فرصت های متقابل بازار بورس و حمل و نقل ریلی

شبکه ریلی  در کشورهای مختلف، موجب می شود تا حمل و نقل بار و مسافر در مناطق مختلف جریان داشته باشد و با رونق فعالیت های اقتصادی -تجاری سهولت زیادی را در بخش صادرات و انتقال کالا فراهم  می آورد.  همچنین در بخش گردشگری و حمل و نقل مسافر ، سوق دادن مسافران از بخش جاده ای به بخش ریلی از جمله مهمترین سیاستهای  اجرایی در تمام کشورهای توسعه یافته است. با این وجود در کشورمان، چالش های عمده ای  در توسعه زیر ساخت های صنعت ریلی وجود دارد که برای رفع این موانع  استفاده از روش های تامین مالی متنوع و کم هزینه مانند بازار سرمایه برای توسعه این صنعت، مهم و  ضروری است.

در این زمینه محمد حسین طوسی مدیرعامل شرکت ریل پرداز نوآفرین (فدک) با خبرنگار بورس امروز به گفتگو نشسته است . وی در این گفتگو معتقد است که ظرفیت های مناسبی برای سرمایه گذاری بازار سرمایه در بخش ریلی وجود دارد که این بازار می تواند از آن بهره ببرد. در عین حال وی معتقد است که یکی از بخشهای مورد توجه برای تامین مالی بخش ریلی بازار سرمایه است . آنچه در پی می آید حاصل این گفتگو است:

بخش های بهینه صنعت حمل و نقل ریلی برای سرمایه گذاری

در حوزه حمل و نقل ریلی چه بخش بار و چه بخش مسافر و چه در بخش خدمات مرتبط به این دو مانند تعمیر و نگهداری یا کترینگ، ظرفیت های مناسبی برای سرمایه گذاری وجود دارد که در این زمینه بازار سرمایه می تواند پیش قدم شود. همچنین شرکت های حمل و نقل ریلی در این بخش می توانند از ظرفیت های بازار سرمایه برای تامین مالی استفاده کنند.

اولویت بندی های سرمایه گذاری در صنعت حمل و نقل ریلی ای

در حال برخی از بخش های حمل و نقل ریلی باری  مانند چند بخش مسافری در بازار بورس  وارد نشده اند و فقط ۲ شرکت مسافری در بورس فعال هستند.  البته دو شرکت دیگر نیز در حال پذیرش در بورس هستند ولی شرکت های حمل و نقل باری در بورس فعالتر بوده و تقسیم سود آنها نیز خوب است، بنابراین استقبال بیشتری از آنها صورت می گیرد .

جذابیت های حوزه بار برای بورس

دراین بخش یکی از مشکلات فعلی حمل و نقل ریلی بار،  مسئله یک سر بار است . منظور این است که بار از یک سمت فقط به مقصد می رود و از مقصد، باری برای حمل به مبدا وجود ندارد . مشکل دیگر در این زمینه مدت زمان زیاد پرت در تخلیه بار  است و موجب می شود که بارهایی هم که در مقصد برای بارگیری موجود است، جذب نشود.  از این رو چنانچه بازار سرمایه در این بخش سرمایه گذاری یا تامین سرمایه کند و موجب توسعه تجهیزات ترمینالی تخلیه بار و یا گسترش خطوط آنتی شود، هم سرعت تحویل بار زیاد خواهد شد هم دیگر انتقال بار دو طرفه خواهد می شود. اگر بازار سرمایه بتواند به شکلی در این بخش ورود کند، شرکت های حمل و نقل ریلی و راه آهن نیز از این رویکرد حمایت خواهند کرد .

حمایت های قانون رفع موانع تولید از بخش خصوصی و بازار سرمایه در سرمایه گذاری

اغلب شرکت های خصوصی از این قانون استفاده می کنند اما در حوزه ریلی چند مانع وجود دارد که باید برای آنها زودتر تدبیری را بکار بست. به عنوان نمونه یکی از این موانع تاکید بر رشد سالانه ۳ درصدی برای استفاده از تسهیلات این قانون  است و لازم است تا  شورای عالی اقتصاد برای آن فکری کند. دلیل این امر آن است که شرکت های حمل و نقل نقلی  هنوز راهکاری که توسط آن بتوانند رشد ۳ درصد را محاسبه و ارائه کنند، ندارند  و با وجود اینکه شرکت راه آهن نیز در این باره سعی خود را می کند، ولی الزاماً این تصدی گری دولتی شرکت راه آهن مانع از تعامل موثر با شرکت بهینه سازی مصرف سوخت می شود.

پشنهادی برای بازار سرمایه

صنعت ریلی برای توسعه همه جانبه فرصت های زیادی را در اختیار دارد و با وجود جمعیت ۸۰ میلیونی در کشور  استفاده از ظرفیت های جدید در حوزه حمل و نقل ریلی در بخش ناوگان، واگن و خدمات ایستگاهی  کاملاً اجتناب ناپذیر است. این مسئله ای است که دولت باید ناگزیر به آن توجه کند. در همین زمینه بازار سرمایه نیز  می تواند با ریسک کم در این حوزه سرمایه گذاری کند و یا با استفاده از ظرفیت های این بازار برای توسعه صنعت ریلی بهره  جوید. در عین حال باید توجه داشت که سرمایه گذاری در صنعت ریلی به مرور و آهستگی جواب می دهد ولی از نظر ماندگاری دارایی می تواند قابل توجه باشد. از آنجا که همه محاسبات این صنعت با نرخ ارز محاسبه می شود نیز باید به این موضوع به عنوان یک مزیت نیز توجه داشت.

شرکت راه آهن هم اعلام آمادگی کرده است که می تواند با ارایه  تضمین های لازم را در این باره، ریسک سرمایه گذاری را کاهش دهد. در بخش خصوصی قانون دسترسی آزاد به شبکه ریلی حاکم است. بر اساس قانون ۱۲ قانون رفع موانع تولید بحث پرداخت صرفه جویی در سوخت را تضمین می کند. هر کسی در ریلی سرمایه گذاری کند و کاهش مصرف سوخت داشته باشد می تواند مابه تفاوت را دریافت کند.