثیر مستقیم داشته باشد چه غیرمستقیم روی حمل‌ونقل ریلی تاثیر کمتری خواهد گذاشت و کرایه حمل جاده‌ای بیشتر متاثر از این موضوع خواهد بود.» وی در ادامه همچنین اظهار می کند: «این افزایش کرایه در حمل جاده‌ای می‌تواند به مثابه فرصتی برای حمل‌ونقل ریلی باشد.» این کارشناس صنعت حمل و نقل همچنین تصریح می کند: «با این حال به دلیل نبود زیرساخت‌های کافی در راه‌آهن، امکان بهره‌برداری از این فرصت برای حمل ریلی وجود ندارد.» این استاد دانشگاه عنوان می کند: «راه‌آهن کشور چه در بخش مسافری و چه در بخش باری ظرفیت خالی ندارد.»
وی می گوید: «شاید بتوان واگن‌های باری و مسافری به این بخش اضافه کرد اما زیرساخت‌های لازم برای بهره‌وری از آن‌ها وجود ندارد. به عنوان مثال ۷۰ تا ۸۰ درصد خطوط ریلی یک خطه هستند.»
سهم ۳ درصدی از جاده نصیب ریل می‌شود
وی در خصوص نقش شرکت‌های خصوصی ریلی در زمینه سهم‌گیری از بازار حمل جاده‌ای اظهار می کند: «شرکت‌های خصوصی در نبود زیرساخت‌های لازم برای توسعه راه‌آهن کشور مقصر نیستند بلکه دولت باید تا امروز زیرساخت‌ها را آماده می‌کرد.» وی در ادامه می افزاید: «راه‌آهن هم در این میان تنها بهره‌بردار است و وزارت راه مسئول آماده‌سازی زیرساخت‌ها بوده است.»
این کارشناس حمل‌ونقل در زمینه راهکاری برای توسعه حمل ریلی کشور عنوان می کند: «این مسائل راهکار کوتاه‌مدتی ندارد بلکه حداقل نیازمند یک راهکار میان‌مدت هستیم.» وی اظهار می کند: «افزایش قیمت بنزین اگر کمکی هم به وضعیت راه‌آهن کشور کند، معجزه‌آسا نخواهد بود و به یک باره نمی‌توان انتظار داشت سهم ۲۰ درصدی از حمل‌ونقل جاده‌ای را به خود اختصاص دهد بلکه شاید با توجه به فرصت پیش آمده تنها بتواند سهم ۲ تا ۳ درصدی در اختیار بگیرد.»
