تداوم سودآوری صنایع بالادستی فولاد در معرض ریسک افزایش قیمت زنجیره نهادهای تولید
سعید عابدی رییس خرید و حمل مواد اولیه شرکت فولاد مبارکه اصفهان به اثرات ابلاغیه‌ی منتشره از سوی بورس کالا مبنی‌بر اصلاحیه فرمول قیمت پایه زنجیره فولاد در چند روز گذشته اشاره کرد.
به گزارش بورس امروز؛ رییس خرید و حمل مواد اولیه شرکت فولاد مبارکه اصفهان گفت: با توجه به ابلاغیه‌ی منتشره از سوی بورس کالا مبنی‌بر اصلاحیه فرمول قیمت پایه زنجیره فولاد در چند روز گذشته، انتظار اهالی بازار بر اجرای مفاد ابلاغیه حداکثر تا ۳۰ آبان بود. اما تا به امروز شرکت فولاد مبارکه هیچ تغییری در روند قیمت‌گذاری کالاها در بورس کالا را شاهد نبوده است.
به عنوان مثال، در حالی قیمت شمش فولادی شرکت فولاد مبارکه از خرداد ماه تا به امروز یک سیر نزولی را طی کرده است که مواد اولیه زنجیره اعم از کنسانتره و گندله فاقد شیب نزولی خاصی نسبت به شمش بوده است. (لازم به یاد آوریست که در بازه زمانی مذکور شمش فولادی از کاهش قیمت بیش از ۱۰ درصد کاهش برخوردار بوده است). اگر چه می‌توان عدم کاهش قیمت در زنحیره را به فشار انجمن‌های صنفی معدن کاران و یا انجمن سنگ‌آهن نسبت داد؛ اما مسلم آنست که با چنین رویه‌ای زنجیره فولاد قطعا دچار چالش خواهد شد.
روند تعیین قیمت فولاد در بورس کالا
در ابلاغیه اخیر بورس کالا (اصلاحیه فرمول قیمت پایه زنجیره فولاد)، در مرحله‌ی اجرا تضادهایی وجود دارد که نیاز به شفاف‌سازی دارد. در ابلاغیه مذکور اعلام شده است که در صورت عدم مواجه کالایی در بورس کالا با تقاضا به گونه‌ای که معامله کمتر از ۵۰ درصد از میزان عرضه کالا مذکور صورت پذیرفت، قیمت باید از هفته‌ی قبل در نظر گرفته شود. این درحالیست که عوامل عدم خرید از سمت خریدار یک کالا مشخص نیست لذا نمی‌توان از این قانون به عنوان معیار مناسبی یاد کرد.
همچنین؛ اگر نمادی از یک قیمت‌گذاری خاص برخوردار است، محدودیت ۵۰ درصدی مذکور باید برای آن نماد مشخص اعمال شود. باید این نکته را در نظر گرفت که عواملی مانند دوری راه یا نامناسب بودن سایر پارامترها می‌توان مانع از ایجاد تقاضا برای یک نماد معاملاتی در بورس کالا شود.
در این میان فولاد مبارکه اصفهان انتظار دارد که قیمت‌های پایه با کمترین قیمت موجود در ابلاغیه، در هفته‌ی اول عرضه شود. تعدیل قیمت نیز در همان هفته منفی ۳ و یا مثبت یک درصد بر قیمت‌ها صورت گیرد.
چالش‌های انرژی
چالش‌های انرژی و محدودیت‌های برق و گاز در فصول گرم و سرد سال نیز عملا بیش از سه ماه از روند تولید فولادسازان را مختل می‌نماید به گونه‌ای که این کسری انرژی باعت از میان رفتن تا ۳۳ درصد تولید می‌شود. این کاهش تولید و چالش‌های دیگر با ایجاد عدم توازن در زنجیره تولید فولاد، افزایش قیمت این کالاها را نسبت به قیمت‌های جهانی معنادار می‌سازد.
چالش‌های موجود در زنجیره فولاد سبب شده است تا خام فروشی شدت یابد. به عنوان مثال، اگرچه صادرات سنگ‌آهن ممکن است به دلیل تامین ارز از صرفه اقتصادی برخوردار باشد، اما دور از انتظار نیست که در آینده‌ی نزدیک به سرنوشت شرکت‌های فروسیلسی دچار شود. افزایش هزینه‌های سربار مانع از رقابت‌پذیری صنایع مختلف می‌شود؛ در حال حاضر تنها در پایین دست زنجیره فولاد، محصولات فولادی کنترل می‌شود؛ این درحالیست که صنایع بالادست زنجیره شاهد هر قیمتی هستیم و عملا قیمت‌های پایین دست صنایع در مرکز توجه قرار ندارند. اگر عرضه نسبت به تقاضا به دلیل توقف حلقه‌های پایین روند صعودی داشته باشد، ممکن است در آینده صنایع بالادستی هم رقابت‌ناپذیر شوند که این امر منجر به ورشکستگی شرکت‌های مواد اولیه و فولادی خواهد شد. لذا در قیمت‌گذاری زنحیره فولاد در بورس کالا، چالش‌های دیگر زنجیره فولاد نیز باید در نظر گرفته شود.
قیمت‌های فعلی کنسانتره، گندله و آهن اسفنجی قادر به فراهم کردن پایداری بلندمدت زنجیره نیست. به گونه‌ای که با افزایش قیمت کنسانتره، قیمت سنگ‌آهن نیز افزایش می‌‌یابد و این امر مانع از کنترل هزینه‌های مازاد معدن می‌شود که در نهایت هزینه‌ی تمام شده را افزایش می‌دهد.
در ادامه، رییس خرید و حمل مواد اولیه شرکت فولاد مبارکه اصفهان افزود: اگرچه ممکن است برخی قادر به فروش ارزان کنسانتره باشند اما افزایش قیمت سنگ‌آهن مانع از افزایش هزینه‌های سربار نشده است. بنابراین تعدیل قیمت مواد باید از قیمت فروش سنگ‌آهن آغاز شود و به کل زنجیره تعمیم داده شود. در سرمنشا قیمت سنگ‌آهن نیز باید هزینه‌های سهم دولت و استخراج آن مورد توجه قرار گیرد. البته می‌توان با سیاست‌گذاری صحیح سازمان‌های ناظر، اصلاحات صورت گیرد. با افزایش بهره‌برداری تجهیزات منابع و معادن و همچنین سهم دولت از هزینه‌ها، شاید بتوان کنسانتره و گندله ارزان‌تری داشت و به همین ترتیب حلقه‌های مختلف زنجیره را از اضمحلال این روند بلند مدت نجات داد.
نویسنده: سعید عابدی – رییس خرید و حمل مواد اولیه شرکت فولاد مبارکه اصفهان
