گرمی بورس در زمستان

به گزارش بورس امروز؛ در مورد شرایط سرمایه گذاری در بازار سرمایه پس از افت شدید این دوسال اخیر اولین نکته ای که لازم است به آن توجه کنیم این است که بازار سرمایه با حدود ۴۰ صنعت و ۷۰۰ شرکت فعال و پذیرفته شده در آن همانند یک مجموعه بسیار پیچیده با عوامل متکثر و متعامل است که در صورت رعایت اصول سرمایه گذاری، مدیریت ریسک و احساسات می تواند پاداش بالاتری از دیگر بازارها را نصیب سرمایه گذاران نماید. بطور نمونه بررسی روند بازارهای مالی طی دهه اخیر نشان می دهد بطور متوسط بازار خودرو  بازدهی ۱۰ برابری، مسکن بازدهی ۱۷  برابری، بازار سکه و دلار بازدهی ۲۴ برابری، طلا بازدهی ۲۷ برابری و بازار بورس (شاخص کل) حدوداً بازدهی ۵۰ برابری را نصیب سرمایه گذاران خود نموده اند. آنچه که موجب شده است نگاه ها به بازار بورس از ترس و نگرانی لبریز باشد به دلیل شرکتها و صنایع پذیرفته شده نیست؛ عمدتاً اینها بهترین شرکتهای کشورمان در حوزه های خود می باشند و از این منظر تهدیدی متوجه آنها نیست. در مبحث سرمایه گذاری به دو فاکتور ریسک و بازدهی توجه ویژه داریم، طبیعتاً سرمایه گذارانی که با تحلیل بنیادی و رعایت اصول تجربه شده در این حوزه ورود می کنند و بازه زمانی مناسبی را بر می گزینند، برندگان واقعی می باشند.

بر این اساس در مورد شرایط فعلی و آتی بازار سرمایه باید گفت که برخی ریسکها همانند قطعی برق در تابستان و قطعی گاز در زمستان، ابهام در چگونگی آزاد سازی سهام عدالت، تامین مالی دولت از بازار بدهی، تغییرات نرخ بهره (سود بانکی)، قیمت گذاری دستوری در برخی صنایع همانند خودرو، عدم پرداخت بدهی دولت یا ارگانهای دولتی به صنایع مانند نیروگاه ها و اوره سازها، کاهش شدید تخصیص بودجه های عمرانی کشور و رکود در آن صنایع، محدودیتهای ناشی از عدم پذیرش قوانین بین المللی (همانند FATF) و تحریمهایی که طبق گفته برخی مسئولین هزینه مبادله بین المللی را گاهاً تا ۲۰% افزایش داده و قدرت رقابت را طبیعتاً به شدت برای شرکتهای صادراتی کاهش داده است. ابهامات سیاسی نیز به شدت توان اقتصادی صنایع را ناخواسته و خارج از کنترل ایشان تحت الشعاع قرار داده است. همچنین بنظر می رسد رکود در اقتصاد جهانی را حتی اگر نه شدید در حد متوسط بایست پذیرفت. بطور مثال صندوق بین‌المللی پول در آخرین گزارش خود ضمن هشدار وقوع رکود و احتمال تداوم تورم در سال ۲۰۲۳ عنوان کرده است که سلامت اقتصاد جهانی در آینده در گرو تنظیم موفقیت‌آمیز سیاست‌های پولی، دورنمای جنگ اوکراین و کاهش اختلال عرضه و تقاضای کامودیتی‌ها با محوریت چین است.

بر این اساس باید انتظار ادامه افت بازار را داشت. اگرچه نه با این صراحت. باید توجه داشت که بخشی از اقتصاد کشورمان  بدلیل شدت گسترده تحریمها مدتهاست که از اقتصاد جهانی با تاخیر تاثیر می پذیرد. در مورد عوامل داخلی لازم است اشاره شود که از حجم نقدینگی در پایان مهرماه گذشته به رقم  ۵،۶۷۷ هزار میلیارد تومان رسیده که نسبت به پایان سال ۱۴۰۰ معادل حدود ۱۸% افزایش را نشان می‌دهد. همچنین، نرخ رشد ۱۲ ‌ماهه نقدینگی از حدود ۴۳% در پایان مهرماه ۱۴۰۰ طی یک روند نزولی به ۳۴% در پایان مهرماه ۱۴۰۱ کاهش یافته است. این درحالی است که این نرخ بطور متوسط در دو دهه اخیر در دامنه ۲۰% بوده است. از طرف دیگر، به گفته رئیس سازمان برنامه و بودجه در مجلس در هفت ماه نخست امسال تنها ۶۶ درصد منابع بودجه محقق شده و این روند تا پایان سال نیز ادامه خواهد داشت. بر این اساس کسری بودجه ۱۴۰۱ بالغ بر ۴۷۰ هزار میلیارد تومان برآورد می شود که بالغ بر یک سوم کل بودجه است. همچنین قیمت دلار آزاد در دامنه ۳۶ هزار تومان و دلار در سامانه نیما ۷/۲۷ هزار تومان است. با توجه به ابهامات اقتصادی و شرایط سیاسی کشور بنظر می رسد روند صعودی این نرخ ادامه دار باشد. همچنین موضوع بودجه ۱۴۰۲ کشور و تاثیرات آن بر صنایع در آذرماه هر سال شایسته توجه است. خوشبختانه در این زمینه رییس سازمان بورس و اوراق بهادار اعلام نمودند که کمیته‌ای با حضور صاحب‌نظران و ارکان بازار تشکیل شده تا موارد لازم در بودجه گنجانده شود و مورد بررسی قرار گیرد. پس از آن اطلاعات به دست آمده  در اختیار دولت و سازمان برنامه و بودجه قرار داده شود تا دیگر مانند سالهای گذشته پس از ابلاغ بودجه به دنبال اصلاح لایحه بودجه نباشند. بعبارت دیگر، هرچند نمی توان از ریسک های خارجی اقتصاد غافل بود؛ اما بنظر می رسد با توجه به شرایط قیمتی سهام شرکتها و سپری شدن دوره دو ساله و نیم، افت این بازار، شرایط برای ثبات بازار و روزنه های صعود در اواخر زمستان دور از انتظار نباشد.