“فضای نامساعد برای بازارگردانی: شکاف عمیق بین نرخ اسمی و واقعی اوراق بدهی”
به علت شکاف گسترده میان نرخ اسمی و واقعی اوراق بدهی، بازارگردانی در بازار سرمایه ایران با چالشهای جدی روبهرو شده است. این مساله نه تنها مانع از جذب سرمایهگذاران میشود، بلکه نقدشوندگی اوراق را نیز به شدت کاهش میدهد.
به گزارش بورس امروز؛ احسان عسکری، عضو هیات مدیره مشاور سرمایهگذاری ترنج در گفت و گو با خبرنگار بورس امروز، بازار گردانی در اوراق بدهی منتشره در بازار سرمایه را مورد اشاره قرار داد و اظهار داشت: بازارگردانی اوراق بدهی زمانی معنا دارد که نرخ اسمی این اوراق ۲۳ درصد باشد. اما در حال حاضر نرخ مؤثر اوراق در بازار آزاد بین ۳۰ تا ۴۰ درصد متغیر است.
به گفته وی؛ اوراق بدون کسر که در حال حاضر با نرخ ۲۰ درصد معامله میشوند، فاقد جذابیت لازم اند. در واقع این وضعیت به شکل فرمالیته برای رعایت ارکان صندوق صورت گرفته است و از منظر اقتصادی، غیرقابل توجیه است.
عسکری تصریح کرد: منابعی که صرف تکمیل سرمایه می شود، باعث راکدشدن فعالیت اقتصادی می شود و توجیه پذیری پروژه مزبور را به شدت تحت تأثیر قرار میدهد.
وی افزود: برای تحقق بازارگردانی مؤثر، اوراق باید در هر لحظه از قابلیت معامله و نقدشوندگی برخوردار باشند.
عضو هیات مدیره مشاور سرمایهگذاری ترنج از نرخهای موجود در اوراق به عنوان عاملی نام برد که مانع از شکل گیری نقدشوندگی مطلوب در آنها شده است.
وی معتقد است که این واقعیت در اثر عدم توانایی در پیادهسازی صحیح بازارگردانی در یک بازار در حال رشد، حس میشود.
عسکری یکی از دلایل نامناسب بودن بازارگردانی در بازار اوراق بدهی را، اختلاف بین نرخ اسمی و نرخ واقعی بازار عنوان کرد که میتواند ۱۰ تا ۱۵ درصد تفاوت ایجاد کند.
وی اظهارداشت: بازارگردانها باید با برخورداری از منابع کافی، قادر به تامین نقدشوندگی این اوراق باشند .
وی وجود محدودیتهای معاملاتی و دامنه نوسان در بازار بدهی را مانع از ایجاد نقدشوندگی در این اوراق عنوان کرد و گفت: به نظر میرسد که دستورالعملهای معاملاتی مربوط به اوراق بدهی نیازمند اصلاح باشد.
عضو هیات مدیره مشاور سرمایهگذاری ترنج اضافه کرد: سرمایهگذاران در بازار سرمایه، به صورت فعال عمل نمیکنند و این نهادها، حقوقیها و صندوقهای سرمایهگذاری به عنوان فعالان این حوزه محسوب می شوند. بنابراین، این نوع دامنه نوسان به واسطه تفاوت نرخها، توجیهپذیر نیست و نیاز به تعدیل دستورالعملهای معاملاتی احساس میشود.
وی بر ضرورت معرفی ارکان لازم از سوی ناشران اوراق بدهی تاکید کرد که در این میان باید بازارگردانها از میان شرکتهای واجد شرایط انتخاب شوند.
عسکری که بازارگردانی این اوراق را در اختیار ناشر و نهادهای مالی نمی دانست، ادامه داد: فاصله زیاد بین نرخ اسمی (۲۳ درصد) و نرخ واقعی اوراق، باعث مواجه بازارگردانها با زیان می شود و در نهایت پایین بودن معاملات آنها می شود.
وی تصریح کرد: منابع نقد بازارگردان به دلیل الزامات بازار سرمایه درگیر میشود و در طول مدت اوراق فریز میشود.
عضو هیات مدیره مشاور سرمایهگذاری ترنج برای بهبود این وضعیت، پیشنهاد داد که در کنار کاهش فاصله بین نرخ اسمی و نرخ واقعی اوراق، سیستم حمایت بازار سرمایه نیز تعدیل شود تا بازارگردانها قادر به استفاده از منابع مالی سایر شرکتها و صندوقها باشند.
وی همچنین افزود: سازمان بورس باید در دستورالعملهای انتشار و معاملات اوراق بدهی تجدیدنظر کند تا فعالان بازار به راحتی و بدون چالش معاملات خود را انجام دهند.