نقش سازمان خصوصی سازی در تحقق درآمدهای بودجه ای دولت سیزدهم
در بررسی عملکرد سازمان خصوصی سازی در سه ساله گذشته باید گفت که سازمان خصوصی سازی در سال ۱۴۰۰، ۱۲ بنگاه در بازارهای بورس و فرابورس با ارزش کل پایه ای به میزان ۹۱۶،۸۴۲ میلیارد ریال عرضه کردکه هیچ یک از عرضه ها به فروش نرسید. در بودجه سال ۱۴۰۲، پیش بینی واگذاری سهام و بنگاه ها به میزان ۲۰۵.۵ هزار میلیارد ریال بوده که در ۱۱ ماهه سال گذشته تنها ۲۷.۲ هزار میلیارد ریال ن محقق شد.
به گزارش بورس امروز؛ سازمان خصوصی سازی در دولت سیزدهم اقدامات خود را در سه بخش واگذاری سهام، رفع دیون دولت با انتقال دارایی و مولد سازی دارایی های دولت طبقه بندی نموده است که واگذاری سهام و شرکت ها اغلب به واسطه بازار سرمایه و بورس کالا صورت گرفت و مولد سازی شرکت ها با انحلال و ادغام آنها انجام شد. در سال ۱۴۰۰ باتوجه به بودجه تصویب شده، سازمان خصوصی سازی مکلف به واگذاری ۱۹۰ شرکت و ۳۰۴ دارایی دولتی شد. باتوجه به فرایند طی شده جهت آماده سازی شرکت ها و ارزش گذاری آنها، سازمان خصوصی سازی در سال ۱۴۰۰ اقدام به عرضه ۱۲ بنگاه در بازارهای بورس و فرابورس نمود که ارزش کل پایه ای آنها به میزان ۹۱۶،۸۴۲ میلیارد ریال بوده است اما هیچ یک از عرضه ها به فروش نرسید. شرکت های برنامه ریزی شده جهت عرضه در سال ۱۴۰۰ شامل شرکت مهندسین مشاورین طرح و تحقیقات آب و فاضلاب، شرکت صنایع چوب و فلز و پلاستیک- سیماچوب، شرکت مجتمع صنعتی اسفراین، شرکت ملی کشت و صنعت و دامپروری پارس، شرکت پتروشیمی هگمتانه، شرکت تولید و بهره برداری از سد و نیروگاه شهید عباسپور، شرکت گسترش کاتالیست ایرانیان، بانک صادرات، شرکت ملی کشت و صنعت و دامپروری پارس و شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس بود. از دیگر اقدامات سازمان خصوصی سازی واگذاری سهام در قبال دیون دولتی بوده است. باتوجه به دیون دولت به صندوق های بازنشستگی کشوری، صندوق های بازنشستگی لشکری، سازمان تأمین اجتماعی، صندوق بازنشستگی فولاد و صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستائیان و عشایر، سازمان خصوصی سازی در سال ۱۴۰۰ اقدام به واگذاری بخشی از سهام تحت مالکیت دولت به صندوق های مذکور نمود که به ارزش ۱،۲۹۹،۹۷۵ میلیارد ریال برنامه ریزی و ۸۲۳،۸۸۷ میلیارد ریال محقق شد.
سازمان خصوصی سازی براساس بودجه سال ۱۴۰۱ ،سهام قابل واگذاری متعلق به ۱۱ بنگاه به ارزش پایه ۳،۸۲۵ هزار میلیارد ریال به صورت بلوکی در بورس عرضه نمود که مربوط به شرکت های «صنایع پتروشیمی خلیج فارس-هلدینگ « ،» پارس فولاد سبزوار « ،» فرهنگی ورزشی پرسپولیس « ،» فرهنگی ورزشی استقلال » و «فولاد مبارکه اصفهان » بود اما تنها سهام عرضه شده از شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس به میزان ۱۲ درصد به ارزش واگذاری ۸۲۰،۵۹۷ میلیارد ریال معامله شد. علاوه بر این، سازمان خصوصی سازی خارج از بورس نیز اقدام به برگزاری زمین ابن بابویه شهر ری به شیوه مزایده نمود که به نتیجه نرسید. به عبارت دیگر از ۱،۲۶۹،۲۷۷ میلیارد ریال عرضه بنگاه برنامه ریزی شده در ۱۴۰۱ ، تنها ۸۲۰،۵۹۷ میلیارد ریال آن (۶۵ درصد) به فروش رسید. در زمینه رد دیون دولت، سازمان خصوصی سازی از واگذاری تکلیفی ۱،۳۰۰،۰۰۰ میلیارد ریالی خود، موفق به معامله ۱،۱۳۰،۵۰۰ میلیارد ریال با صندوق بازنشستگی کشوری، بنیاد شهید و امور ایثارگران و سازمان تأمین اجتماعی شد که شامل سهام شرکت «پالایشگاه نفت امام خمینی(ره) -شازند اراک » و شرکت مجتمع صنایع آلومینیوم جنوب » بود. باتوجه به عدم موفقیت عرضه های بلوکی سازمان خصوصی سازی در سال های گذشته، این سازمان در سال ۱۴۰۲ نیز اقدام به عرضه مجدد سهام شرکت هایی همچون شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس، شرکت فرهنگی ورزشی استقلال ایران و شرکت فرهنگی ورزشی پرسپولیس در کنار سهام شرکت لوله گستر اسفراین، شرکت مجتمع صنعتی اسفراین، شرکت فولاد سبزوار، کارخانجات آردسازی ایران عشایر، شرکت فرآوری مواد پروتئینی گرم بهنام، گوشت یزد، شرکت ساختمانی و تأسیسانی ساراتل ایران و شرکت صنایع پتروشیمی هگمتانه نمود. با وجود اینکه در بودجه سال ۱۴۰۲ ، پیش بینی واگذاری سهام و بنگاه ها به میزان ۲۰۵.۵ هزار میلیارد ریال بوده است، در ۱۱ ماهه نخست تنها ۲۷.۲ هزار میلیارد ریال بوده است.
نویسنده: مهسا منصوری