آربیتراژ در اختیار؛ فرصتی برای افزایش کارآیی بازار سرمایه

به گزارش بورس امروز؛ مالی رفتاری، زیرشاخه‌ای از اقتصاد رفتاری است که با ترکیب اقتصاد و روانشناسی، تصمیمات معاملاتی و سرمایه‌گذاری افراد را تجزیه و تحلیل می‌کند. تئوری مالی رفتاری معتقد است تصمیمات سرمایه‌گذاران همیشه منطقی و بر اساس مدل‌های درست اقتصادی نیست. در واقع تصمیمات سرمایه‌گذاران متأثر از سوگیری یا جهت‌گیری‌های ذهنی خاص آن‌ها است که مانع از تحلیل درست و انتخاب بهترین گزینه برای سرمایه‌گذاری می‌شود. از آنجایی که این سوگیری‌های شناختی و ذهنی، باعث افزایش یا کاهش شدید قیمت‌ها می‌شود، درک چنین رفتار‌هایی و اجتناب از گرفتار شدن در دام آن‌ها برای هر سرمایه‌گذار، الزامی است.

پس از مطرح شدن فرضیه‌ی بازار کارا در دهه‌ی شصت میلادی، تحقیقات بسیاری روی این مفروضات و قابلیت توضیح آن در روند‌های بازار سرمایه، صورت گرفته است. از تئوری‌های مهم مالی رفتاری، تئوری آربیتراژ، تئوری پرتفوی مارکویتز، تئوری قیمت‌گذاری دارائی‌های سرمایه‌ای، تئوری قیمت‌گذاری اوراق اختیار معامله اساس و پایه‌ی به وجود آورنده مباحث مالی استاندارد به عنوان یک دانش بر پایه این تئوری‌ها شکل گرفته‌اند. در حالی که بحث بین حامیان بازار کارا و حامیان مالی رفتاری هنوز در بازار سهام فعال است، این بحث را می‌توان به بازار اختیار معاملات هم گسترش داد.

در این بین رفتار معاملاتی در بازار اختیار معامله توجه روزافزون اقتصاددانان مالی را به خود جلب کرده است زیرا اهمیت بازار اختیار معاملات به ویژه در سال‌های اخیر افزایش یافته است. بسیاری از محققان مالی بر مطالعه بازار اختیار معاملات تمرکز کرده‌اند. قیمت‌گذاری در بازار اختیار معاملات، برای دهه‌ها اقتصاددانان مالی را به طرق مختلف مجذوب خود کرده است. محققان در تلاش برای تفسیر محتوای اطلاعاتی موجود در رفتار معاملاتی بوده‌اند. با این حال، اگر نتوانیم انگیزه‌های واقعی معامله را شناسایی کنیم، تفسیر صحیح اطلاعات دشوار است.

محققان دو دلیل اصلی را برای معاملات سرمایه‌گذاران مطرح کرده‌اند. یکی اختلاف نظر و دیگری اطلاعات برتر. هر دو استدلال نشان می‌دهند که سرمایه‌گذاران به معاملات می‌پردازند، زیرا آن‌ها عقایدی دارند که با عقاید عمومی بازار متفاوت است که مورد دوم در قیمت‌های فعلی بازار منعکس می‌شود. این دو فرضیه از این نظر متمایز هستند که فرضیه اطلاعات محور فرض می‌کند که سرمایه‌گذارانی که معامله می‌کنند دارای اطلاعات خاصی هستند، در حالی که فرضیه تفاوت در نظرات نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران اطلاعات یکسان را متفاوت تفسیر می‌کنند. در حالی که ما شاهد افزایش یکسانی در فعالیت‌های معاملاتی هستیم، این دو فرضیه استنباط‌های متمایزی در مورد نحوه واکنش قیمت دارایی به این اطلاعات ایجاد می‌کنند. بنابراین، درک دلایل معامله بسیار مهم است.

اولین هدف جلوگیری از فعالیت‌های معاملاتی بیش از حد است که دو اقدام را برای این منظور پیشنهاد می‌شود. دو متغیر کنترلی برای محاسبه انگیزه‌های معاملاتی عادی استفاده می‌شود. اولین متغیر کنترل، نوسانات بازار می‌باشد که بر اساس تحقیقات انجام شده بر رابطه همزمان حجم-نوسان است. دومین پراکندگی است که با ریسک خاص سهام پایه مرتبط است و بنابراین فعالیت‌های معاملاتی مربوط به تعادل مجدد پرتفوی را به حساب می‌آورد.

طی بازار، شواهد از تئوری اعتماد بیش‌ازحد سرمایه‌گذار پشتیبانی می‌کند، زیرا معامله‌گران گزینه‌ها نیز تمایل دارند به دنبال عملکرد‌های برتر باشند و این استدلال را تقویت می‌کند که رابطه مثبت بین بازده بازار گذشته و فعالیت‌های معامله اختیار ممکن است به دلیل اعتماد بیش از حد سرمایه‌گذار باشد.

این تمرکز بر بازار اختیار معامله نه تنها بینش‌هایی را به سفته‌بازان بازار می‌دهد که سعی می‌کنند از فرصت‌ها در بازار مشتقه استفاده کنند، بلکه برای سرمایه‌گذارانی که ریسک پرتفوی خود را کاهش می‌دهند نیز یک هشدار می‌تواند باشد. این تفاسیر نشان می‌دهد که معامله گران اختیار معاملات، به صورت ویژه به رفتار‌های معاملاتی و تأثیر رفتار معامله گران بر قیمت اختیار معاملات به دور از اهدافی که برای معامله‌ی خود ترسیم کرده‌اند، باید اهمیت دهند. با این حال، ما بر الگو‌های تعمیم‌یافته با استفاده از داده‌های کل بازار تمرکز می‌کنیم که ممکن است تفسیر ما از نتایج تجربی را محدود کند. در حالی که سرمایه‌گذاران خرد ممکن است درجه بالاتری از تعصبات رفتاری را نشان دهند. ما در این مطالعه سعی نمی‌کنیم بین منابع معاملات تفاوت قائل شویم.

در آخر برای پیشگیری از تعصبات رفتاری لازم است که استراتژی معاملاتی داشته باشید که به تنهایی یک نکته است و اینکه خودتان را پایبند به آن استراتژی کنید یک بحث دیگر؛ توصیه ما به شما این است که اگر براساس مطالعات و آموزش‌هایی که داشته‌اید، به یک استراتژی معاملاتی رسیده‌اید، به هر قیمتی که شده است به آن پایبند باشید و از رفتار هیجانی در بازار‌های مالی دوری کنید. این کار حتی برای معامله گران با تجربه هم گاهی اوقات کار سختی است اما با کار کردن روی خودتان می‌توانید به این قابلیت برسید.

نویسنده: امیرحسین شیخ الاسلامی – کارشناس واحد مشتقه کارگزاری گنجینه سپهر پارت

منبع: ماهنامه بورس امروز شماره ۸۷