خط قرمز بر صورتهای مالی آبی‌پوشان جاده مخصوص
شرکت ایران‌خودرو به عنوان بزرگ‌ترین شرکت خودروسازی در ایران و حتی خاورمیانه شناخته می‌شود. شرکت بزرگی که چند سالی هست در ورطه زیان افتاده است. فرقی نمی‌کند این شرکت در طول سال ۴۰۰ هزار دستگاه خودرو تولید کند یا ۸۰۰ هزار دستگاه در هر صورت گزارش‌های ۶ ماهه و ۹ ماهه و در […]
شرکت ایران‌خودرو به عنوان بزرگ‌ترین شرکت خودروسازی در ایران و حتی خاورمیانه شناخته می‌شود. شرکت بزرگی که چند سالی هست در ورطه زیان افتاده است. فرقی نمی‌کند این شرکت در طول سال ۴۰۰ هزار دستگاه خودرو تولید کند یا ۸۰۰ هزار دستگاه در هر صورت گزارش‌های ۶ ماهه و ۹ ماهه و در نهایت گزارش یک ساله این شرکت چیزی جز زیان و هزینه مالی و اداری و هزینه‌های سربار سال به سال افزوده شده را نشان نمی‌دهد.
زیان انباشته و حقوق منفی صاحبان سهام ایران‌خودرو
مجموع بدهی‌های این شرکت طی سال ۹۷ به ۴۳۶.۴۳۲ میلیارد ریال رسیده است. این در حالی است که جمع دارایی‌های این شرکت ۲۸۵.۰۳۸ میلیارد ریال بوده است. زیان انباشته شرکت بیش از ۱۰۶.۰۰۰ میلیارد ریال طی سال ۹۷ افزایش داشته است. زیان انباشته این شرکت از ۴۳.۱۲۳ میلیارد ریال سال ۹۶ به ۱۴۹.۵۴۵ میلیارد ریال در سال ۹۷ رسیده است. جمع حقوق صاحبان سهام شرکت نیز از ۳۸.۹۷۱ میلیارد ریال منفی در سال ۹۶ به ۱۵۰.۳۹۳ میلیارد ریال منفی در سال ۹۷ رسیده است. زیان خالص این شرکت نیز رشد چشم‌گیری داشته و از ۱۶.۸۷۳ میلیارد ریال سال ۹۶ به ۱۱۵.۳۲۹ میلیارد ریال سال ۹۷ رسیده است.
شرکت‌های زیر مجموعه با زیان خالص
شرکت‌های زیر مجموعه خودروسازان جزو مواردی است که حتی اگر شرکت خودروسازی سال خوبی را گذرانده باشد چیزی جز زیان به ارمغان نمی‌آورد و در نهایت باعث منفی شدن صورتهای مالی خودروسازان می‌شوند. ساپکو شرکت طراحی مهندسی و تأمین قطعات ایران‌خودرو زیان خالص ۱۴.۷۲۴ میلیارد ریالی را محقق کرده است. ایران‌خودرو خراسان با تولید ۱۴۴ هزار دستگاه خودرو طی سال ۹۷ به زیان خالص ۳.۹۲۷ میلیارد ریالی رسیده است. جزو معدود شرکت‌های سود‌ده ایران‌خودرو شرکت ایساکو بوده است. ایساکو طی سال ۹۷ به سود خالص ۵۴۶ میلیارد ریالی دست پیدا کرده است.
سهم بالای ایران‌خودرو از بازار خودرو کشور
ایران‌خودرو از کل تولید بیش از ۸۹۰ هزار دستگاه خودرویی در سال ۹۷ بیش از ۳۸۷ هزار دستگاه خودرو تولید کرده و سهم ۴۳ درصدی را در بازار به خود اختصاص داده است. این یعنی ۳۱۸ هزار دستگاه خودرو کمتر نسبت به سال ۹۶. اما فرقی نمی‌کند این شرکت‌ها چقدر تولید داشته باشند در نهایت صورتهای مالی شرکت‌ها با رنگ قرمز و علامت منفی نمایش داده می‌شوند.
پیش‌فروش‌ها بلای جان صنعت خودرو
طی سال گذشته خودروسازان تعداد بسیار زیادی خودرو تعهد کرده‌اند. در این بین آن طور که مسئولین می‌گویند سهم ایران‌خودرو از سایپا بیشتر است. بررسی وضعیت فروش شرکت ایران‌خودرو نشان می‌دهد که حدود ۷۰ درصد از فروش محصولات طی سال گذشته در قالب پیش فروش بوده است. اگر مقدار تولید این شرکت در سال ۹۷ را برابر با مقدار فروش در نظر بگیریم یعنی چیزی حدود ۲۵۰ هزار دستگاه خودرو تعهدات معوق این خودروساز است. (البته این رقم تولید همگی به فروش نرسیده و بخشی از آن به تعهدات سال ۹۶ نیز اختصاص دارد). به نظر نمی‌رسد در هیچ خودروساز دیگری در جهان نحوه فروش خودرو به این شکل که در ایران جاری است انجام شود.
تولید ۳۸۷ هزار دستگاه خودرو با ۵۲ هزار نیرو
آمار بالای نیروی انسانی و وجود نیروهای مازاد در شرکت‌های خودروسازی یکی از چند هزینه سرباری است که در این شرکت‌ها وجود دارد. طی سال ۹۷ در مجموع ۵۱ هزار و ۸۴۵ نفر در گروه صنعتی ایران‌خودرو مشغول به کار بوده‌اند. از این تعداد ۲۰ هزار و ۶۶۲ نفر در شرکت اصلی ایران‌خودرو و مابقی در شرکت‌های زیر مجموعه آن فعالیت می‌کنند. یعنی چیزی بیش از ۳۱ هزار نفر در شرکت‌هایی حضور دارند که تقربیا اکثریت آن زیان‌ده هستند. بخشی از این نیروها را نیز کارمندان ستادی تشکیل داده‌اند. در صورتی که نیروهای خط تولید را ۴۰ هزار نفر در نظر بگیریم با توجه به تولید ۳۸۷ هزار دستگاه خودرویی در سال ۹۷، هر کارگر حدود ۹ دستگاه خودرو در سال تولید کرده که نسبت به استانداردهای جهانی بسیار عدد پایینی است و نشان از عدم بهره‌وری در این شرکت دارد.
