رکورد شکنی “قچار” در سودآوری
شکر در کشور ما یا از طریق واردات شکر خام و یا چغندر تولید می گردد. شکر خام وارداتی پس از طی مراحلی تصفیه و به شکر سفید تبدیل می گردد. اما تولید شکر از طریق چغندر به مراتب حاشیه سود عملیاتی مطلوب تری را نسبت به تصفیه شکر خام وارداتی به ارمغان خواهد آورد. یکی از کارخانه هایی که شکر را از طریق مصرف چغندر در کشور تولید می کند شرکت فراورده های غذایی و قند چهارمحال است که نسبت به صنایع مشابه خود در ایجاد سود موفق بوده و راندمان بالایی را نیز به همراه داشته است.
در این خصوص خبرنگار بورس امروز با قربانعلی قربانی مدیر عامل شرکت فرآورده های غذایی و قند چهارمحال، مصاحبه ای را ترتیب داد که افزودند: نوسانات ارز( صعود ارز)، سبب افزایش قیمت لوازم یدکی و دستگاه های مورد نیاز و همچنین مواد اولیه مورد نیاز کارخانه گردیده است و در همین راستا افزایش هزینه ها را نیز به همراه داشت است، و این عوامل سبب خواهد شد که نرخ واردات، از جمله نرخ واردات شکر بالا رفته و در نتیجه افزایش قیمت محصولات کارخانه از جمله: شکر سفید، تفاله خشک و ملاس را به همراه داشته باشد. وی ادامه داد: به هر حال نوسانات قیمت ارز عامل عمده در خطای تصمیم گیری مدیران در مورد پارامترهای عمده مربوط به خرید اقلام و مواد اولیه مورد نیاز و همچنین نرخ فروش محصول خواهد گردید.
چگونگی طراحی کارخانجات قند
قربانی از طراحی کارخانجات قند اینگونه گفت که، اصولا طراحی کارخانجات قند به گونه ای است که کل ماشین آلات خط می بایست به ظرفیت تولید مورد نظر افزایش یابند تا طرح توسعه تحقق یابد، در غیر اینصورت هر مرحله از تولید که به ظرفیت در نظر گرفته شده نرسد، به عنوان گلوگاه عمل کرده و کمترین ظرفیت در بین مراحل مختلف، تعیین کننده ظرفیت مصرف ماده اولیه و تولید محصول خواهد بود. در چند سال گذشته برای رفع برخی از گلوگاه ها اقراماتی صورت گرفت و به همین علت توانسته ایم نه تنها به ظرفیت اسمی کارخانه برسیم بلکه حدود ۱۴ درصد بیشتر از ظرفیت تولید کارخانه با رشد همراه شده ایم.
مدیر عامل شرکت فرآورده های غذایی و قند چهارمحال عنوان کرد: سرمایه گذاری هایی که در سال های اخیر انجام شده است تنها با هدف افزایش ظرفیت نبوده است، بلکه در تثبیت ظرفیت و همچنین بهبود مراحلی از تولید که کارایی لازم را به همراه نداشته اند و همچنین کاهش ضایعات تولید و افزایش کیفیت محصول نیز بوده است. نتیجه این اقدامات این بوده است که کارخانه توانسته بالاترین رکورد مصرف چغندر را در طول ۵۰ سال سابقه فعالیت خود بجا گذارد.
وی افزود: میزان چغندر جذب شده در نیمه اول سال جاری به رقم کیفیت نامطلوب چغندر سال جاری، خشکسالی، و همچنین کشت دیرهنگام چغندر که از کم آبی در پاییز گذشته ناشی می شده است، معادل سال قبل بوده و کاهشی نداشته است.
قربانی در ادامه گفت: نرخ فروش شکر سفید کارخانه به دلیل کیفیت مطلوب آن، با استقبال مشتریان به ویژه صنایع پایین دستی در سال های اخیر مواجه بوده، لذا با قیمت بالاتر از نرخ روز بازار توسط متقاضیان خریداری می گردد.
وی در ادامه گفت: طرح توسعه ظرفیت مصرف چغندر کارخانه در سال ۱۳۹۷ شروع شده و در راستای این طرح یک دستگاه دیفوزیون باظرفیت مصرف ۳۰۰۰ تن چغند، در شبانه روز از کشور ترکیه خریداری و نصب شده ولی اصل دیفوزیون ساخت کشور آلمان بوده است( یعنی این دیفوزیون به صورت دست دوم خریداری گردیده است)، منتهی طبق مطالب ارائه شده، طراحی کارخانجات قند به گونه ای است که از ابتدای پروسه تولید تا انتها باید همگی به ظرفیت مورد نظر رسیده باشند، چراکه در غیر اینصورت هر مرحله ای که دارای پایین ترین ظرفیت باشد، همان مرحله تعیین کننده کل ظرفیت کارخانه خواهد بود.
