بازاری که آموزش نمی پذیرد

به گزارش بورس امروز، نه تنها بازار سرمایه بلکه کلیت اقتصاد کشور در چند سال اخیر با شوک های زیادی روبرو بوده است. همین شوک های وارد شده  بر کشور بر تمامی جنبه های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و .. کشور تاثیر گذاشته است.  به لحاظ اقتصادی در چندسال اخیر با شدید شدن تحریم های آمریکا و همراهی غرب و متحدانش بر ایران؛ نرخ دلار با جهش های بزرگی مواجه شده است. همین جهش نرخ دلار باعث فراز فرود های زیادی در بازار سرمایه شده است.

یکی از چشمگیر ترین رشد های بازار سرمایه در سال های اخیر، وضعیت بازار سرمایه طی سال های ۱۳۹۷ الی ۱۳۹۹ بوده است. به طوری که تقریبا می توان گفت از ابتدای سال ۱۳۹۷ رشد کلی بازار شروع شد و در نیمه ی نخست سال ۱۳۹۹ به اوج خود رسید. به طوری که شاید کمتر کسی فکر می کرد سهم های شاخص ساز مثل فولاد مبارکه اصفهان یا پالایشگاه نفت اصفهان رشد ۵ و ۱۰ برابری را طی بازه ی ۵ ماهه ابتدای سال ۱۳۹۹ تجربه کنند. عوامل مختلفی در این رشد سریع بازار موثر بودند که مهم ترین و اولین عامل آن دخالت مستقیم دولت وقت در بازار سرمایه و دعوت آشکار مردم به بازار توسط مسولین دولت بود. موضوع سهام عدالت و بحث صندوق های ETF پالایشی و بانکی باعث گرم شدن تنور بازار سرمایه شد.

در همان بحبوبه ی هجوم مردم از هر قشری به بازار سرمایه برخی کارشناسان و فعالین قدیمی بازار از این جو ایجاد شده ابراز نگرانی کردند اما ورود پول با قدرت بیشتری از روز قبل خود در بازار مشاهده می شد. طی سال های اخیر با گسترش بازار و ابزارهای مالی در کشور و همچنین وسیع تر شدن آموزش بورس و سرمایه گذاری در دانشگاه و محیط های مجازی شاهد ورود افراد بسیار زیادی در بازار سرمایه بوده ایم. برخی از کارشناسان همواره تحلیلگران تکنیکالیست (چارتیست) را عامل فراز و فرود های پرشتاب بازار می دانند.

واضح است که با توجه با ورود افراد جدید به بازار و در دسترس بودن تحلیل تکنیکال برای عموم مردم متاسفانه با پدیده ی ظهور اساتید قلابی و بی سواد مواجه بودیم. این افراد هر روز پررنگ تر از روز قبل با وعده های دروغین در فضاهای مجازی افراد بیشتری را تحت تاثیر قرار می دهند. یک روز بحث بورس و سهام و روز دیگر بحث بازار رمز ارز در مطالب این افراد دیده می شود. اما اگر بخواهیم دقیق تر این موضوع را بررسی کنیم باید گفت که مشکل از تحلیلگران تکینکال نیست بلکه موضوع اصلی نبود زیرساخت آموزشی و کامل نبودن فرهنگ سهامداری در جامعه بازار سرمایه ایران باشد.

شاید اگر از سال های پیش موضوع بازار سرمایه و سرمایه گذاری اصولی در این بازار به مردم آموزش داده می شد شاهد بروز این مشکلات نبودیم. همانطور هم که عرض شد با دخالت دولت در بازار سرمایه و دعوت مردم به بازار سرمایه شاهد ایجاد هیجان به شدت کاذب در بازار سرمایه بودیم. موضوعی که کاملا مشخص بود عدم زیرساخت و بستر مناسب برای این میزان ورود پول با دعوت عموم مردم کشور به بازار سرمایه بوده است. بنابراین این رشد و سقوط های شارپی بیشتر به عوامل اصلی و بازیگران بزرگ بازار وابسته است. اصلی ترین بازیگر بازار سرمایه ایران، دولت است. شاید اگر به مرور شاهد ورود پول در بازار بودیم خیلی بهتر این پول در بازار حفظ می شد و از آن مهمتر اعتماد مردم کشور نسبت به بازار سرمایه از دست نمی رفت.