تجدید ارزیابی‌های نجات بخش
مهمترین مزیت برای انجام تجدید ارزیابی این است که باعث می‌شود اطلاعات مالی شرکت ها، مخصوصاً ترازنامه‌ی شرکت‌ها، از لحاظ اندازه‌گیری، به ارزش‌های روز نزدیک‌تر شود.
به گزارش بورس امروز، به طور کلی تجدید ارزیابی به خاطر عوامل مختلفی انجام می‌گیرد، حالت اول، زمانی که به علت محاسبه‌ی نامناسب بهای تمام شده، شرکت دچار زیان شده باشد و حالت دوم، زمانی که تورم در اقتصاد کشوری بالا یا بسیار بالا باشد و تورم مثبت، کل عملیات شرکت را در برگیرد که طبق اصول حسابداری بدهی و داراییها تجدید ارزیابی می‌شوند. ولی در مورد انجام تجدید ارزیابی در ایران، اهدافی هم چون حذف زیان انباشته (خارج کردن و شدن از شمول ماده ۱۴۱)، افزایش ارزش سهام شرکت‌های در حال فرایند واگذاری، افزایش اسمی سرمایه شرکت‌ها (افزایش سرمایه) و توجیه افزایش قیمت کالاها و خدمات را می‌توان بیان نمود. در حالی که هدف اصلی از انجام تجدید ارزیابی دلایلی چون تجدید قیمت داراییها و ثبت و استهلاک آنها و بهبود مربوط بودن اطلاعات برای استفاده‌کنندگان است. حال مسئله مورد بحث تأثیر چنین تجدید ارزیابی بر نوسانات قیمت سهام می‌باشد که منجر به چه اثراتی خواهد شد؟
مهمترین مزیت برای انجام تجدید ارزیابی این است که باعث می‌شود اطلاعات مالی شرکت ها، مخصوصاً ترازنامه‌ی شرکت‌ها، از لحاظ اندازه‌گیری، به ارزش‌های روز نزدیک‌تر شود، یعنی ویژگی مربوط بودن اطلاعات بهتر خواهد شد، زیرا اطلاعات مالی مبنای تحلیل‌های بنیادی و سایر تصمیم‌گیری‌ها است. با توجه به داده تاریخی در سهام شرکت هایی که افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی داده اند نشان می دهد که تجدید ارزیابی با نوسانات قیمت سهام شرکت ارتباط معناداری دارد، همچنین این ارتباط مستقیم می‌باشد به عبارتی با افزایش تجدید ارزیابی داراییها در شرکت انتظار می‌رود نوسانات قیمت سهام نیز افزایش یابد.
همانطور که اشاره شد، تجدید ارزیابی داراییها در اصل به شرایط تورمی کشور بازمی‌گردد، زیرا در چنین شرایطی قیمت دارایی‌‌‌هایی که در دفاتر شرکت‌ها ثبت شده با ارزش واقعی‌شان متفاوت است و همین امر به‌مرور موجب گمراهی سرمایه‌گذاران می‌شود در حال حاضر سرمایه‌گذاران براساس صورت‌های مالی که در کدال منتشر می‌شود، نمی‌‌‌توانند به‌درستی تشخیص دهند شرکتی که قرار است در آن سرمایه‌گذاری کنند چه میزان دارایی دارد؛ زیرا داراییها براساس قیمت تمام‌شده است. شرکت‌های مندرج در بازار سرمایه به منظور ایجاد چشم‌‌‌انداز مناسب برای سرمایه‌گذاران باید دارایی‌‌‌های خود را به‌روزرسانی کنند. در حال حاضر این امکان برای شرکت‌ها براساس دستورالعمل تجدید ارزیابی‌‌‌ها فراهم شده است. شرکت‌ها پس از ارزیابی داراییها می‌‌‌توانند مبلغ مازاد را به عنوان مازاد تجدید ارزیابی در قسمت حقوق صاحبان سهام خود لحاظ کنند.
در سال های اخیر که افزایش سرمایه از طریق تجدید ارزیابی دارایی ها مشمول معافیت شده است باعث آن شده که هنگامی که خبر افزایش سرمایه از طریق تجدید ارزیابی اعلام می شود سهامداران عمده نیز از این افزایش سرمایه استقبال نمایند زیرا سود بیشتری را به دست می آورد. در حقیقیت چنین چیزی بیشتر یک امر روانی است، زیرا سرمایه گذاران و سهام داران انتظار دارند که با بزرگ شدن سرمایه ها و دارایی های یک شرکت سهام آن نیز بزرگ شود و رشد کند.
اگرچه خبر تجدید ارزیابی باعث بروز رسانی اقلام صورت مالی شده و تا حدی در تجزیه و تحلیل دولت و مجلس موثر است و در بلندمدت هم تهدیدها را تا حدی کمرنگ‌تر می کند اما اتفاق بنیادی نیست. با تجدید ارزیابی دارایی هلدینگ‌ها و شرکت‌های مختلف بورسی قرار نیست سود مستمر آنها افزایش یابد. بنابراین جنس اخبار تجدید ارزیابی بیشتر جو روانی بازار را مثبت کرده و نمی تواند آنچنان تغییر اساسی در روند کلی بازار داشته باشد اما قطعا نوسانات چند ماهه ای ایجاد می‌کند و روندی خوش‌بینانه و انتظار رشد را در اکثریت نماد هایی که دارایی هایی با بهای تمام شده پایین دارند به ارمغان می‌آورد. از سوی دیگر بازار به استقبال گزارش‌های ۹ ماهه می‌رود و رشد فروش ۱۰ تا ۲۰ درصدی شرکت ها در فصل پاییز پیش‌بینی می‌شود، که این موضوع در وهله بعدی می تواند چشم انداز بازار را برای سه ماهه چهارم سال ۱۴۰۲ مشخص کند.
منبع: ماهنامه بورس امروز شماره ۹۰، دی ماه ۱۴۰۲
