کدام صندوق با درآمد ثابت انتخاب بهتری است؟

حسام توکلی، مدیر سرمایه گذاری با درآمد ثابت شرکت سبدگردان نوویرا، در گفت وگو با خبرنگار بورس امروز؛ اهمیت صندوق‌ها به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت را مورد اشاره قرار داد که در این میان خلاً یک گزارش که در آن به بررسی جزئی‌تر وضعیت صندوق‌های با درآمد ثابت بپردازد، احساس می‌شد.

وی بررسی تیم مدیریت سرمایه با درآمد ثابت شرکت سبدگردان نوویرا را مورد اشاره قرار داد که در آن به بررسی مجموعه‌ای از این صندوق‌ها (صندوق‌های با درآمد ثابت ETF بدون تقسیم سود با خالص ارزش بیش از ۱،۰۰۰ میلیارد تومان) پرداخته شده است. در این میان ترکیب‌ دارایی‌های این صندوق‌ها نیز به صورت جزئی‌تر بررسی شده است.

به گفته وی؛ گزارش حاضر در ۴ بخش به بررسی وضعیت صندوق‌ها بر اساس صورت وضعیت پرتفوی انتهای آبان ماه پرداخته است و در انتها تغییرات وضعیت آنها نسبت به ماه گذشته مورد بررسی قرار گرفته است.

  سرمایه‌گذاری صندوق‌ها در دارایی‌های دارای ریسک (سهام، حق تقدم، واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری و …)

صندوق‌های با درآمد ثابت این امکان را دارا هستند تا بخش محدودی از دارایی‌های خود را به سرمایه‌گذاری در سهام اختصاص دهند. نوسان ارزش سرمایه‌گذاری انجام شده در سهام توسط این صندوق‌ها با ابزاری مثل اوراق اختیار فروش تبعی قابل پوشش است. صندوق‌ها می‌توانند با خریداری اوراق تبعی، ریسک کاهش ارزش سهام پایه مربوطه به آن‌ها را پوشش دهند. در انتهای آبان ماه ۱۴۰۲ به طور میانگین صندوق‌ها ۱۰.۳% از دارایی‌های خود را در سهام سرمایه‌گذاری کردند که به طور حدودی نیمی از این میزان با اختیار تبعی پوشش داده شده و نیمی از آن بدون پوشش است. مشخصا هر چه میزان سرمایه‌گذاری در سهام به صورت بدون پوشش توسط صندوق‌ها کمتر باشد، با توجه به ماهیت با درآمد ثابتشان مطلوب‌تر است و با عملکرد مشابه، صندوقی که کمترین سرمایه‌گذاری در سهام را داشته باشد، انتخاب بهتری خواهد بود.

  سرمایه‌گذاری صندوق‌ها در اوراق بهادار با درآمد ثابت

بخش اصلی سرمایه‌گذاری‌های صندوق‌های با درآمد ثابت به اوراق با درآمد ثابت اختصاص دارد که از چندین بعد می‌ توان آن را بررسی نمود. صندوق‌ها برای کاهش نوسانات ارزش اوراق با درآمد ثابتشان، در برخی موارد اقدام به لحاظ کردند نرخ کارشناسی در محاسبه ارزش روزانه این اوراق می‌نمایند. به هر میزان این اوراق بیشتر باشند، ارزش ابطال صندوق‌ها نوسان کمتری خواهد داشت. اما این موضوع می‌تواند باعث فاصله گرفتن ارزش ابطال صندوق از ارزش واقعی آن در بازار یا همان ارزش آماری آن گردد. بر اساس داده‌ها در انتهای آبان ماه سال ۱۴۰۲ صندوق‌ها به صورت میانگین ۳۷.۸ درصد از دارایی‌های خود را در اوراق سرمایه‌گذاری کردندد که نیمی از آن دارای نرخ کارشناسی و نیمی از آن بدون نرخ کارشناسی بوده است.
بعد دیگری که در زمینه اوراق می‌تواند مورد توجه قرار گیرد طبقه بندی آنها بر اساس ناشر است که مبنای آن نصاب‌های سازمان بورس مانند سرمایه‌گذاری حداقل ۲۵ درصد از منابع صندوق‌ها در اوراق منتشر شده توسط دولت و یا حداقل ۴۰ درصد در اوراق دارای مجوز انتشار از سبا است. بر اساس داده‌ها در انتهای آبان ماه ۱۴۰۲، صندوق‌های موضوع گزارش به صورت میانگین ۲۱ درصد در اوراق منتشره توسط دولت و ۱۶ درصد در سایر اوراق دارای مجوز انتشار توسط سبا سرمایه‌گذاری نموده‌‌اند.

