آغاز معاملات مشتقه ETF شاخص هم‌وزن برای اولین بار در تاریخ بازار سرمایه

به گزارش بورس امروز، رئیس اداره مشتقات فرابورس ایران در خصوص مزیت‌های مشتقه ETF گفت: ازآنجایی‌که این آپشن روی ای تی اف منتشر می‌شود مزیت‌هایی نسبت به آپشن های تک سهم دارد، مزیت اول این است که بازار گردان فعال و حدود قیمت مشخص دارند، همچنین اتفاق‌هایی مثل اقدام شرکتی و توقف نماد هم ندارند، درنتیجه معاملات آپشن آن‌ها با مشکل روبه‌رو نمی‌شود.

سپیده رستمی نیا با اشاره به اینکه صندوق قابل معامله کیان مطابق با مقررات همه صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در یک مرحله پذیره‌نویسی شده است، گفت: این صندوق بعد از جمع‌آوری منابع و وجوه اقدام به تشکیل پرتفوی سرمایه‌گذاری کرده است.

این مقام مسئول در فرابورس با تأکید بر اینکه پرتفوی سرمایه‌گذاری در etf های شاخصی متفاوت از سایر صندوق‌های قابل معامله است، اظهار داشت: به این صورت که مدیریت این ای تی اف ها به‌صورت غیرفعال(passive) است، در این حالت مدیر پرتفوی تلاش می‌کند تا سبد تحت مدیریت خود عملکردی مشابه با عملکرد شاخص ارایه کند.

به گفته وی، در etf شاخصی هم‌وزن نیز مدیر پرتفوی با چینش سبد سرمایه‌گذاری در تلاش است عملکردی مشابه با عملکرد شاخص هم‌وزن داشته باشد.

رستمی نیا به نحوه انتخاب و خرید سهام تحت مدیریت سبد ای تی اف هم‌وزن اشاره کرد و افزود: با توجه به اینکه امکان حضور همه شرکت‌های این شاخص در سبد سرمایه‌گذاری وجود ندارد، مدیر صندوق بر اساس فاکتورهایی اقدام به چینش سهام موجود در شاخص هم‌وزن می‌کند.

نحوه انتخاب نماینده هر صنعت در صندوق

رئیس اداره مشتقات فرابورس ایران در ادامه گفت: در خصوص انتخاب نماینده هر صنعت نیز، مدیر پرتفوی به وزن هر صنعت در شاخص هم‌وزن دقت می‌کند و با توجه به اینکه تعداد کل سهام موجود در هر صنعت در مقایسه با کل سهام موجود در شاخص هم‌وزن چقدر هست، نماینده یا عضو موجود در صندوق را انتخاب می‌کند. سایر پارامترهای قابل توجه در انتخاب سبد سرمایه‌گذاری توسط مدیران سرمایه‌گذاری ETF به بازار اطلاع رسانی می‌شود.

وی با اشاره به عرضه‌های اولیه نیز افزود: IPO ها نیز در مقاطع میان‌دوره‌ای قابلیت اضافه شدن به سبد صندوق را دارند. همچنین صندوق شاخصی هم‌وزن توسط مدیران سرمایه‌گذاری همان مجموعه، هر سه ماه یک‌بار موردبررسی قرار می‌گیرد و نماینده‌های موجود در پرتفوی مجدداً انتخاب می‌شوند.

چگونگی تسویه آپشن هم‌وزن

رستمی نیا در خصوص شروع قرارداد اختیار خریدوفروش روی واحدهای ای تی اف شاخص هم‌وزن گفت: پیش‌ازاین نمادهای اختیار خریدوفروش روی صندوق‌های قابل معامله سهمی در بازار مشتقات آغازشده بود، این مورد هم مشابه ای تی اف های سهمی است. به‌این‌ترتیب که در زمان تسویه فیزیکی، انتقال دارایی و در حالت تسویه نقدی پرداخت معادل مابه تفاوت قیمت دارایی پایه و قیمت اعمال، روی واحدهای ای تی اف هم‌وزن هم انجام می‌شود.

مزیت‌های مهم اوراق آپشن ETF ها

رئیس اداره مشتقات فرابورس ایران در خصوص مزیت‌های این ابزار گفت: ازآنجایی‌که این آپشن روی ای تی اف منتشر می‌شود مزیت‌هایی نسبت به آپشن های تک سهم دارد، مزیت اول این است که بازار گردان فعال و حدود قیمت مشخص دارند، همچنین اتفاق‌هایی مثل اقدام شرکتی و توقف نماد هم ندارند، درنتیجه معاملات آپشن آن‌ها با مشکل روبه‌رو نمی‌شود.

وی با اشاره به مزیت دیگر این ابزار گفت: دارایی پایه این آپشن منطبق با شاخص هم‌وزن است، درواقع این آپشن با رفتار و ریسک سیستماتیک کلی بازار هم‌جهت است به همین دلیل می‌تواند ابزار بسیار مؤثر و مفیدی برای سرمایه‌گذاران حرفه‌ای و مدیران پرتفوی و سرمایه‌گذاران علاقه‌مند به بازار مشتقه باشد.

به گفته رستمی نیا، سرمایه‌گذاران حرفه‌ای ضمن تحلیل از شرایط مختلف بازار می‌توانند با موقعیت‌گیری در این ابزار، وضعیت پرتفوی خود را در مقابل ریسک کلی بازار پوشش دهند و یا در شرایطی کسب سود کنند.

وی به این موضوع تأکید کرد که آپشن هم‌وزن روی صندوق قابل معامله‌ای منتشر می‌شود که از چندین سهام اصلی بازار تشکیل‌شده و یک مزیت بسیار قابل‌توجهی را برای سرمایه‌گذار به همراه دارد، به‌این‌ترتیب که یک سرمایه‌گذار نمی‌تواند روی کل سهام موجود در شاخص هم‌وزن معامله کند اما با معامله در این صندوق می‌تواند بازدهی موردنظر را کسب کند، طبیعی است که معاملات در آپشن این ای تی اف هم به همین صورت جذاب است.

ورود به این بازار چگونه است؟

وی درباره ورود به این بازار برای سرمایه‌گذاران علاقه‌مند گفت: این قراردادها مشابه سایر قراردادهای مشتقه مستلزم دریافت کد معاملات بازار مشتقه است.

به گفته رستمی نیا، ساعات معاملات این آپشن مطابق با دارایی پایه در حال حاضر از ۹ صبح تا سه بعدازظهر انجام می‌شود و در همان ساعت معاملات امکان اخذ موقعیت در این بازار وجود دارد.

وی با اشاره به اینکه ای تی اف شاخص هم‌وزن مشابه سایر صندوق‌های قابل معامله بر اساس ارزش خالص روز دارایی‌ها یاNAV ارزیابی می‌شود و روی سایت مدیریت فناوری بورس قابل‌مشاهده است، گفت: مکانیزم قیمت‌گذاری نیز بر اساس عرضه و تقاضا و با توجه به NAV که در سایت به‌روزرسانی می‌شود، انجام می‌شود.

وی در پایان به موضوع زنجیره اختیار معاملات اشاره کرد و افزود: زنجیره اختیار معامله باقیمت‌های سررسید در اطلاعیه عرضه مشخص‌شده و با سررسید ۶ ماهه قابل معامله است. این زنجیره آپشن در سایت فرابورس ایران و مدیریت فناوری بورس قابل‌ دسترسی است.