با اوراق “تسه” خانه تعمیر کنید

به گزارش بورس امروز، یکی از روش‌های تأمین مالی به منظور خرید و یا تعمیر مسکن، خرید اوراق تسهیلات مسکن است. در این روش افرادی که مبلغ مشخصی در مدت زمان مشخص (توسط بانک تعیین می‌شود) را در بانک سپرده‌گذاری نکرده‌اند، بایستی برای هر ۵۰۰ هزار تومان وام یک برگ اوراق تسهیلات بانکی را به بانک ارائه کنند. به عبارتی این هزینه عدم سپرده‌گذاری افراد جهت دریافت وام است. در واقع افراد برای دریافت وام ۲۴۰ میلیونی بایستی ۴۸۰ برگ از این اوراق را به بانک ارائه کنند و طبیعتا اعتبار هر برگ برای دریافت وام ۵۰۰ هزار تومان است.

قیمت اوراق تسهیلات مسکن در تاریخ ۲۵ دی ماه ۱۴۰۲ به عدد ۱۵۰ هزار تومان رسیده که معادل ۳۰ درصد قیمت وام متعلق به هر برگ از این اوراق است؛ به طوری که در حال حاضر، نرخ سود مؤثر تسهیلات مسکن با خرید اوراق تسه به بیش از ۳۰ درصد رسیده است. این اعداد و ارقام نشان می‌دهند که سیاست‌گذار تمایلی به پرداخت وام با نرخ‌های بهره کمتر از نرخ بهره بلندمدت سپرده‌گذاران را ندارد و به نحوی به دنبال نزدیک کردن این اعداد به هم است.

تجمع متقاضیان این نوع وام‌ها به نظر بیشتر به منظور ساخت و ساز محدود و تعمیرات مسکن است، چون مبالغ این نوع وام‌ها، فقط بخش بسیار کوچکی از قیمت مسکن در شهر‌های مربوط را پوشش می‌دهد (کمتر از ۲۵ درصد) و اتکای صرف به این نوع وام برای خرید خانه کافی نیست. اگر چه در کشور‌های تورمی و به خصوص کشور ما که دارای تورم دو رقمی بیش از ۴۰ درصد است، در نهایت آن کسی که سود می‌کند، وام گیرنده است؛ ولی نباید این نکته را از قلم انداخت که با توجه به عدم رشد درآمد‌های عموم جامعه به نسبت تورم، بازپرداخت این نوع وام‌ها خصوصاً در سال‌های اول فشار بسیار زیادی به خانوار‌ها وارد خواهد کرد.

از دلایل افزایش قیمت اوراق تسهیلات مسکن می‌توان به:

۱. عرضه تعداد محدود این اوراق توسط عرضه‌کننده که همان بانک است اشاره کرد.
۲. رفتار‌های جمعی متقاضیان خرید این اوراق (به منظور دریافت وام بیشتر برای تعمیرات مسکن و نه خرید مسکن) که به نظر ازدحامی برای خرید این اوراق شکل گرفته است. این خود نظام عرضه و تقاضا در این اوراق را به نفع طرف تقاضا تغییر داده است.
۳. تمایل سیاست‌گذار به افزایش نرخ بهره مؤثر این نوع وام‌ها

نکته این است که اگرچه در این شرایط در کوتاه مدت با چنین رفتار‌های جمعی خریداران، شاهد این گونه افزایش قیمت‌ها هستیم ولی در بلندمدت و شاید طی ماه‌های آتی قیمت‌ها کاهش خواهد یافت و به احتمال زیاد نرخ بهره مؤثر این نوع وام‌ها کاهش خواهد یافت.

نویسنده: مهدی خاتمی – کارشناس تحلیل کارگزاری سهام گستران شرق

منبع: ماهنامه بورس امروز شماره ۹۱، بهمن ماه ۱۴۰۲