تقابل ضریب بتا و آلفا در صندوق های سهامی

به گزارش بورس امروز؛ در این گزارش وضعیت ۱۰ صندوق برتر را با شاخص های ارزش دارایی، ضریب آلفا و ضریب بتا بیان شده است تا راهنمایی برای سرمایه گذاران در انتخاب صندوق سرمایه گذاری باشد.

صندوق های سرمایه گذاری یک نوع نهاد مالی تخصصی در بازار سرمایه هستند که منابع مالی را از آحاد مردم جمع آوری می کنند و بر اساس استراتژی سرمایه گذاری صندوق، عمدتاً بر بازار سهام، اوراق قرضه و دیگر اوراق بهادار سرمایه گذاری می کنند. بنابراین افراد با سرمایه گذاری در این صندوق ها، در واقع در تعداد زیادی از دارایی های مختلف سرمایه گذاری می کنند که به دلیل محدودیت های مالی، زمانی و کمبود دانش و آگاهی کافی، نمی‌توانند به تنهایی چنین سبد متنوعی از دارایی ها داشته باشند.

عمده تفاوت صندوق های سرمایه گذاری در سهام در نوع چینش سبد و تخصیص سهم بالای آن به اوراق سهامی است. در پایان تیر ماه ۱۴۰۳ تعداد صندوق های سرمایه گذاری در سهام به ۱۳۵ عدد می رسید که دارای ارزش کل خالص دارایی ۱،۲۶۷،۰۵۲.۷۷ میلیارد ریال بودند. این درحالیست که در تیر ماه سال گذشته این صندوق ها شامل ۱۰۵ صندوق با ارزش خالص دارایی ۹۲۶،۸۹۸.۵۵ میلیارد ریال بود. لذا ارزش خالص دارایی های صندوق های سرمایه گذاری در سهام طی یک سال گذشته با رشد ۳۷ درصدی همراه شد.

۱۰ صندوق با بیشترین ارزش خالص دارایی ها شامل صندوق واسطه گری مالی یکم، صندوق سهامی اهرمی کاریزما، صندوق پالایشی یکم، صندوق سهامی اهرمی توان مفید، صندوق مشترک پیشتاز، صندوق سهامی اهرمی موج فیروزه، صندوق سهامی اهرمی جهش فارابی، صندوق مشترک پیشرو، صندوق سهامی اهرمی شتاب آگاه و صندوق سهامی اهرمی نارنج می شود که از ارزش دارایی ۱۴۵،۲۵۱.۶۵ میلیارد ریال تا ۳۰،۵۹۴.۵۵ میلیارد ریال برخوردار بوده اند.

این درحالی است که در تیر ماه سال گذشته ارزش خالص دارایی های ۱۰ صندوق برتر بین ۱۴۶،۸۵۸.۹۴ میلیارد ریال تا ۲۲،۲۶۴.۱۱ میلیارد ریال بوده است. لذا همان طور که مشاهده می شود، طی سال گذشته، ارزش خالص دارایی ۱۰ صندوق برتر کاهش یافته است که ناشی از تحمل ریسک ناشی از اوراق بهادار سهامی حاضر در سبد دارایی آنها است. آنچه قابل توجه است، ثبات حضور صندوق واسطه گری مالی یکم در جایگاه نخست بیشترین ارزش دارایی ها در تیر ماه سال جاری است؛ چراکه در تیر ماه سال گذشته نیز این صندوق در جایگاه نخست بیشترین ارزش خالص دارایی قرار داشت. لازم به ذکر است، صندوق پالایشی یکم که در تیر ماه سال جاری در جایگاه سوم قرار دارد، در تیر ماه سال گذشته با ارزش دارایی ۱۳۲،۷۶۰.۳۹ میلیارد ریال در جایگاه دوم بوده است.

ضریب آلفا ۱۰ صندوق برتر در تیر ماه سال جاری به میزان ۲۹.۶ تا ۹.۴۱ بوده است در حالی که بازده شاخص کل ۹ درصد بوده است. لذا میتوان اعلام نمود که بازده ۱۰ صندوق برتر بین ۲۹.۶ درصد تا ۹.۴۱ درصد بهتر از بازده شاخص بورس بوده است. این درحالی است که در تیر ماه سال گذشته ضریب آلفا ۱۰ صندوق برتر میان ۵۳.۶۳ درصد تا ۳۵.۶۵ درصد بوده است یا به عبارت دیگر بازده ۱۰ صندوق برتر بین ۵۳.۶۳ درصد تا ۳۵.۶۵ درصد بهتر از بازده شاخص در تیر ماه ۱۴۰۲ است (که مقدار بازده یکساله شاخص در تیر ماه ۱۴۰۲ به میزان ۳۵ درصد بود).

اگرچه در مطالعات اقتصادی همواره عبارت ریسک همراه با بازده بیان شده است اما در هیچ مطلبی این موضوع ذکر نشده است که بازده همراه با نوسان بالا است. صدق این مطلب را می توان با مقایسه ۱۰ صندوق با بیشترین ضریب بتا نسبت به ۱۰ صندوق با بیشترین ضریب آلفا مشاهده کرد. همان طور که قابل مشاهد است تنها یک صندوق حاضر در ۱۰ صندق با بیشترین ضریب آلفا، میان صندوق های دهگانه با بیشترین ضریب بتا حضور دارد و آن صندوق سهامی اهرمی موج فیروزه است.

ضریب بتا حکایت از تغییرات ارزش دارایی صندوق ها در طی یک سال گذشته دارد که یک سال منتهی به تیر ماه سال ۱۴۰۳، ۱۰ صندوق سهامی اهرمی موج فیروزه با ضریب بتا ۲.۳۱، صندوق سهامی اهرمی جهش فارابی با ضریب بتا ۲.۰۲، صندوق سهامی اهرمی بیدار با ضریب بتا ۲.۰۲، صندوق سهامی اهرمی شتاب آگاه با ضریب بتا ۱.۸۶، صندوق سهامی اهرمی کاریزما با ضریب بتا ۱.۸۳، صندوق سهامی اهرمی نارنج با ضریب بتا ۱.۷۲، صندوق سهامی اهرمی توان مفید با ضریب بتا ۱.۵۵، صندوق فراز داریک با ضریب بتا ۱.۵۳، صندوق توسعه اعتماد رفاه با ضریب بتا ۱.۵۱ و صندوق پالایشی یکم با ضریب بتا ۱.۴۶ بیشترین ضریب بتا بیشترین میزان ضریب بتا در میان صندوق های سرمایه گذاری در سهام به خود اختصاص دادند.

با وجود اینکه در یک سال منتهی به تیر ماه ۱۴۰۳ ضریب بتا ۱۰ صندوق نخست میان ۲.۳۱ و ۱.۴۶ بوده است اما در یک سال منتهی به تیر ماه ۱۴۰۲ میزان ضریب بتا بین ۱.۷۳ تا ۱.۱۳ بوده است. لذا همان طور که مشاهده می شود، لزوماً بازده بالا داشتن که با ضریب آلفا نشان داده می‌شود همراستا با نوسانات سبد دارایی صندوق ها که در ضریب بتا قابل مشاهده است همراه نیست و صندوق های با بیشترین ضریب بتا در جایگاه نخست بیشترین ضریب بتا قرار نمی گیرند.

منبع: ماهنامه شماره ۹۷ بورس امروز