دستگاه های تولیدی وارداتی
وی ادامه داد: در انتهای سال ۱۳۹۷ در پی سفری به کشور ایتالیا یک دستگاه توربوژنراتور ۷ مگا بایت و یک دستگاه بویلر ۶۰ تنی که ۶۰ تن بخار در یک ساعت را تولید می کند، از این کشور خریداری شد و وجه آن نیز به صورت کامل پرداخت گردید، البته که با توجه به تحریم ها که در سال ۱۳۹۸ آغاز گردید، فروشنده این دستگاه ها از تحویل دستگاه ها به ما امتناع کرده است. در سال ۱۳۹۸ ما پیگیری های لازم را انجام دادیم،البته که همراه این دستگاه ها سه دستگاه سانترفیوژ هم بوده است که این سه دستگاه را تحویل گرفتیم و سپس نصب کردیم و در واقع بخش مربوط به سانترفیوژ کارخانه، نه تنها برای ظرفیت ۳۰۰۰ تن بلکه برای ظرفیت های بالاتر نیز آماده شده است( خصوصا برای تصفیه شکر خام). اما همچنان این شرکت ایتالیایی از تحویل بویلر و توربین امتناع می نمود تا اینکه در نهایت در سال جاری حاضر به تحویل توربین گشت و توربین در حال حاضر بارگیری و به بندر عباس منتقل شده است و در حال حاضر نیز در مرحله کارهای ترخیص این دستگاه هستیم. اما همچنان به دنبال تحویل گرفتن بویلر هستیم.
قربانعلی قربانی ادامه داد: از اواخر سال ۱۳۹۸ با مسئله کرونا مواجه گشتیم که در ابتدا هم جهان بابت شیوع این ویروس دچار وحشت گردید و کشورهای اروپایی از ورود اتباع کشورهای دیگر جلوگیری به عمل آوردند و این مسئله سبب قطع ارتباط ما با خارج از کشور گردید.
وی گفت: ما در فروردین ماه توانستیم ویزا دریافت کنیم و در ابتدا به کشور اسپانیا و از آنجا به ایتالیا سفر کردیم و ۲ دستگاه که لازمه فعلی ما برای افزایش ظرفیت تولید بوده را که یکی دستگاه تفاله خشک کن و دیگری دستگاه ممبرا فیلتر بوده است را دیدیم و قیمت پیشنهادی خود را ارائه نمودیم منتهی گویا فردی متقاضی تمامی این کارخانه با ظرفیت ۱۷ هزار تن بوده است، که با توجه به میزان چغندری که در ایران کشت می شود این کارخانجات به این بزرگی نمی تواند مواد اولیه که همان چغندر است را تهیه کند.
مقایسه قچار با بزرگترین کارخانه قند ایران
وی ادامه داد: بزرگترین کارخانه قند ایران، کارخانه قند جوین است که دارای ظرفیت ۵ هزار تنی است ولی هیچگاه نتوانسته با ۵ هزار تن کار کند چراکه چغندر لازم به آن نمی رسد، و فقط در یکسال این اتفاق افتاد وگرنه در بقیه سال ها تقریبا این کارخانه به اندازه کارخانه ما چغندر لازم را دارا است.
وی در ادامه گفت: دستگاه هایی که ما به دنبال آن ها هستیم متناسب با ظرفیت کارخانه ما بوده و در حال حاضر به دنبال خرید این دستگاه ها هستیم. البته دستگاه خوب دست دوم به گونه ای نیست که به راحتی پیدا شود و باید گشت تا این دستگاه ها را پیدا کرد.
در حال حاضر یکی از تنگناهای تولیدی ما مسئله تفاله خشک کن است زیرا که اگر ظرفیت کارخانه ما بالا می رود، تفاله تری را که تولید می کنیم را نمی توانیم خشک کنیم بنابراین تفاله تر باید بلافاصله فروخته شود و در این مناطق دامداران از تفاله تر استقبال نمی کنند و باید تفاله خشک شود که قابلیت نگهداری پیدا کند و مورد استقبال دامداران نیز قرار گیرد.
