نتایج ابزارهای کنترلی دولت در معاملات بورس کالا

محمد میری مدیر معاملات بورس کالای شرکت کارگزاری سهام بارز در گفت و گو با خبرنگار بورس امروز، به رکود شدید حاکم بر معاملات محصولات پتروشیمی اشاره کرد که اوج این رکود معاملاتی در عرضه استایرن مونومر در روز چهارشنبه هفته گذشته بود.
وی به عرضه استایرن مونومر از سوی پتروشیمی پارس برای رزین سازها اشاره و اضافه کرد: همچنین واحدهای پتروشیمی استایرن مونومر را از پتروشیمی پارس برای تبدیل به پلی استایرن دریافت می کنند و پلی استایرن تولیدی خود را در بورس کالا عرضه می کنند.
وی یاد آورشد: بر این اساس از سه هزار و ۶۷۰ تن استایرن مونومری که هفته گذشته برای خرید پلی استایرن سازها عرضه شده بود، تنها ۱۴۴ تن آن مورد معامله قرار گرفت که این موضوع نشان از اوج شرایط رکودی در بازار محصولات پتروشیمی کشور دارد.
مدیر معاملات بورس کالای شرکت کارگزاری بازر سهام در ادامه اظهارات خود به سهمیه بهین یاب برای مشخص شدن حجم و میزان محصولات عرضه شده در بورس کالا برای خریداران و متقاضیان اشاره کرد.
وی از امکان خریداری محصولات به صورت ماهیانه، سالیانه و یا طی فواصل مختلف بر اساس سهمیه تعیین شده از سوی بهین یاب به عنوان اقدامی تاثیر گذار بر رونق و رکود بورس کالا نام برد که در دفعات متعدد به عنوان ابزاری مهم از سوی مسوولین مورد استفاده قرار گرفته است.
این کارشناس بورس کالا معتقد است: بر اساس وقایع رخ داده در گذشته به استنباطی دست می یابیم که به موجب آن اتفاقی را در آینده رقم می زنیم و تاثیر آن را با یک فاصله زمانی در بورس کالا و به تبع آن عرصه اقتصادی کشور شاهد هستیم.
وی با بیان اینکه در حال حاضر ماه پر التهابی را سپری می کنیم، ادامه داد: در چنین شرایطی سیاست گذار با این باور که بازار به سمت رونق گام برداشته است، با اعمال محدودیت خرید مبادرت به کنترل بازار پرداخته است. این درحالیست که بازار بر اساس ذات خود به سمت رکود گام برداشته است و این اقدامات کنترلی، به جای تخفیف التهابات، شرایط رکودی را تشدید می ورزد و بالعکس. محمدمیری با تاکید بر لزوم دقت در بهره گیری از این ابزارها، عرضه پلی اتیلن ترفتالات گرید دو از سوی پتروشیمی تندگویان که برای تولید بطری به کار می رود را مورد اشاره قرار داد .
وی التهاب موجود در این محصول را مورد اشاره قرار داد که پس از ریشه یابی در آن، مقرر شد که با توجه به عدم تناسب عرضه این محصول با تقاضای موجود در بازار داخلی، پتروشیمی تندگویان در کنار عرضه در بورس کالا، مبادرت به واردات آن نماید.
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: بر این اساس قیمت تلفیقی برای گرید تولیدی و گرید وارداتی در بورس کالا در نظر گرفته شد.
وی تصریح کرد: این درحالیست که گرید تولید شده پتروشیمی تندگویان مورد تقاضای خریداران است اما گریدهای وارداتی مورد اقبال واقع نمی شود. به گونه ای در این چند هفته اخیر گریدهای تولید داخل نسبت به گریدهای وارداتی با قیمت بالاتری خریداری می شوند اما گرید وارداتی حتی با قیمت پایین تر نیز خریداری نمی شوند.
محمدمیری معتقد است که این موضوع باید از سوی بورس کالا ریشه یابی شود که تا اینکه آثار این تصمیم درست مبنی بر عرضه های گرید وارداتی با قیمت تلفیقی را در اقتصاد کشور شاهد باشیم.
وی رکود فیزیکی حاکم بر معاملات بورس کالا طی هفته گذشته را ناشی از شرایط بازارهای جهانی و سیاسی- اقتصادی کشور عنوان کرد.
وی همچنین به جنگ روسیه و اوکراین هم اشاره کرد که تقاضا برای محصولات اعم از مواد اولیه و خام، سطح میانی و محصولات نهایی را در بازارهای صادراتی ایران کاهش و عرضه در بازار داخلی را افزایش داده است.
به گفته مدیر معاملات بورس کالای شرکت کارگزاری سهام بارز ؛ در پی افزایش عرضه در بازار داخلی، تقاضا برای خرید مواد اولیه از بورس کالا کاهش یافته است.
وی همچنین به سیاست های انقباضی در بازارهای جهانی اشاره کرد که باعث تشدید رکود در بازار داخلی شده است. این سیاست‌ها در میانه‌ی راه است و هنوز به پایان نرسیده و پیش‌بینی می‌شود که تا اواخر سال جاری میلادی ادامه داشته باشد.
به گفته محمد میری؛ قیمت‌های جهانی قیمت مواد اولیه‌ی پتروشیمی در بهترین حالت ثابت خواهد بود و چشم‌انداز کاهشی دارند. بنابراین پیش بینی بازار برای تهیه مواد اولیه با قیمت‌های کمتر، باعث تشدید رکود می‌شود.
این کارشناس بورس کالایی در جمع بندی کلی، کاهش تقاضا و شرایط رکودی، جنگ روسیه و اوکراین و تشدید انتظارات کاهش قیمت‌ها در بین فعالان بازار داخلی به عنوان عوامل تاثیر گذار بر رکود معاملات بورس کالا نام برد.
وی با اشاره به سیاست‌های اتخاذ شده از سوی تصمیم گیران داخلی در شکل گیری و تشدید این رکود، عنوان کرد: دوره‌ی چندین و چند ساله افزایشی داشته‌ایم که تحت تاثیر افزایش قیمت دولت قرار دارد لذا به نظر می‌رسد وارد فاز رکودی می‌شویم. این عامل به علت چشم‌انداز کاهش یا توقف افزایش نرخ دلار است. در واقع در سطح محصولات نهایی مصرف کنندگان چند سال تحت فشار قرار داشت و این موضوع تقاضا را در محصولات نهایی کاهش داده است.
وی عدم تمایل تولیدکنندگان برای خرید مواد اولیه و تولید محصول نهایی در پی شرایط بازار را به عنوان عاملی عنوان کرد که مانع از شکل گیری تقاضا شده است.