سهام مسکن؛ آری یا نه ؟

به گزارش بورس امروز؛ مسکن، ارز و بورس عواملی تاثیر گذار بر یکدیگر هستند. برای مثال  وقتی دلار گران می‌شود و سرمایه‌ها به سمت آن می‌رود قیمت مسکن افت می‌کند. اما نهایتا عقب‌ماندگی را جبران می‌کند. تورم و گرانی در پی افزایش دلار بر قیمت مسکن تاثیر مستقیم دارد.

طبق اعلام بانک مرکزی میانگین قیمت هر متر خانه در تهران به ۴۳.۷ میلیون تومان در هر متر مربع رسید. در مقایسه با ماه قبل ۱.۲ درصد و نسبت به ماه مشابه قبل ۳۸.۲ درصد رشد نشان می‌دهد.

پس از کش و قوس‌های فراوان و مخالفت مشاوران املاک با ورود مسکن به بازار بورس، قرار شد بورس کالا شاخص قیمت مسکن را در نقاط مختلف شهر تعیین کند.

ورود مسکن به بازار بورس یکسال پیش توسط مسوولان بورس کالا ارایه شد. این طرح اما مخالفت رئیس اتحادیه مشاوران املاک را در پی داشت؛ در گفتگوی ایسنا با عقبایی، رئیس اتحادیه املاک عدم مخالفت با طرح ورود مسکن به بورس مورد بررسی قرار گرفت. او معتقد بود «مسکن کالایی ناهمگن است و به همین لحاظ قابلیت ورود به بورس را ندارد». از سوی دیگر موافقان بورسی شدن مسکن معتقد بودند ورود این کالا به بورس می‌تواند به شفافیت قیمت و معاملات بینجامد. انحصار را نیز در این بازار از بین ببرد.

اما روز شنبه ۲۱ آبان رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار از راه‌اندازی بازار ثانویه صندوق املاک و مستغلات و امکان فروش متری مسکن خبر داد. این اقدام نیز طرحی جدید در پی متعادل سازی بازار مسکن در ایران بود.

مسئولین امر می گویند بازار املاک و مستغلات پیچیدگی‌های زیادی دارد. در دهه‌های گذشته این بازار توانسته بازدهی بالایی نصیب سرمایه‌گذاران کند. اما نکته این است که اقشار کم‌درآمد چون با منابع مالی‌ اندک‌شان نمی‌توانستند وارد این بازار شوند.

این منجر به بی نصیب ماندن مردم از چنین سودی می شد. مردم دهک‌های پایین همواره از بابت افزایش قیمت مسکن در طول زمان متضرر شده‌اند. از دید متولیان امر راه‌اندازی صندوق املاک و مستغلات این فرصت را در اختیار اقشار کم‌درآمد می‌گذارد که آنها هم متناسب با منابع مالی اندک خود از افزایش قیمت املاک سود کسب کنند.

• آیا صندوق املاک و مستغلات ما را خانه‌دار می‌کند؟

ناصر ذاکری کارشناس اقتصادی و نویسنده روزنامه شرق مخالف این موضوع است. او می‌گوید: «شرایط خاص اقتصاد کشور و به‌ویژه بازار املاک و مستغلات در دهه‌های گذشته منجر به افزایش فاصله طبقاتی شده‌است. صاحبان نقدینگی بالا این فرصت را داشته‌اند که با خرید املاک از تورم دورقمی متضرر نشوند. بلکه سود سرشاری هم کسب کرده‌اند. اما صاحبان نقدینگی‌های اندک همواره با پای پیاده سوار تیزپای مسکن را دنبال کرده و به گردش نرسیده‌اند. به بیان دیگر بی‌توجهی مسئولان به تحولات بازار املاک و مستغلات موجب  گسترش جدی فقر و شده است. ذاکری همچنین تاکید می‌کند: اجرای این طرح منافعی را نصیب اقشار کم‌درآمد خواهد کرد. زیرا آنان متناسب با میزان نقدینگی‌شان در سود ناشی از افزایش آتی قیمت املاک سهیم می‌شوند. اما بیشترین سود نصیب دارندگان املاک و فروشندگان خواهدشد. با تزریق نقدینگی به بازار املاک، ارزش دارایی‌هایشان با سرعت بیشتری نسبت به گذشته افزایش خواهد یافت».

• سهام مسکن؛ آری یا نه؟

با نگاهی به این اقدامات می بینیم این‌ها طرح‌هایی کپی شده از سایر کشورها هستند که برای خواباندن سروصدای انتقادها و آرام‌بخشی مقطعی به دردهای موجود در جامعه است. یکی از ادله های موافقان این طرح این است که این طرح در کشورهای دیگر تجربه شده است. و اثری تورمی بر بازار آن‌ها نداشته است. اما آن‌ها توجه ندارند که شرایط اقتصادی امروز جامعه ما هم از نظر تورم دورقمی است. باید بدانیم از نظر سنگینی وزن بازار املاک و مستغلات ایران با شرایط اقتصادی کشورهایی که در دهه‌های گذشته این تدبیر را به کار گرفته‌اند. متفاوت است با راه‌اندازی این صندوق‌ها در کشورمان منابع نقدی بیشتری جذب بازار املاک شده است. همچنین موجبات افزایش قیمت مسکن را فراهم می‌کند. به‌ دنبال ای امر تشدید جریان تورمی نیز اتفاق خواهد افتاد.