مدیر عامل شرکت فراورده های غذایی و قند چهار محال افزود: با اقداماتی که انجام شده است تا به حال توانستیم دستگاه های آپارات طباخی را در داخل کشور بسازیم و آن را به ظرفیت ۳ هزار تن رساندیم، سانترفیوژهای ما ۳ هزار تن کار می کنند و با تعمیرات که بر روی دیفیزیون قدیمی کارخانه انجام دادیم توانستیم جوابدهی به ۱۷۰۰ تا ۱۸۰۰تن ظرفیت را ایجاد کردیم، و در ۴ الی ۵ سال گذشته کارخانه که ۱۵۰۰ تن بوده، نمی توانست ۱۵۰۰ تن را به راحتی ساپورت کند اما در حال حاضر کارخانه به راحتی تا ۱۷۰۰ تن چغندر را می تواند ساپورت کند و با توجه به اقدامات و اصلاحات انجام شده کارخانه توانسته در سال گذشته ۲۰۱ هزار تن چغندر مصرف کند که این در تاریخ ۵۰ ساله کارخانه بی سابقه بوده است. در سال ۱۴۰۰ نیز هم در چغندر کشت پاییزه و هم در چغندر کشت بهاره کارخانه توانسته رکورد گذاری کند.
با توجه به مشکلاتی که در سال جاری کارخانجات قند و کشاورزان با آن مواجه شدند، و آن هم فاسد شدن چغندر به علت گرمای زیاد در استان خوزستان بوده است، ما گمان نمی کردیم که به اندازه سال ۱۴۰۰ بتوانیم چغندر کشت پاییزه تحویل بگیریم ولی خوشبختانه این کار انجام شده و در چند روز گذشته نیز بهره برداری کارخانه با مصرف کشت پاییزه به اندازه سال گذشته به اتمام رسیده است. وی افزود: در پاییز که با چغندر کشت بهاره کار می کنیم انتظار داریم که به اندازه سال گذشته بتوانیم چغندر تحویل گیریم. همچنین هرچه کارخانه بتواند بیشتر ماده اولیه مصرف کند و بیشتر هم تولید کند مطمئنا درآمد بیشتری هم خواهد داشت. خوشبختانه کارخانه توانسته با پرداخت به موقع قیمت چغندر به کشاوزان و همچنین تحویل به موقع بذر و دادن اقساط قرارداد مانند بخشی از هزینه کشت، نفوذ خوبی را در بین کشاورزان ایجاد نماید و رغبت کشاورزان را برای انعقاد قرارداد با کارخانه را بالا ببرد.
قربانی ادامه داد: با اینکه تنها چند روز از پایان بهره برداری ما گذشته است توانسته ایم ۸۰ درصد مطالبات کشاورزان را پرداخت کنیم و این امکان وجود دارد که در ۱۰ الی ۱۵ روز آینده باقیمانده مطالبات نیز به کشاورزان پرداخت گردد. رضایتمندی ها از کارخانه نگرانی های ما را برای تأمین ماده اولیه از بین خواهد برد.
طرح های توسعه کارخانه برای سال جاری
وی گفت: در خصوص طرح های توسعه کارخانه متأسفانه موانع بزرگی در ۳ سال اخیر در جلوی مسیر کارخانه قرار داشته است که یکی مربوط به بیماری کرونا بوده است که سبب شد که کشورهای اروپایی از دادن ویزا خودداری کنند و دومین مسئله نیز مربوط به تحریم بوده است که سبب شد که شرکت های حمل و نقل برای تحویل دستگاه ها به کشور ما از طریق کشتی دچار تردید گردند و کرایه های حمل را نیز بسیار بالا برند. ولی با همه این اوصاف شرکت قند چهارمحال دارای عملکرد مطلوبی بوده است و سوداوری آن نیز در سال ۱۴۰۰، ۱۲۴ میلیارد تومان بعد از کسر مالیات بوده است و این رقم بسیار خوب است و همچنین یک رکورد محسوب می گردد. وی افزود: در ۴ سال گذشته، هر سال سود کارخانه حدود ۲ برابر سال قبل بوده است و ما در سال ۱۴۰۰ توانستیم سود کارخانه را بیش از ۲ برابر سال ۱۳۹۹ ایجاد کنیم. همچنین سود سال ۱۳۹۹ متجاوز از ۲ برابر سود سال ۱۳۹۸ بوده است.
مدیر عامل کارخانه قند چهار محال عنوان کرد که قیمتی که دولت برای شکر سفید در سال جاری اعلام کرده است که تمامی کارخانجات به آن معترض اند، نسبت به افزایش قیمت چغندر و افزایش دستمزدها و افزایش سوخت خیلی دلچسب نبوده است اما به هر حال انجمن صنفی کارخانجات قند به طور مداوم در حال تشکیل جلسه با سازمان حمایت از مصرف کننده و تولید کننده است تا شاید بتواند قیمت مصوب را بالاتر برد ولی در حال حاضر قیمت مصوب ۱۸۰۰۰ تومان بسیار پایین است و پیشنهاد انجمن صنفی کارخانجات قند ایران ۲۱،۹۰۰ تومان است.