پس از عرضه صندوق‌های ETF دارا و پالایش در سال 99 سرانجام در شهریور سال جاری شورای عالی بورس به این نتیجه رسید که ساختار ایجاد این صندوق‌ها از ابتدا مناسب نبوده است. این تصمیم در نهایت منجر به تصویب اصلاحاتی شد که مهم‌ترین موارد این مصوبه اضافه شدن بازارگردان و امکان تغییر پرتفوی توسط مدیریت این صندوق‌ها، در راستای کاهش فاصله‌ بین قیمت جاری سهام صندوق با ارزش ذاتی آن بود.

 

به گزارش بورس امروز؛ پس از عرضه صندوق‌های ETF دارا و پالایش در سال 99 سرانجام در شهریور سال جاری شورای عالی بورس به این نتیجه رسید که ساختار ایجاد این صندوق‌ها از ابتدا مناسب نبوده است. این تصمیم در نهایت منجر به تصویب اصلاحاتی شد که مهم‌ترین موارد این مصوبه اضافه شدن بازارگردان و امکان تغییر پرتفوی توسط مدیریت این صندوق‌ها، در راستای کاهش فاصله‌ بین قیمت جاری سهام صندوق با ارزش ذاتی آن بود. حال بیش از 6 ماه از تصویب اصلاحات اساسنامه صندوق‌های سرمایه‌گذاری دارایکم و پالایش یکم توسط هیات وزیران می‌گذرد اما صندوق پالایش یکم که بازارگردان نیز برای آن تعیین شد به تازگی به NAV یا ارزش ذاتی خود نزدیک شده است. شرایط این موضوع برای صندوق دارایکم متفاوت است و هنوز برای این ای تی اف دولتی بازارگردانی  تعیین نشده است.

برای فهم بهتر عمق مشکل مطرح شده بررسی هدف از ایجاد چنین صندوق‌هایی کمک‌ کننده خواهد بود. به گفته مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار در ابتدا هدف ایجاد صندوق‌های ETF دولتی این بود که دارایی‌هایی که دولت تحت عنوان سهام در اختیار دارد و از ویژگی نقدشوندگی بالایی نیز برخوردار است باید تحت عنوان صندوق‌های سرمایه‌گذاری قرار بگیرد تا این واحدها با تخفیف در اختیار عموم قرار گیرند.

اگر حتی این هدف را بپذیریم و از نظر کارشناسان که هدف اصلی دولت را تامین کسری بودجه با عرضه این دو صندوق می‌دانند گذر کنیم، باز هم اگر فردی از هنگام پذیره‌نویسی تاکنون تسلیم روند‌های نزولی فرسایشی موجود در این صندوق‌ها نشده و در قیمت‌های پایین‌تر سهام خود را نفروخته باشد، با قیمت امروز تابلو معاملاتی صندوق دارا و پالایش یکم پس از دو سال و رشد فزاینده سایر بازار‌ها و تورم موجود در کشور حتی در خوشبینانه‌ترین حالت مقدار کمی در ضرر است.

اما به گفته کارشناسان بازار سرمایه صرفا ملحق شدن بازارگردان به معاملات واحد‌های صندوق برای دستیابی به فرآیند تطبیق قیمت با ارزش ذاتی جواب معقول و منطقی نیست؛ چرا که اساسا بازارگردان صرفا با صرف منابع مالی کار خاصی در این دو نماد نمی‌تواند انجام دهد. حال در اینجا بخشی از این دیدگاه‌ها را مرور می کنیم.

 

–        آیا صندوق پالایش یکم به قیمت nav خود نزدیک شده است؟

–        سید مازیار دلیران – مدیر سرمایه گذاری سبد گردان نوین نگر آسیا:‌  صندوق پالایش یکم تا حد زیادی به nav خود نزدیک شده است. در گذشته با توجه به بحث بازار گردانی فاصله نسبتا زیادی میان nav  آن و قیمت هر واحد مورد معامله آن در بازار سرمایه وجود داشت. اما در حال حاضر به نظر می رسد که هر واحد از صندوق پالایش یکم به قیمت مورد نظر خود نزدیک شده است.

