دوری و دوستی؛ رفاقتی ماندگار بین صنعت و دانشگاه
به گزارش بورس امروز؛ صنعت ایران حال و روز خوشی ندارد. بی ثباتی بازار به اوج رسیده، تحریم‌ها امان از همه بریده و نگاه‌ها جویای روزنه‌ای هرچند کوچک برای رسیدن به ثبات است. صنعت و صنعت‌کاران در کشور به آفت مونتاژکاری دچارند و آنچه که تولید ایرانی نامیده میشود برای ما شهروندان ایران تداعی‌گر کیفیت […]
به گزارش بورس امروز؛ صنعت ایران حال و روز خوشی ندارد. بی ثباتی بازار به اوج رسیده، تحریم‌ها امان از همه بریده و نگاه‌ها جویای روزنه‌ای هرچند کوچک برای رسیدن به ثبات است. صنعت و صنعت‌کاران در کشور به آفت مونتاژکاری دچارند و آنچه که تولید ایرانی نامیده میشود برای ما شهروندان ایران تداعی‌گر کیفیت پایین و تقلیدی ضعیف از تولیدات مشابه در خارج از کشور است. نبود “روح خلاقیت و نوآوری” صنعت‌کاران را در چرخه این آفت(مونتاژ) گرفتار کرده و با اینکه چرایی آن بارها در سطح کلان بررسی و پیگیری شده اما راه به جایی نبرده که لبخندی بر لبان صنعت ایران بیاورد.
تاریخ توسعه در کشورهای غربی راهنمای خوبی برای فهم این موضوع شده. صنعت آنگاه توانست به انقلابی در خود برسدکه علم به یاری‌اش آمد و نخبگان علمی بر اساس نیاز روز کشور خود دست به تحقیق و تفحص زدند تا گره‌ها را از صنعت خسته و ملول بگشایند. پس می توانیم بگوییم دانشگاه شاید همان روزنه‌ای است که ما باید نگاه‌ها را به سمتش ببریم. همه میدانیم زیر بنای تولید موفق خلاقیت و نوآوری است. خلاقیت در بدست آوردن بهترین محصول با کمترین هزینه. برای دست یابی به این مهم تنها علم و تحقیق می تواند به یاری صنعت بشتابد.
دانشگاه به عنوان مرکز تحقیق، خلاقیت، نوآوری و مغزهای جوان همه جوامع می تواند به عنوان دست راست صنعت کند. همین امر خود به تنهایی دلیلی کافی برای هم‌خانه شدن صنعت با دانشگاه است. سالیان دراز است کشورهای توسعه یافته با هم‌خانه شدن این دو توانسته‌اند قدرت را به نفع خود در جهان به جریان بیندازند. جالب تر این است که وجود این دو کنار هم به شدت بر روند توسعه هردو نیز تاثیر می‌گذارد و توان مغزهای جوان و با استعداد آنجا که باید به کار گرفته میشود.
اما در ایران ما کجای کاریم؟
گزارش‌های پیمایش نوآوری در کشور که در سال ۱۳۹۵ توسط معاونت علمی ریاست جمهوری انجام شده نشان می‌دهد که شرکت‌ها تنها ۵ درصد نیاز به فناوری خود را با تحقیق و توسعه درون شرکتی، ۸ درصد را با تحقیق و توسعه مشارکتی، ۱۵ درصد را با خرید دانش فنی از بنگاه‌ها و سازمان‌ها و متأسفانه ۷۱ درصد نیاز خود را با خرید ماشین‌آلات و ابزارها در خارج از کشور تأمین می‌کنند.
در کشور ما تلاش‌های زیادی نیز برای ارتقای ارتباط صنعت و دانشگاه صورت گرفته، اما آنچه که در عمل شاهدش هستیم عدم شکل گیری یک ارتباط سیستمی بین این دو بخش است؛ به بیان دیگر هنوز ارتباط نظام‌مند مناسبی بین صنعت و دانشگاه در ایران ایجاد نشده است، بلکه صنعت و دانشگاه علاوه بر اینکه از کل جامعه و سیستم جدا هستند بین خود نیز ارتباطی ندارند. در کشورهایی با این سیستم دولت برای سرپا نگهداشتن صنایع مجبور به دادن یارانه است و دانشگاهها نیز نمی توانند کارشناسان مورد نیاز صنعت را تربیت کنند. جدایی دانشگاه از صنعت همین وضعیتی می شود که ما دچارش هستیم.
اگر از فارغ التحصیلانی که در رشته های مرتبط با صنعت تحصیل کرده اند پرسیده شود که چند بار در طول دوران تحصیل خود به بازدید از کارخانجات صنعتی برده شده اند، در خوش بینانه ترین حالت از تعداد انگشتان یک دست بیشتر نمی شود. برای ارتباط بهتر دانشگاه با صنعت باید ابتدا نیازهای بخش صنعت و صنعت‌کاران شناسایی شده و سپس، این موضوعات به صورت پروپوزال هایی درآید تا اگر دانشجویی به دنبال عنوان پایان نامه یا کار تحقیقاتی بود با توجه به نیازهای صنعت و موضوع مورد علاقه خود در آن بخش ، شروع به تحقیقات کند. این موضوع چند حسن دارد؛ ۱-جهت برطرف کردن آن مشکل راهکاری ارائه می شود ۲-شخص محقق به عنوان متخصص در برطرف کردن آن مشکل خاص شناخته می شود و به نوعی آینده شغلی خود را تضمین می کند.
علاوه بر این راهکارهای مختلفی به منظور افزایش ارتباط صنعت با دانشگاه وجود دارد، مانند اعمال سیاستهای تشویقی- از جمله معافیت‌ها و تخفیف‌های مالیاتی برای صنایعی که با دانشگاهها در رفع تنگناهای صنعتی مشارکت دارند-، ارتقای اعضای هیات علمی و تشویق دانشگاه‌هایی که با تحقیقات کاربردی خود و انجام فرصت مطالعاتی در صنعت توانسته‌اند مشکلی از پیش پای صنعتگر بردارند، کارآموزی دانشجویان در صنایع و نیز بازآموزی صنعتگران و فارغ‌التحصیلان، تدریس بخشهایی از دروس دانشگاهها توسط متخصصان باتجربه شاغل در صنایع تا مطالب کاربردی به دانشجویان ارائه گردد و…
بردن مسائل بخش صنعت به قلب فعالیت‌های دانشگاهی یعنی پروپوزال و پایان‌نامه باید در اولویت برنامه‌های اصلاحی ارتباط بین صنعت و دانشگاه قرار گیرد. انتخاب عنوان و موضوع پایان‌نامه‌های کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا به صورت هدفمند و کاربردی در راستای اهداف صنعت، تعیین شود و سپس نتایج آن جهت استفاده همگان انتشار یابد، و رسانه‌های گروهی نیز باید درجهت ارتقای سطح آگاهی و فرهنگ عمومی در زمینه جایگاه و رسالت دانشگاه و صنعت در توسعه ملی و ایجاد اشتغال پایدار ایفای نقش نمایند.
