تقابلی در دو نیمه

به گزارش بورس امروز؛ از مهم ترین چالش های صنعت تامین مالی در سال ۱۴۰۱ که می توان به آن اشاره کرد، تفاوت نرخ در نیمه ی اول و دوم سال است. یکی از دلایل عمده ی این امر نیز انتشار اوراق گام و شکل گیری بازار ثانویه آن بوده است. با توجه به اینکه این اوراق در سال ۱۴۰۰ تجربه اول  خود را در بازار گذراند، تاثیر بالایی هم  در نرخ ها ایجاد نکرد .

اما در سال ۱۴۰۱ خصوصا در نیمه دوم به دلیل مشکلاتی که در بازار پول برای تامین مالی بنگاه ها ایجاد گردید، از طریق اوراق گام تامین مالی ها صورت گرفت و به نوعی مشکل نقدینگی بازار پول وارد بازار سرمایه شد .

باید توجه داشت که ظرفیت بازار سرمایه نسبت به بازار پول کم تر است. با ورود  مشکل نقدینگی در بازار سرمایه در نیمه ی دوم سال در نرخ های تامین مالی و نرخ اوراق گام و حتی  اسناد خزانه ای که مربوط به دولت است، افزایش ایجاد شد. همین امر بنگاه ها و شرکت های تامین سرمایه را با مشکل مواجه نمود .

تامین مالی که در سنوات گذشته از سمت شرکت های تامین سرمایه صورت گرفته بود، با میانگین نرخ پایین تری نسبت به نیمه دوم سال بوده اند. در سنوات اخیر میانگین نرخ در شرکت های تامین سرمایه ای بین ۲۳ تا ۲۴ درصد بود. اما در نیمه دوم امسال تا ۳۲ درصد رسید که این اختلاف ۸ درصدی شرکت ها برای  هر دو سمت معامله  با ضرر همراه بود.

در اواخر سال ۱۴۰۱ سازمان بورس معاملات ثانویه اوراق را مسدود کرد و به نوعی مدیریتی را ایجاد نمود تا نرخ ها از قیمت فزاینده خارج شوند .

نرخ تامین مالی برای شرکت های تامین مالی سال پر چالشی را رقم زد و مشکل نقدینگی بانک ها در بازار پول از طریق اوراق گام نیز تاثیرات بسیاری داشت و عملا نرخ اوراق های دیگر را نیز بالا برد. در سال ۱۴۰۲ احتمالا همین مشکل وجود خواهد داشت. امید است با اجرایی شدن سیاست های پولی و مالی اندیشمندانه از سوی دولت نرخ های معقولی وضع شود تا شرکت های تولید کننده و صنعت تامین مالی منتفع شوند.  فعالیت شرکت های تامین سرمایه ای بلندمدت است.  این مجموعه ها اوراقی را در دستور کار خود دارند که ممکن است مربوط به سال های گذشته باشد که با  یک تعهد و نرخ مشخصی بوده است اما در حال حاضر نرخ ها افزایش یافته است .

چالش دیگر این صنعت در سال ۱۴۰۱  مصوبه شورای پول و اعتبار بوده است که سود سپرده های متناظر افزایش یافته است. در گذشته نرخ اسمی اوراق قبلا ۱۸ درصد بوده است  اما نرخ تسهیلات بانکی ۲۳ درصد تعیین گردید و نرخ سود سپرده های متناظر تا ۲۲۵ درصد تعیین شد. مشکل  طرح این بود که اوراقی که با نرخ ۱۸ درصد منتشر شده بودند باید افزایش نرخ  داده می شدند و قاعدتا شرکت ها را دچار مشکل می نمود. البته همچنان نرخ اوراقی که ضامن بانکی دارند مشخص نیست . در حال حاضر اوراق با ضامن بانکی، نرخ ۱۸ درصد است.  برای اوراقی که ضامن غیر بانکی دارند این امکان وجود دارد که  تا ۲۱ درصد هم منتشر شوند. اما تناقضاتی در حال حاضر در بازار وجود دارد که امید است در سال آینده نرخ به ثبات رسد. با توجه به این که بازار پول توانایی سرویس به مشتریان را نداشته باعث ایجاد رونق مناسبی در صنعت تامین مالی شد؛ اما از سویی از طریق اوراق گام در بازار سرمایه شرکت ها به دلیل مشکل نقدینگی، در جهت بهبود طرح و یا تهیه مواد اولیه فعالیت خود حاضر به تامین مالی با هر نرخی بودند.

در سال ۱۴۰۲ دولت باید مدیریتی بر اوراق گام انجام دهد و به تبع آن  قاعدتا بنگاه ها و شرکت های تامین سرمایه از این مزیت استفاده خواهند کرد و ریسک نوسانات نرخ بهره با نرخ های ثابت تامین مالی انجام محقق خواهد شد؛ در غیر این صورت با نوسانات بالا شرکت ها دچار مشکل خواهند شد.