بیشتر بخوانید:  بررسی حضور صنعت تابلوی برق در بورس

–        غلامحسن فتحعلی- کارشناس بازار سرمایه: با توجه به قیمت هر واحد از این صندوق و nav ۱۶۰۰۰  ریالی آن،‌ قیمت هر واحد از  صندوق کمتر از  nav آن است که به موجب آن می توان عنوان کرد که هر واحد صندوق پالایشی یکم سهم ارزنده ای محسوب می شود.

–        نوشین ناصری- مدیر سرمایه گذاری و تحلیل کارگزاری بانک رفاه: با توجه به ساختار اوليه صندوق پالايش يكم و دارا يكم در زمان عرضه و عدم امكان تغيير در ساختار اين دو صندوق، پس از عرضه و با آغاز ريزش بازار در سال ١٣٩٩ فاصله معناداری ميان ارزش خالص دارايي ها و قيمت هر واحد صندوق ايجاد شد. با اصلاحات صورت گرفته در اساسنامه آنها طي ماه هاي اخير و پس از كش و قوس هاي فراوان، این صندوق‌ها به صندوق‌های سرمایه‌گذاری بخشی و مدیریت صندوق‌ها از مدیریت غیرفعال به فعال تبدیل شد. همچنین به این صندوق‌ها رکن بازارگردان نيز اضافه شد. اين موضوع سبب شد تا بخشي از اين فاصله قيمتي اصلاح شود. بطوريكه در حال حاضر نسبت قيمت به NAV صندوق پالایش به ٨٨٪؜ رسيده است. گرچه اين تغيير پيشرفت قابل توجهي براي اين نماد بحساب مي آيد ولي با توجه به ماهيت اين صندوق امكان اصلاح بيشتر و نزديك تر شدن قيمت به NAV وجود دارد.

 

– نوسانات قیمتی دلار تا چه میزان محرکی برای رشد هر واحد از این صندوق محسوب می شود؟‌

سید مازیار دلیران – مدیر سرمایه گذاری سبد گردان نوین نگر آسیا‌:  وضعیت دلار در قیمت سهام پالایشی تاثیر گذار است. در صورت برخورداری قیمت سهام پالایشی از روند صعودی و بهبود در کرک اسپرد پالایشی ها، ارزش هر واحد صندوق پالایش افزایش می یابد و به تبع آن نیز قیمت سهم پالایش نیز صعودی خواهد بود .

غلامحسن فتحعلی – کارشناس بازار سرمایه‌:‌ این صندوق که متشکل از ۴ نماد شپنا، شتران، شبندر و شبریز است به طور کلی از صادرات کمی برخوردارند. اکثر محصولاتشان را به پالایش و پخش ارائه می دهند. بر این اساس قیمت دلار پالایشی ها توافقی است. اگرچه با افزایش نرخ قیمت دلار، سود این شرکت ها افزایش می یابد؛ اما اینگونه نیست که با هر افزایش نرخ دلار قیمت این سهام نیز رشد یابد. آنچه در شرکت های حاضر در این صنعت تاثیر گذار است، قیمت نفت است. در واقع رابطه مستقیمی بین نوسانات قیمت نفت و قیمت سهام این شرکت ها دارد.

بیشتر بخوانید:  دلایل اقبال بازار به این نماد قندی «قچار»

نوشین ناصری – مدیر سرمایه گذاری و تحلیل کارگزاری بانک رفاه:‌ رشد نرخ ارز حواله و همچنين رشد كرك اسپرد زير مجموعه هاي پالايشي صندوق منجر به رشد قيمتي صنعت پالايش خواهد شد كه نهايتا اثر مثبت خود را بر نماد پالايش نيز خواهد گذاشت.

 

تا کجا باید انتظار رشد هر واحد و به تبع آن nav صندوق پالایش یکم را داشت؟

سید مازیار دلیران – مدیر سرمایه گذاری سبد گردان نوین نگر آسیا:‌ و اما در مورد استمرار رشد هر واحد صندوق پالایشی و به تبع آن nav این صندوق،‌ باید سهام پالایشی ها مورد رصد قرار گیرند. قیمت نفت و اختلاف آن با فراورده هایی که پالایشی ها تولید می کنند، عامل اثر گذار اختلاف است؛ به هر میزانی که این اختلاف بیشتر شود سودآوری شرکت های پالایشی افزایش می یابد و به تبع آن قیمت سهام پالایشی ها نیز صعودی می شود. همچنین ارزش پرتفوی صندوق پالایش یکم هم به دلیل افزایش قیمت سهام پالایشی ها و از سویی نزدیک شدن به فصل مجامع می تواند جذابیت لازم را داشته باشد. در این میان باید به نقش بی بدیل نرخ دلار و نفت هم اشاره کرد.

