زمان کلید حل مشکل بورس

به گزارش بورس امروز، بازار بورس ایران طی سال های گذشته همواره به مساله p/e توجه ویژه ای داشته است. در حال حاضر p/e ttm بازار در محدوده ۶.۹ واحدی قرار دارد که کمترین میزان ۵ سال گذشته است. بازارها بنا به ریسک هایی که با آن مواجه هستند و همچنین خوشبینی ها و بدبینی های موجود عدد p/e  را افزایش یا کاهش می دهند.

اینکه p/e بازار در حال حاضر در پایین ترین عدد ۵ سال گذشته قرار گرفته است نشان می دهد که حال این روزهای بازار خوب نیست برخی از سهام و صنایع طی این روز ها اعدادی را به خود دیدند که شاید طی ۱۰ سال گذشته هم تحقق نیافته بوده است. به عنوان مثال سهمی مانند فولاد مبارکه طی ۵-۶ سال گذشته همواره با p/e  حوالی ۴.۵-۶ واحدی وارد مجمع تقسیم سود شده است؛ اما این سهم یک هفته قبل از مجمع خود با p/e حدود ۳.۵ واحدی در حال معامله است.

این درحالیست که فولاد مبارکه به عنوان یکی از نماینده های سهم های بزرگ بازار وضعیت بنیادی بسیار مناسبی را دارا می باشد. سوالی که اینجا مطرح می شود این است که بازار چه زمانی p/e خود را تا پایین ترین اعداد ممکنه کاهش می دهد؟ زمانی که ریسک ها از نظر بازار قابل اندازه گیری نیستند و حال و هوای بازار به لحاظ روانی در وضعیت مناسبی قرار ندارد،‌ معمولا این موضوع رخ می دهد. بازار این روزها علاقه ای به بررسی با دقت ریسک ها ندارد تا به این واسطه شاهد اثر آن ها بر قیمت ها باشد. بر این اساس  برای همه بدترین سناریوها را در نظر می گیرد.

به عنوان مثال قرار داشتن  دلار نیما تا انتهای سال در  محدوده ۲۶ هزار تومانی، عدم تحقق برجام و برنامه دولت برای کسب درآمد از صنایع و عدم افزایش نرخ به صنایع تورمی و … از جمله موضوعاتی  است که در بازار سرمایه وجود دارد. اما تحلیل گران فرض را بر این میگذارند که همه این ریسک ها در بدترین حالت خود رخ خواهد داد و با این تلقی سعی می کنند قیمت ها را تا پایین ترین حدی که تمامی این ریسک ها را در خود جای بدهد، کاهش می دهند. و اما آنچه که می تواند منجر به افزایش p/e بازار در این مقطع زمانی شود، گذشت زمان و مشخص شدن ابعاد این ریسک ها است. در این مقطع هیچ چیزی مانند زمان نمی تواند مشکل بورس ایران را حل کند. وقتی که بازار شاهد سودآوری شرکت ها و همچنین تقسیم سودهای آن ها طی دوره های بعدی باشد،‌ افزایش نرخ نیما به صورتی منطقی صورت می پذیرد، شرکت ها مشکلی در فروش خود ندارند و همچنین دولت آن طور که بازار فکر می کند قصد اذیت کردن بیشتر صنایع را ندارد، آن زمان است که به تدریج نقدینگی روانه این بازار شده و انجام خرید ها می تواند باعث افزایش p/e بازار شود.