بورس ۱۴۰۴ و تکرار انتظارات

به گزارش بورس امروز؛ نیمه اول سال ۱۴۰۳، رویدادهایی نظیر شهادت رئیس جمهور و تغییر دولت، منجر به کاهش ارزش معاملات و ایجاد بازار فرسایشی شد. با روی کار آمدن دولت جدید و اتخاذ رویکرد مثبت نسبت به بازار سرمایه، شاهد پالس‌های مثبتی مانند حذف دلار نیمایی و ایجاد بازار توافقی بودیم که به تدریج باعث کاهش فاصله نرخ ارز رسمی و غیررسمی شد. همچنین وعده‌های کاهش نرخ سود گواهی سپرده و کاهش تنش‌های منطقه‌ای، اقبال به بازار را افزایش داد و رشد خوبی تا اواسط بهمن ماه رقم خورد. با این حال، پس از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و احتمال اعمال سیاست‌های فشار حداکثری، بازار وارد فاز اصلاحی شد و خروج پول به سمت بازارهای موازی مانند طلا و دلار افزایش یافت.

در اواخر سال، خبر واگذاری مدیریت ایران خودرو به بخش خصوصی، بار دیگر بازار را با محوریت سهم‌های خودرویی مورد استقبال قرار داد. از سوی دیگر، خبر استیضاح وزیر اقتصاد شوک بزرگی به بازار وارد کرد. در مجموع، مهم‌ترین تحولات مثبت بازار سرمایه در سال ۱۴۰۳ شامل حذف دلار نیمایی و راه‌اندازی بازار ارز توافقی، واگذاری مدیریت ایران خودرو به بخش خصوصی و بحث تجدید ارزیابی دارایی‌ها بود.

راهکارهای بهبود و پیش‌بینی بازار سرمایه در دولت چهاردهم

بهبود وضعیت بازار سرمایه بیش از آنکه وابسته به عملکرد ریاست سازمان بورس باشد، نیازمند توجه به مسائل بیرونی و کلان اقتصادی است. با این حال، از رئیس سازمان بورس انتظار می‌رود در شرایط بحرانی، اقدامات به موقع و مناسبی جهت حفظ حقوق سرمایه‌گذاران اتخاذ کند و شفافیت اطلاعات مالی شرکت‌های بورسی را افزایش دهد. ارتقای سواد مالی و فرهنگ سرمایه‌گذاری نیز از دیگر اقدامات ضروری است. به وزرای اقتصادی پیشنهاد می‌شود فاصله بین دلار نیمایی و دلار آزاد را کاهش دهند تا ضمن افزایش سودآوری صنایع، رانت ناشی از این اختلاف قیمت از میان رود. واگذاری سهام دولتی به بخش خصوصی، رفع قیمت‌گذاری دستوری و کنترل نرخ بهره نیز از جمله مهم‌ترین عواملی هستند که می‌توانند به رشد بازار سرمایه کمک کنند. تعیین تکلیف صنایع برای یک بازه زمانی مشخص (مثلاً ۴ یا ۵ ساله) و تثبیت نرخ عوامل موثر در تعیین نرخ خوراک پتروشیمی‌ها، نرخ برق و نرخ گاز، می‌تواند از ابهامات در وضعیت سودآوری شرکت‌ها بکاهد.

در این میان فعالان بازار امیدوارند وزیر پیشنهادی، رویه‌ای مشابه آقای همتی در جهت اتخاذ سیاست هایی به نفع بازار سرمایه در پیش گیرد. همچنین، رفتارها و سیاست‌های پولی بانک مرکزی نقش مهمی در روند بازار خواهند داشت. بحث داغ تجدید ارزیابی دارایی‌ها در بلندمدت می‌تواند محرک خوبی برای رشد بازار باشد. علاوه بر عوامل داخلی، بازار سهام با سیاست‌های دولت ترامپ نیز مواجه خواهد بود. در صورت بهبود شرایط سیاسی و پیشرفت مذاکرات، اثرات مثبتی بر بازار حاکم خواهد شد، با کاهش قیمت ارز، درآمدهای ارزی دولت افزایش می‌یابد. همچنین با بهبود روابط بین‌المللی، شرکت‌های صادرات محور سودآوری بیشتری کسب خواهند کرد. در نهایت، اقتصاد ایران از حالت رکود خارج شده و بازار سرمایه با استقبال و رشد مواجه خواهد شد. اما در صورت عدم توافق و احتمال درگیری نظامی، ریسک‌های سیستماتیک افزایش یافته و خروج پول از بازار سرمایه را شاهد خواهیم بود.

نویسنده: سمانه ارشدی- کارشناس بازار سرمایه

منبع: شماره ۱۰۵ نشریه بورس امروز- فروردین ماه ۱۴۰۴