سنگ اندازی مجلسیان بر بازار سرمایه

به گزارش بورس امروز؛ یکی از مصادیق بارز ورود مجلس در بازار سرمایه، در قیمت گذاری محصولات از سوی نهادهای دولتی است. اگرچه در مباحث استراتژیک و امنیت غذایی، قیمت گذاری دستوری باید صورت پذیرد. اما در حالت کلی معضل اصلی اقتصاد و بازار سرمایه قیمت گذاری و چند نرخی بودن برخی از مواد و محصولات و  چند نرخی بودن ارز است. هرگونه اتخاذ تصمیمی از سوی نمایندگان مجلس شورای اسلامی در عرصه ی اقتصادی باید همراه با اطلاعات کافی باشد در غیر اینصورت نمایندگان مجلس شورای اسلامی باید از نقطه نظر کمیسیون های تخصصی بهره مند شوند. اما در فضای فعلی تصمیمات نمایندگان مجلس شورای اسلامی حس ناامنی را در بازار سرمایه ایجاد کرده است. این نوع قیمت گذاری‌های دستوری نه تنها ایجاد رانت می‌کند بلکه باعث شناسایی سودهای کلانی از سوی تعدادی از شرکت های برخوردار از انرژی رایگان شده است.

متاسفانه مخالفت ها و مقاومت ها در برابر تعیین قیمت واقعی حامل های انرژی- که بیشتر با هدف منافع رانتخواران است- مانع از تصمیم گیری درست در این زمینه شده است. به عنوان مثال شرکت های متانولی و اوره ای از گاز به طور رایگان استفاده می کنند، اما بخش نیروگاهی این یارانه رایگان را ندارند. این خود دلیلی بر ناقص عمل کردن قیمت گذاری دستوری است.

حل این موضوعات نیازمند مصوبه ی قانونی از سوی مجلس است. تعیین نرخ قیمت انرژی و خوراک صنایع مبنی بر تعیین نرخ گاز به عنوان خوراک محصولات شرکت های پتروشیمی و یا نرخ انرژی صنایع از جمله فولاد از موضوعاتی است که قانون گذار باید برای آن یک فرمول قابل تعدیل و بلندمدت تدوین نماید. این فرمول باید مرتبط و منعطف با شرایط اقتصادی بازارهای جهانی باشد.  اخیرا نیز به دلیل افزایش نرخ گاز شرکت های پتروشیمی به خصوص شرکت های متانولی، بازار سرمایه تحت تاثیر قرار گرفته است. در حالی قیمت این محصول در بازار ثابت است که نرخ خوراک جهانی از روندی صعودی برخوردار است.

در این میان در ایران تعدد قوانین، تبصره و آیین نامه ها نشان از عدم آگاهی قانون گذار دارد و نتیجه‌ای جزافزایش رانت و فساد ندارد.

برای حل این مشکل راهکارهای زیادی وجود دارد. قبل از هرچیز باید سازمان بورس را در قیمت گذاری ها به رسمیت شناخت. سازمان بورس به عنوان تنظیم گر بازار در چارچوب کلان کشور، با توجه به اختیارات خود می تواند بر حسن اجرای قوانین نظارت کافی داشته باشد.

مجلس شورای اسلامی در قالب های گوناگونی همچون تخصیص بودجه به صندوق توسعه بازار و تصویب حمایت های گوناگون از بازار سرمایه و سهامداران، می تواند امکان تشویق مردم به سرمایه گذاری مولد در بازار سرمایه را فراهم سازد. با حمایت های مجلس از بازار سرمایه و تشویق سرمایه گذاری در بورس پول های سرگردان به سمت بازار سرمایه سوق خواهند یافت.

همچنین توجه به نیاز سرمایه داران ضروری است. سرمایه‌گذاران انتظار دارند دولت به عنوان یک پیکره واحد و منسجم از مجلس کمک گیرد. بلکه مجلس باید طی تعامل و متناسب با ظرفیت‌های موجود دولت در جهت تقویت بازار سرمایه قوانین لازم را وضع کند.

در حال حاضر نیز انتظار فعالان بازار سرمایه از مجلس، در نظر گرفتن منافع بازار سرمایه در مواردی چون نرخ خوراک صنایع، نرخ انرژی، مالیات و … در بودجه ۱۴۰۲ است.