جایگاه  کدال در بازار سرمایه

به گزارش بورس امروز؛ شرکت ها در یک دوره ی زمانی  مشخص، دارایی ها و بدهی های  تحت مدیریت  و همچنین بدهی های مالی آینده را در چارچوب و قالب هایی به سهامداران خود ارائه می دهند. صورت های مالی بر مبنا و مفروضات حسابداری ایران صورت می پذیرد. استانداردهای حسابداری شامل شناسایی، اندازه گیری در درآمدها، هزینه ها و همچنین بدهی و سرمایه است. صورت های مالی نیازمند ویژگی های کیفی و کمی است. مهمترین ویژگی کیفی صورت مالی مرتبط بودن، قابلیت اتکا و مقایسه است. منظور از مرتبط بودن به اطلاعات موجود به صورت مالی باز می گردد که با تاثیر گذاری با اهمیت در تصمیمات سرمایه گذار، می تواند سرمایه گذار را در موضع خرید و یا فروش قرار دهد.

قابلیت اتکا داشتن در گزارشات مالی نیز به معنای عاری از اشتباه و یا تمایلات جانبدارانه ی با اهمیت است. اگر این دو مورد در صورت مالی وجود نداشته باشد صورت مالی از نظر کیفی بی ارزش خواهد بود.

مشخصه مهم دیگر صورت مالی امکان مقایسه است، به گونه ای که در پی  وجود ثبات رویه، امکان مقایسه صورت های مالی با سال های گذشته و یا با شرکت های دیگر فراهم باشد. در ارائه مجدد صورت های مالی پس از انتشار اولیه، فرض سرمایه گذار بر این است که اطلاعات جدیدی از سوی شرکت منتشر می شود، به گونه ای که در نگاه اول موجب  سلب اطمینان از سرمایه گذار نسبت به اعتبار و کیفیت گزارش ارائه شده می شود.

طبق استاندارهای حسابداری تنها در مواردی امکان ارائه مجدد گزارشات وجود دارد که شامل اشتباه در محاسبات ریاضی، تغییر در رویه های حسابداری، ایجاد استاندارد جدید و یا بروز تقلب در صورت مالی گذشته می شود. در چنین مواردی  صورت های مالی مجدد منتشر می شوند. موارد عمدتا منفی که در گزارشات مالی مطرح می گردد  باعث خدشه دار شدن ذهنیت سرمایه گذار می شود.

در حال حاضر شرکت ها در چندین نوبت اقدام به ارائه گزارش می نمایند. گزارش صورت های مالی سالانه (حسابرسی نشده –حسابرسی شده)، گزارش سه ماهه و شش ماهه (حسابرسی نشده – حسابرسی شده)، ۹ ماه و در انتها ۱۲ ماهه (حسابرسی نشده – حسابرسی شده). در این بین گزارشاتی وجود دارد که گزارشات با اهمیت محسوب می شوند. گزارشات ( الف و ب)، گزارش شرکت در مناقصه ها و مزایده ها، فروش دارایی و بدهی های احتمالی که در مواردی منجر به توقف نماد می شوند که بعد از مدتی، نماد مجدد بازگشایی می شود. بیشترین گزارشی که شرکت ها در حال حاضر منتشر می نمایند گزارشات ماهانه است، بیشترین اصلاحیه ها نیز در گزارشات ماهانه صورت می گیرد. به طور مثال شرکتی که گزارش ماهانه منتهی به مهر خود را اوایل آبان منتشر کرده و با گذشت ۲۰ روز مجددا اصلاحیه منتشر نموده است، تنها تغییر در اصلاحیه جدید ریز هزینه های انرژی بوده است که در گزارش اولیه به شکل کلی بیان شده بود. این اصلاحیه از لحاظ شفاف سازی می تواند این امکان را به سرمایه گذار می دهد که از میزان مصرف سوخت، انرژی و تغییرات به وجود آمده آگاهی یابد. اما بار منفی این اصلاحیه ها بر ذهن سرمایه گذار به وجود می آید.  بر این اساس گزارشات باید مربوط و قابل اتکا،  به موقع و عاری از اشتباه و تمایلات جانبدارانه باشد. زمانی که گزارش ماهانه ای منتشر می شود و اصلاحیه اوایل ماه بعد ارائه می شود، در واقع در همان ماه گذشته که اولین گزارش ماهانه منتشر شد اثر قیمتی بر روی سهم اعمال شده است و  لزومی ندارد که بعد از گذشت چندین روز اصلاحیه منتشر شود. بر این اساس می توان در گزارشات ماهانه به شکل مجزا و نه تحت عنوان اصلاحیه، ریز هزینه های ماه قبل را منتشر کرد. در مواردی که در صورت های مالی اعداد و ارقام و یا فروش عددی اشتباهاتی رخ می دهد که دارای اثرات معنادار در تصمیم سرمایه گذار است، این اصلاحیه ها باید منتشر شود.

در گذشته کدال موجه ترین سیستم اطلاع رسانی از زمان راه اندازی اش در سال  ۱۳۸۷ بوده است؛ به گونه ای که داده های شرکت ها به شکل غیرمستقیم پس از تایید توسط سازمان بورس، در سامانه منتشر می گردید. اما به دلیل اعتراضات  سرمایه گذاران در وقفه ی چندین ساعته و یا چندین روزه در بارگذاری گزارشات در سامانه ی کدال در نهایت این امکان فراهم شد که شرکت ها به شکل مستقیم اطلاعات را منتشر نمایند. سامانه کدال در حال حاضر به گورستان اطلاعات تبدیل شده است و دیگر جایگاه گذشته خود را ندارد. با فرض حضور در یک بازار کارا و استفاده از سامانه کدال به عنوان معتبرترین سامانه، بدون در نظر گرفتن سامانه های غیر رسمی و کانال های موجود، این سامانه ی کدال برای برخورداری از قابلیت اتکا باید از همه ی ویژگی های لازم برخوردار باشد.

اصلاحیه هایی که در رابطه با گزارشات منتشر می شوند در شرایط فعلی گزارشات با اهمیتی نیستند و تنها موجب سلب اطمینان سهامدار میشوند .

در گذشته این گونه گزارشات اصلاحی به دلیل اکتفا به گزارشات سازمان بورس در رتبه بندی شرکت ها دارای جایگاه مناسبی بود؛ اما  این شرکت های رتبه بندی در حال حاضر اطلاعات و گزارشات مورد نیاز خود را از این سامانه دریافت نمی کنند. برای دستیابی  دوباره کدال به جایگاه نخست خود،‌ باید موارد تنبیهی به عنوان جریمه ی مالی برای منتشر کنندگان صورت های مالی در نظر گرفته شود تا به این واسطه دقت عمل و سرعت به روز بودن اطلاعات نیز افزایش یابد.

همچنین شرکت هایی که گزارشات مالی خود را به موقع ارسال می کنند و عاری از اشتباه هستند نیز می توانند مورد تشویق و پاداش قرار گیرند؛‌ به طور قطع این اقدام مورد تایید سهام داران نیز خواهد بود.