نقض هدف در بازاری منصفانه

به گزارش بورس امروز؛  در حالی بر منصفانه، شفاف و کارا بودن بازار سرمایه تاکید می شود که معاملات الگوریتمی که در حال حاضر در بازار سرمایه انجام می شود، به نوعی ماده ۲ قانون بازار اوراق بهادار مصوب سال ۱۳۸۴ که بر منصفانه بودن بازار دلالت دارد، را نقض می کند. در حال حاضر معاملات الگوریتمی در اختیار عموم سرمایه گذاران بازار سرمایه قرار ندارد.

این درحالیست که معاملات الگورتیمی در بازار سرمایه باید به گونه ای طراحی و ساماندهی شود که یک سهامدار خرد در یک شهرستان کوچک در دسترسی به ربات های الگوریتمی با یک سهامدار حقوقی بزرگ از رقابتی عادلانه و منصفانه برخوردار باشد.

در این میان پنهان بودن عمق معاملات بازار از سهامدار خرد و حقیقی، سهامدار عمده را قادر به دسترسی اطلاعات و تشخیص عمق معاملات ساخته است.

بر این اساس باید در بحث معاملات الگوریتمی تجدید نظر صورت پذیرد. از سوی دیگر در بعد نظارت نیز بر معاملات الگورتیمی نیز باید گفت که اساسا این معاملات نیازی به نظارت ندارند. یکی از اشتباهات بازار سرمایه این است که انتظار نظارت مستقیم بر اینگونه معاملات را دارد.

در حالی که مسئله اصلی در معاملات الگوریتمی آنست که شرایط مشخصی تعیین شود تا به واسطه آن، این ربات ها در اختیار متقاضیان  قرار گیرد.

در صورت در اختیار قرار گرفتن این ربات ها به سرمایه گذاران، برای سازمان بورس امکان نظارت تک به تک مهیا نخواهد بود. در این میان باید افرادی که به این الگوریتم ها دسترسی دارند مسئولیت هر گونه ایجاد ظاهر گمراه کننده و یا جهت دهی در معاملات را بپذیرند.

بدین صورت که اگر قرار باشد در بازار سرمایه به سرمایه گذاری ربات های الگوریتم واگذار گردد اولا باید ضوابط آن اعلام شود؛ همچنین باید تمامی مسئولیت های حقوقی و کیفری مربوط به آن از سوی  دارندگان این ربات ها پذیرفته شود. در این صورت است که در معاملات الگوریتمی نظارت معنایی نخواهد داشت.

در حال حاضر در معاملات الگوریتمی سرفصل های مشخصی مبنی بر عناوین تخلف وجود ندارد؛ بر این اساس است که بازار به واسطه این معاملات دچار برهم ریختگی شده است. در واقع معاملات الگوریتمی صاحب، مجوز، فرآیند و روابط ندارد.

در این میان واگذاری این الگوریتم ها به متقاضیان باید از سوی سازمان بورس به واسطه حمایت از سهامدار خرد به موجب بند ۱۱ ماده ۲ قانون بازار سرمایه صورت پذیرد. و  نباید برخورداری از الگوریتم ها منجر به پایمال شدن حقوق سهامداران خرد در بازار سرمایه شود.

در این میان با توجه به تهیه این الگوریتم ها از سوی یک مجموعه حقوقی، آن مجموعه اگرچه می تواند تخلفات صورت گرفته در این حوزه را به سازمان بورس گزارش دهد؛ اما نمی تواند تعیین کننده این تخلفات باشد. در واقع خود مجموعه ای که مبادرت به تهیه و تدوین الگوریتم موجود در بازار سرمایه کرده است، جزو افرادی محسوب می شود که در صورت بروز تخلف از جانب او، باید محاکمه گردد. لذا تخلفات موجود در الگوریتم ها باید توسط حقوقدان های بازار و یا اشخاص بی طرف تعیین و مشخص گردد.