بهار دلکش؟
بازار سرمایه پاییز و تا اینجا زمستان سختی را پشت سر گذاشته است. روزهای داغ و پر رونق دو فصل ابتدایی ۱۳۹۹ که علل آن خود حکایت دیگری میطلبد، خیلی زود به پایان رسید و شور و هیجان معاملهگران و فعالان بازار جای خود را به اضطراب و ناامیدی نسبت به آینده داد.
محمدحسین نیاتی مدیر سرمایه گذاری صندوق سرمایه گذاری ذوب آهن نوویرا | ریزش فرسایشی و خروج سرمایهگذاران حقیقی از بازار و وضعیت بحرانی تا خرداد ماه سال جاری ادامه یافت و اگر رشد قیمتهای جهانی در کنار تحولات داخلی نظیر توجه جدیتر به عرضه محصولاتی نظیر سیمان در بورس کالا نبود و اگر قیمت ارز پس از انتخابات ریاست جمهوری و تیره و تار شدن چشمانداز مذاکرات هستهای به یاری سودآوری شرکتها در فصول ابتدایی سال جاری نمیشتافت، چه بسا بازار به بهانه کمبود گاز و قطعی برق و تعطیلی خطوط تولید واحدهای صنعتی به روند نزولی خود ادامه میداد.
با این حال مجموعه عوامل ذکر شده، افزایش درآمد و سودآوری شرکتها را به دنبال داشت و به مثابه مرهمی بر جراحتهای وارده بر بازار سرمایه، منجر به رشد شاخص کل این بازار از کانال ۱ میلیون واحد تا ۱ میلیون و پانصد و هفتاد و پنج هزار واحد گردید.
وضعیت فعلی
در حال حاضر با بالا رفتن وزن موفقیت مذاکرات هستهای و رفع تحریمها، شاهد کاهشی شدن روند نرخ ارز هستیم. از سوی دیگر افزایش هزینههای تولید در اکثر شرکتها خود را در کاهش حاشیه سود فصل پاییز که طی گزارشهای نه ماهه منتشر گردید، به نمایش گذاشت. لذا بازار دو محرک رشدی خود را تا حدودی از دست رفته میبیند.
از سوی دیگر دولت لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ را جهت بررسی و تصویب به مجلس ارسال کرد که حواشی آن از جمله افزایش نرخ گاز سوخت صنایع، آینده تخصیص ارز ترجیحی و وضع مالیات بر صادرات مواد خام و نیمه خام برای بازار سرمایه حاصلی جز سرخی نقشه بازار نداشته است.
بستههای پیشنهادی دولت برای حمایت از بازار و تعدیل تصمیمات بودجهای و اقدامات حمایتی سازمان بورس نیز تاکنون تاثیری بر رفع ابهامات و نگرانی سرمایهگذاران و ترغیب آنان به ورود مجدد به بازار نداشته است. سرکنگبین صفرا فزوده و ماحصل آنکه شاخص کل بازار در کانال یک میلیون و دویست هزار واحد آرام گرفته است.
بهار دلکش؟
با این اوصاف سوال اصلی هر فعال بازار این است که چه باید کرد؟ و آیا چشم امید به آینده باید دوخت؟ برای پاسخ به این سوالات بهتر است بار دیگر وضعیت موجود را مرور نمود. توافق سیاسی اقتصادی چنانچه انجام پذیرد به کاهش هزینههای ناشی از تحریم برای کلیت اقتصاد از جمله شرکتها منجر میشود. هر چند نرخ ارز به سطوح پایینتر دست خواهد یافت، اما ورود تکنولوژی و توسعه فنی شرکتها سرعت خواهد گرفت.
قیمتهای جهانی اگر در سطوح فعلی با ثبات باشند، درآمد ارزی شرکتهای کامودیتی محور از سال جاری فزونی میگیرد و به تبع آن سودآوری آنها افزایش مییابد. حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی به رشد درآمدهای شرکتهای مربوطه خواهد انجامید.
در بطن بودجه سال ۱۴۰۱ نشانههایی از ادامه شرایط تورمی در صورت عدم اصلاحات اساسی اقتصادی نهفته است و این مسئله نیز به رشد توامان درآمدها و هزینههای شرکتها منجر میگردد. در مجموع میتوان نتیجه گرفت که اوضاع بازار به وخامتی نیست که رفتارهای اخیرمعاملهگران بازار مینماید و رفع شدن بیش واکنش بازار به تحولات منفی در آینده محتمل خواهد بود.
شاید سهامداری و حفظ سبد سرمایهگذاری (البته با لحاظ اصل احتیاط) تا بهار آینده و فرارسیدن فصل مجامع را بتوان انتخابی معقول دانست. شاید بهاری دلکش در پس سردی زمستان به انتظار نشسته باشد و سرها به زودی از گریبان خارج گردد.