نگاهی به آینده بازار سرمایه ایران

به گزارش بورس امروز؛ صنایع ریالی یکی از بخش‌های اساسی و مهم بازار سرمایه ایران را تشکیل می‌دهند که از جمله این صنایع، میتوان به صنایع بانکداری، خودرو، دارو، سیمان و برق اشاره داشت. اخیراً در صنعت خودروسازی، دو اتفاق مهم و مثبت اخیراً رخ داده است که می‌تواند به آینده این صنعت کمک کند. اول، افزایش قیمت محصولات خودروسازان است که دولت تلاش کرد تا قیمت‌ها را تا حدی به نرخ بازار آزاد نزدیک کند. این اقدام باعث افزایش درآمد خودروسازان و تقویت توان مالی آنها شده است. دوم، توجه دولت به واردات خودرو به‌ویژه خودروهای خارجی می‌تواند رقابت را در بازار خودروسازی افزایش دهد. این موضوع می‌تواند سبب بهبود کیفیت محصولات داخلی و نزدیک شدن قیمت‌ها به یکدیگر شود.

اگر خودروهای تولیدی به‌طور مشابه سایر کالاها در بورس کالا عرضه شوند، می‌توان انتظار داشت که دلالان و سفته‌بازان از فرآیند واسطه‌گری کنار رفته و بازار خودرویی شفاف‌تر و متعادل‌تر شکل گیرد. این اقدام می‌تواند به نفع مصرف‌کنندگان و سهامداران شرکت‌های خودروسازی باشد.

در صنعت بانکداری نیز، اصلاحات ساختاری از چند سال گذشته شروع شده است؛ تلاش‌هایی برای بهبود کفایت سرمایه بانک‌ها و اصلاح ترکیب دارایی‌های آن‌ها صورت گرفته که می‌تواند به بهبود وضعیت این صنعت کمک کند. رشد قیمت دلار نیما نیز تاثیرات مثبتی بر بانک‌هایی که دارایی‌های ارزی دارند، گذاشته است؛ این موضوع به‌ویژه برای بانک‌هایی که منابع ارزی زیادی دارند، سودآور است. علاوه بر این، بهبود وضعیت کلی بازار سرمایه و اقتصاد کشور می‌تواند به نفع بانک‌ها باشد. از یک‌سو، این به بانک‌ها کمک می‌کند تا از بنگاه‌داری خارج شوند و از سوی دیگر، فرصت‌های بهتری برای اصلاح ترکیب دارایی‌های خود خواهند داشت.

صنعت سیمان یکی از صنایعی است که به‌ موجب سیاست‌های حمایتی بورس کالا توانسته است تا حد زیادی از مشکلاتی مانند افزایش قیمت برق و قطعی گاز نجات یابد. عرضه و تقاضا در بورس کالا باعث شده تا قیمت سیمان به‌طور طبیعی و بر اساس شرایط بازار تنظیم شود. این صنعت در شرایط سخت اقتصادی توانسته است با حفظ تولید و فروش، سودآوری خوبی برای سهامداران خود به ارمغان آورد.

متاسفانه در صنعت دارو، وضعیت شرکت ها نسبتاً نامساعد بوده است. رشد نرخ بهره و افزایش هزینه‌های مالی این شرکت‌ها، فشار زیادی به حاشیه سود آنها وارد کرده است. همچنین، قیمت‌گذاری دستوری در صنعت دارو معضل بزرگی است که بسیاری از شرکت‌های داروسازی را در آستانه ورشکستگی قرار داده است. این مشکلات، در کنار کاهش نرخ سودآوری، باعث شده است که وضعیت این صنعت به‌طور کلی به‌ویژه در یک سال گذشته نگران‌کننده باشد. اگرچه صنعت دارو سهم قابل‌توجهی از بازار سرمایه ایران را تشکیل نمی‌دهد اما، مشکلات موجود در این صنعت نیازمند توجه جدی دولت برای ارائه راه‌حل‌های مناسب است.

با توجه به تحلیل‌های تکنیکالی و پیش‌بینی‌های موجود، به‌نظر می‌رسد که شاخص بورس در کوتاه‌مدت ممکن است شاهد یک اصلاح جزئی باشد. این اصلاح می‌تواند به‌عنوان یک استراحت در مسیر صعودی بازار تلقی شود، اما هدف اصلی شاخص در بلندمدت همچنان صعودی خواهد بود. در صورتی که وضعیت اقتصادی کشور به‌ویژه در زمینه سیاست‌های بین‌المللی و منطقه‌ای تغییرات منفی نداشته باشد، پیش‌بینی می‌شود که بازار در پایان سال ۱۴۰۳ با پویایی بیشتر و رشد شاخص روبرو شود. در این میان، حجم معاملات و نقدشوندگی بازار نیز به‌عنوان شاخص‌های مهمی در نظر گرفته می‌شوند. این دو عامل به‌ویژه در کنار رشد شاخص، می‌توانند نشانه‌های مثبتی از بهبود وضعیت بازار باشند.

تأثیر سیاست‌های دولت چهاردهم تا به امروز برای بازار سرمایه مثبت بوده است. این دولت به‌ویژه به این نکته پی برده که بازار سرمایه می‌تواند ابزاری مهم برای تأمین مالی طرح‌های زیرساختی و اقتصادی کشور باشد. در صورتی که دولت به همین روند ادامه دهد و شرایط بازار را به‌گونه‌ای بهبود بخشد که سرمایه‌گذاران تمایل به سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌ها و پروژه‌ها داشته باشند، می‌توان انتظار داشت که بازار سرمایه در دوره چهار ساله این دولت به شرایط بهتری نسبت به سایر بازارها دست یابد.

 خصوص محدودیت‌های دامنه نوسان برای افشای گروه الف، ناظر بازار باید به این نکته توجه کند که در صورت رسیدن بازار به سطحی از عمق و شفافیت، اطلاعات باید به‌طور کامل و به‌موقع در قیمت‌ها خود را نشان دهند. به همین دلیل، هیچ‌گونه محدودیتی برای بازگشایی نمادها نباید اعمال شود و این کار می‌تواند از طرف بازارگردان‌ها یا سهامداران عمده در جهت کشف قیمت تعادلی انجام گیرد.

زمانی که اطلاعات افشا می‌شود، اگر نمادها با دامنه نوسان مواجه باشند شاهد تشکیل صف‌های خرید و فروش و به تأخیر انداختن اصلاح قیمت‌ها خواهیم بود؛ لذا در این شرایط، لازم است که سازمان بورس با استفاده از مشارکت سهامداران عمده و بازارگردان‌ها، نمادها را در بازه قیمتی مناسب بدون دامنه نوسان بازگشایی کند تا از ایجاد صف‌های طولانی جلوگیری شود.

نویسنده: احسان عسکری عضو هیئت مدیره شرکت مشاور سرمایه گذاری ترنج

منبع: شماره ۱۰۱ نشریه بورس امروز- آذر ماه ۱۴۰۳