محمد جلیلی،مدیرعامل موسسه رتبه‌بندی اعتباری ایران،با خبرنگار بورس امروز در رابطه با اثرات رتبه‌بندی بر نهادهای مالی و بر جامعه ،به گفتگو نشست.
مدیرعامل موسسه رتبه‌بندی اعتباری ایران گفت:سامانه رتبه بندی می‌تواند سبب تحول بنیادین در جامعه و در روابط مالی شود. منطق این رتبه‌بندی مبتنی بر گذشته اشخاص پایه‌ریزی شده و پیوسته در حال به‌روزرسانی است.حال باید سیاست‌گذاران، این سامانه را قبول کرده و از روش‌های دیگر امتناع نموده و در مسائل مالی مردم مداخله نکنند. برای مثال وقتی مردم از این سامانه آگاهی داشته باشند و میزان درآمدشان اجازه دریافت وام جدید را ندهد، خود به خود از دریافت وام و کسب نمره منفی در رتبه‌بندی خودداری خواهند کرد. هرکسی بهترین شخص در خصوص قضاوت بر توانایی خویش است. ما توانایی را بر عهده مردم گذاشته و تمایل آنها را مدیریت می‌کنیم.
وی افزود:این روش از صد سال پیش در دنیا بین مصارف خرد و کسب و کارهای کوچک رایج است. به بیان دیگر، صد سال است که دنیا روش خود را عوض کرده و به این سمت رفته و در مقابل، صد سال است که ما روش خود را عوض کرده و به خطا رفته‌ایم. در فرهنگ ایرانی و اسلامی ما تا صد سال پیش این‌گونه بود و چنین ضمانت‌هایی را سراغ داریم. البته تحول بنیادی، زمان‌بر است.
جلیلی گفت:در سال ۸۸ این سامانه آغاز به‌کار کرد. در سال ۸۹ ضریب خطا در سیستم بالا بود و اجازه رونمایی از آن را به ما نمی‌داد. اما امروز با اطمینان خاطر اطلاعات را جست و جو می‌کنیم و در چند ثانیه می‌توان هر ایرانی را اعتبارسنجی کرد.
وی خاطره نشان کرد:فاز اول، دریافت و تجمیع اطلاعات از بانک‌ها بود. در فاز دوم بانک مرکزی اجازه داد این سامانه از نظام بانکی خارج شده و به مراکز پژوهشی و دیگر مراکز اعتباری همچون لیزینگ‌ها، صندوق‌های وام دانشجویی، کارگزاری‌ها و حتی خرده فروش‌ها متصل شود. اتصال خرده فروشی‌ها به تعبیری وارد شدن به جامعه است که انتظار می‌رود این طرح امسال رونق بگیرد. روشن است که هر چقدر از این برنامه بیشتر استفاده شود، میزان کارایی و اثربخشی آن میان مردم افزایش پیدا خواهد کرد. پروژه سال ۹۷ ما این است که هر شخص بتواند با بهره‌گیری از یک اپلیکیشن موبایلی، شناسنامه اعتباری خود را مشاهده کند. این برنامه طراحی شده است و به‌زودی اعلام عمومی خواهد شد.
آیا محدودیتی برای راه اندازی این سامانه داشته‌اید؟
مدیرعامل موسسه رتبه‌بندی اعتباری ایران در پاسخ گفت:محدودیت به خاطر نوع نگاه وجود داشته است. این سامانه با فرهنگ ما تطبیق بیشتری داشته، تا دیدگاه کشورهای اروپایی. البته احتیاج به زیر ساخت‌هایی داشته‌ایم. برای مثال کد ملی باید فراگیر می‌شد. بانک‌ها در سال ۸۹ موظف شدند که حتما از مشتری کد ملی دریافت کنند. این کار مانند ساختن سد است. به محض ساختن نمی‌توان از آن استفاده کرد. مستلزم جمع‌آوری برخی اطلاعات بوده‌ایم و این طرح اینک به بار نشسته است. ممکن است شروع کار با تأخیر بوده باشد، اما پیشرفت خوبی داشته‌ایم.
جلیلی در ادامه گفت:ما دو روش برای عمومی سازی این سامانه پیش رو داریم. یکی از بالا به پایین که باید مدیران، سیاست‌گذاران و تصمیم‌گیران را مجاب کنیم که بر روی این طرح سیاست‌گذاری کنند که با مشغله بسیار و شناخت ضعیف این افراد نسبت به این سامانه، کاری وقت‌گیر و سخت است. روش دوم که آسان‌تر به نظر می‌رسد، روش پایین به بالا است که این طرح را به میان مردم ببریم که بهتر جواب داده و اثرات مثبت آن را مشاهده می‌کنیم. برای مثال برای خرید خودرو، اجاره خانه، خرید لوازم خانگی و … هرشخص می‌تواند رتبه اعتباری خود را به فروشنده نشان دهد و به این صورت استفاده آن فراگیر شده و سازمان‌ها و مجموعه‌های سیاست‌گذار هم محبور به ورود و سیاست‌گذاری برای آن می‌شوند. آن چیزی که به عنوان رتبه‌بندی، اعتبارسنجی و رتبه‌بندی اعتباری در دنیا مشاهده می‌کنیم و موسساتی که در دنیا فعال هستند در سطح خُرد از این روش استفاده می‌کنند.
وی اضافه کرد:اما اعتبارسنجی برای دریافت وام‌های سنگین و انتشار اوراق بدهی بر عهده موسساتی مانند «فیچ» و «مودیز» است. تفاوت ما با این موسسات و نظیر آن در ایران که «موسسه رتبه‌بندی اعتباری برهان» است، در این است که تحلیل آنها مطالعاتی است. چون قادر نیستند این سامانه را درآن سطح استفاده کنند. برای مثال اگر ایران خودرو برای انتشار اوراق مشارکت اقدام کند، باید با موسسه رتبه‌بندی اعتباری برهان قرارداد ببندد. تیم مطالعاتی برهان در یک بازه زمانی ۴ ماهه مطالعاتی انجام می‌دهد تا از اعتبار این اوراق آگاه شوند. رتبه‌ای که با این فرآیند به‌دست می‌آید به عنوان Credit Rate شناخته شده است اما رتبه‌ای که با آمار به آن رسیده باشیم با عنوان Credit Score یا امتیاز اعتباری شناخته می‌شود.
Julian
تاریخ : 28 - خرداد - 1399
اقا لینک مطلبو من پیدا نکردم.میشه
راهنماییم کنید؟