غلامحسن فتحعلی – کارشناس بازار سرمایه:‌ به نظر می رسد که سال آینده افزایشی در نرخ بنزین نداشته باشیم. قیمت نفت هم چشم انداز چندان مثبتی ندارد. البته ممکن است نوساناتی داشته باشد اما با توجه به افزایش هزینه حقوق، دستمزد و استهلاک،  سود شرکت های پالایشی ناشی از افزایش قیمت دلار یا نفت خنثی می گردد. ولی در کل این شرکت ها ارزنده هستند. با توجه به اینکه صندوق پالایش یکم ماهیت دولتی دارد و تنها ۵ درصد سهام آن در اختیار حقیقی هاست. براین اساس مدیریت دولتی این صندوق مانع از ایجاد جذابیت برای آن شده است. اگرچه در صورت صعود بازار، قیمت هر واحد از این صندوق نیز افزایش می یابد و انتظار ریزش خاصی در آن وجود ندارد.

بیشتر بخوانید:  آغاز معاملات ثانوی صندوق "اهرم" برای ریسک پذیران

 

آیا به تبع رشد قیمت سهام پالایشی، هر واحد از این صندوق رشد می کند یا اینکه حرکت واحدهای صندوق پالایش یکم جدای از حرکت سهام پالایشی ها در بازار است؟

-سید مازیار دلیران – مدیر سرمایه گذاری سبد گردان نوین نگر آسیا: در گذشته به دلیل فاصله ی زیاد بین قیمت هر واحد از این صندوق با nav  آن، بازار گردان صندوق پالایش ناچار به فروش سهم های پالایشی بود. با ابطال در این سو تلاش داشت تا قیمت را به nav نزدیک نماید. اما در حال حاضر این هم راستایی بین قیمت هر واحد از این صندوق با  nav آن ایجاد شده است. هر زمان که nav صندوق به دلیل افزایش قیمت سهام پالایشی ها روند صعودی یابد، قیمت هر واحد از این صندوق نیز دنباله رو همین امر خواهد بود. از این پس هر واحد از این صندوق از حرکت منطقی و بر اساس nav برخوردار خواهد بود و فاصله بین 10 تا 15 درصدی بین قیمت هر واحد از این صندوق در بازار با nav  آن  شکل می گیرد .

–  غلامحسن فتحعلی – کارشناس بازار سرمایه:‌ قیمت سهام پالایشی با قیمت صندوق همبستگی دارد ولی نه ۱۰۰ درصد. با  توجه به آنکه این ۴ پالایشگاه در مناطق مختلف کشور مستقر و از شرایط مختلفی برخوردارند، ممکن است در حالی قیمت سهام دو نماد از افزایش برخوردار باشد که قیمت سهام دو نماد دیگر پالایشی کاهشی باشد. این روند سبب می شود تا قیمت صندوق تغیر خاصی نکند. اما در صورت رشد یا کاهش قیمت سهام تمامی نمادهای پالایشی، طبیعتا قیمت صندوق نیز از نوسانات مشخصی مواجه خواهد شد. پس این امر بستگی به حرکت نمادهای تشکیل دهنده سبد و درصد حرکتشان دارد.

نوشین ناصری – مدیر سرمایه گذاری و تحلیل کارگزاری بانک رفاه:‌  از جمله ريسك هاي حاکم بر صندوق پالایش یکم می توان علاوه بر كنترل نرخ ارز و كاهش كرك اسپردها به مصوبه جديد دولت به منظور عدم اعمال تخفيف ٥ درصدي خوراك پالايشي ها در صورت عدم اجراي طرح كيفي سازي و یا کاهش سود تقسیمی آنها در صورت اجرای طرح اشاره نمود.

 

  • منبع خبر : نشریه بورس امروز