ایران، محور پیوند ITI و CPEC؛ چابهار به نقطه طلایی ژئواقتصاد بدل شد

به گزارش بورس امروز؛ کریدور ریلی اسلام‌آباد–تهران–استانبول (ITI) که سال‌ها به ‌عنوان رویایی نیمه‌جان در اسناد سازمان همکاری اقتصادی (ECO) باقی مانده بود، اکنون بار دیگر در مسیر احیا قرار گرفته است؛ اما این بار با چشم‌اندازی فراتر از گذشته. ایران با بازتعریف منافع مشترک می‌تواند خود و ترکیه (دروازه ورود به اروپا) را به کریدور اقتصادی چین–پاکستان (CPEC) گره بزند؛ ابتکاری که در صورت تحقق، نقشه تجارت زمینی آسیا را دگرگون می‌کند.کریدور ITI با طول حدود ۶۵۰۰ کیلومتر، از اسلام‌آباد آغاز و پس از عبور از کویته، زاهدان، تهران و تبریز، از مرز رازی وارد خاک ترکیه می‌شود و در نهایت به شبکه ریلی اروپا متصل می‌گردد. این مسیر می‌تواند مسیر دریایی ۴۵ روزه بین کراچی و بندر مرسین ترکیه را به سفری ۱۲ تا ۱۴ روزه زمینی تبدیل کند؛ مزیتی که اگر به شکل منظم عملیاتی شود، برای هر سه کشور سودآور خواهد بود.

ایران در این معادله نقشی کلیدی دارد. بیش از دو‌هزار و ششصد کیلومتر از مسیر ITI از خاک ایران می‌گذرد و با تکمیل راه‌آهن چابهار–زاهدان، امکان پیوند مستقیم این کریدور به آب‌های آزاد اقیانوس هند فراهم می‌شود. در چنین حالتی، چابهار به نقطه اتصال دو محور راهبردی ITI و CPEC بدل خواهد شد؛ نقطه‌ای که چین نیز از منظر ژئو‌اقتصادی علاقه‌مند به آن است.بر اساس توافق جدید میان سه کشور در نشست اخیر اسلام‌آباد با حضور دبیرکل سازمان اکو، مقرر شده است حداقل ماهی یک رام قطار باری در مسیر ITI تردد کند. اگرچه هنوز ظرفیت واقعی این خط تا سقف پنج میلیون تن در سال فاصله زیادی دارد، اما همین گام‌ها نشان‌دهنده اراده تازه برای احیای کریدور است.کارشناسان معتقدند پیوند ITI با CPEC می‌تواند منافع چهارگانه‌ای برای ایران، چین، پاکستان و ترکیه به همراه داشته باشد. پاکستان و چین از مسیر کوتاه‌تر و امن‌تری به اروپا دست می‌یابند، ایران جایگاه خود را به‌ عنوان محور ترانزیت شرق و جنوب آسیا تا مدیترانه تثبیت می‌کند و ترکیه از افزایش حجم تجارت ریلی سود می‌برد.

البته به گفته مهدی باقری، کارشناس حمل‌ونقل و ترانزیت، مسیر پیش رو بدون مانع نیست. اختلاف عرض ریل میان ایران و پاکستان، کمبود ناوگان در منطقه بلوچستان و ضعف زیرساخت‌های گمرکی در مرز میرجاوه هنوز چالش‌هایی جدی هستند. وی عنوان کرد که با این حال، همگرایی منافع اقتصادی و تحرک تازه دیپلماسی حمل‌ونقل میان چهار کشور، امیدها برای فعال شدن کامل این ابتکار قاره‌ای را افزایش داده است.باقری تصریح کرد که با توجه به موقعیت جغرافیایی بکر ایران و لزوم ایجاد جریان‌های درآمد ارزی به غیر از فروش نفت، نیاز است تا ایران با نگاه به کلان‌راهبرد خود در مورد کریدورها، منافع سه کشور دیگر یعنی چین، پاکستان و ترکیه را برای پیوستن به این ابتکار و تجاری‌سازی آن، درگیر کند.اگر این اتصال چهارضلعی میان چین، پاکستان، ایران و ترکیه به واقعیت بپیوندد، آسیا شاهد تولد یکی از بزرگ‌ترین شاهراه‌های ریلی قرن خواهد بود؛ شاهراهی که می‌تواند نه‌تنها تجارت منطقه را تسریع کند، بلکه توازن ژئو‌اقتصادی شرق و غرب را نیز از نو تعریف کند.

منبع: خبرگزاری فارس