در انتهای این بخش هم می‌توان به میانگین وزنی سررسید اوراق صندوق‌ها اشاره نمود. هر میزان میانگین وزنی سررسید اوراق صندوق ها کمتر باشد، انعطاف‌پذیری آنها جهت سرمایه‌گذاری مجدد بیشتر می‌شود؛ اما از طرف مقابل در صورت کاهش نرخ بهره آنها را دچار مشکلاتی خواهد کرد. میانگین سررسید اوراق صندوق‌ها در انتهای آّبان ماه ۲.۰۶ سال بوده است.

  سرمایه‌گذاری صندوق‌ها در سپرده‌های بانکی

بخش مهم دیگری که سرمایه‌گذاری صندوق‌های با درآمد ثابت در آن انجام می‌شود، سپرده‌های بانکی است. بر اساس داده‌ها، صندوق‌های موضوع گزارش به طور میانگین از ابتدای سال ۴۵.۱ درصد از کل دارایی‌های خود را در سپرده‌های بانکی، سرمایه‌گذاری کردند که در انتهای ماه آبان این عدد به ۵۰ درصد رسیده است.

همچنین بانک پاسارگاد از ابتدای سال توسط صندوق‌ها بیشترین سرمایه‌گذاری را کرده است. در آبان ماه به بانک گردشگری تغییر یافت؛ درصد سرمایه‌گذاری در این بانک‌ها در انتهای ماه آبان نسبت به میانگین از ابتدای سال با ۱.۳درصد افزایش همراه بوده است.

بر اساس آخرین کفایت سرمایه اعلام شده در صورت مالی بانک‌ها، متغیر میانگین موزون کفایت سرمایه بانک‌های مورد سرمایه‌گذاری توسط صندوق‌ها،در انتهای آبان ماه نسبت به میانگین از ابتدای سال با رشد ۶.۴ درصدی همراه شده است.

میانگین نرخ سود تقریبی دریافتی صندوق‌ها از سپرده‌های بانکی خود نیز بر اساس نرخ‌های مرسوم و لحظه‌ای در دسترس ۲۶.۳ درصد از ابتدای امسال و همچنین در انتهای آبان ماه بوده است.

  بررسی عوامل عملکردی

در انتها با عنایت به این موضوع که توجه به عواملی که عملکرد صندوق‌ها را نشان می‌دهد، می‌تواند حائز اهمیت باشد. در این میان می‌توان به برخی از این عوامل اشاره نمود. یکی از عوامل عملکردی صندوق‌ها تفاوت ارزش ابطال و قیمت تابلوی واحدهای آن‌هاست. به هر میزان این تفاوت مثبت و بیشتر باشد نشانگر بالاتر بودن ارزش واحدهای صندوق نسبت به قیمت روز تابلوی آن صندوق است. در انتهای آبان ماه این تفاوت برای صندوق‌ها به طور میانگین ۰.۱- درصد بوده است.

مبحث مهم دیگر نیز تفاوت ارزش آماری و ابطال واحدهای صندوق‌ها است که این تفاوت در آبان ماه به طور میانگین ۰.۲ درصد بوده است.

بازدهی صندوق‌ها نیز می‌تواند بر دو مبنای رشد ارزش ابطال واحدهای صندوق‌ها و رشد قیمت تابلوی صندوق‌ها طی آبان ماه مورد نظر قرار گیرد که طی آبان ماه سال ۱۴۰۲ به ترتیب برابر با نرخ ۲۷.۵ درصد و ۲۷.۶ درصد موثر سالیانه بوده است.

   تغییرات وضعیت صندوق‌ها نسبت به ماه گذشته (۱۴۰۲/۰۷/۳۰)

درمورد تغییرات وضعیت صندوق‌های موضوع گزارش در انتهای آبان ماه ۱۴۰۲ نسبت به ماه قبل نیز به اختصار می‌توان عنوان نمود که سرمایه‌گذاری صندوق‌ها به صورت میانگین ۳ درصد در کل اوراق با درآمد ثابت آنها کاهش داشته است و میانگین وزنی سررسید اوراق صندوق‌های موضوع گزارش نیز با رشد ۰.۳ درصد همراه بوده است.

در سوی مقابل نیز سرمایه‌گذاری صندوق‌ها در سپرده‌های بانکی با حدود ۵ درصد رشد همراه و سرمایه‌گذاری در سهام هم توسط این صندوق‌ها با ۲ درصد کاهش همراه بوده است. درمورد عوامل عملکردی هم می‌توان بیان نمود که تفاوت ارزش آماری و ابطال واحدهای صندوق‌ها به صورت میانگین با ۰.۵ درصد کاهش همراه بوده و بازدهی قیمتی موثر سالانه شده صندوق‌ها نیز در آبان ماه نسبت به ماه قبل از ۲۸.۳ درصد موثر سالیانه به ۲۷.۶ درصد موثر سالیانه کاهش داشته است. در انتها هم می‌توان به تغییرات ارزش این صندوق‌ها طی آبان ماه اشاره نمود که این تغییر مجموعا برابر با حدود ۴.۵ میلیارد تومان بوده است.

حسام توکلی – مدیر سرمایه گذاری با درآمد ثابت شرکت سبدگردان نوویرا