دولت‌ها چگونه از بازار سرمایه بهره می‌برند؟

محمدصادق احمدیان طاهری در گفتگویی که با خبرنگار بورس امروز داشت به سرمایه گذاران پیشنهاد کرد حتما ارزش معاملات را مدنظر قرار دهند و به میزان خروج نقدینگی از صندوق‌های با درآمد ثابت توجه کنند.

در ادامه مشروح کامل گفتگوی مدیرعامل کارگزاری حافظ با بورس امروز را می خوانید:

• پیش بینی شما از آینده بازار سرمایه تا پایان سال چگونه است؟

بازار سرمایه از ابتدای سال ۹۸ تا مردادماه سال گذشته با رشد بسیار خوبی مواجه بود که از آن می‌توان به عنوان «دوران طلایی بازار سرمایه» نام برد. البته این موضوع، برنامه دولت بود تا کسری بودجه خود را از محل عرضه شرکت‌های دولتی مانند شستا و زیر مجموعه‌های آن بخشی از نیاز خود را تامین کند. بر این اساس با رونق بازار سرمایه، مالیاتی عاید دولت می شد که برای دولت بسیار حائزاهمیت بود.

به اعتقاد بنده دولت آقای روحانی در این زمینه بسیار هوشمندانه عمل کرد و از این جهت موفق بود، چرا که ما با سخت‌ترین  و بی سابقه‌ترین شرایط تحریم اقتصادی مواجه بودیم. از طرف دیگر در کشور درگیر بلایای طبیعی مانند سیل، زلزله و … بودیم که برای دولت هزینه‌ساز بود و از همه مهمتر کشور درگیر پاندمی کرونا نیز بود. به اعتقاد بنده در آن شرایط، دولت چاره‌ای جز عرضه سهام در بازار سرمایه و دریافت مالیات از محل فروش سهام نداشت.

• علت ریزش بازار سرمایه در دولت سیزدهم چیست؟

ریزش بازار سرمایه از اواسط سال ۹۹ آغاز و تا زمان تحویل دولت به آقای رئیسی ادامه داشت؛ با تغییر دولت در بازار سرمایه برای مدت کوتاهی شاهد رشد بازار سرمایه به صورت خیلی گذرا و موقت بودیم. این موضوع به سلب اعتماد سرمایه گذاران منجر شد که در نهایت با خروج نقدینگی از این بازار، بازار سرمایه با شیب تند ریزش مواجه شد.

در حال حاضر اکثریت سهام موجود در بازار سرمایه در کف قیمتی خود قرار گرفته و این رخوت و ریزش در بازار سرمایه با هیچ فاکتوری همخوانی نداشته مگر به دو دلیل؛ خروج نقدینگی از بازار سرمایه و سیاست‌های دولت بالاخص سیاست های امور خارجه. از سوی دیگر شاهد افزایش نرخ دلار بودیم. دلار تقریبا با نرخ ۲۵ هزار تومان به دولت آقای رئیسی تحویل داده شد و تا زمان انجام این گفتگو رشد ۲۷ درصدی را از زمان مذکور تا به حال تجربه کرده است. این در حالی است که  ارزش بازار سرمایه به نسبت بازارهای موازی بسیار پایین است، اما بنده پیش‌بینی می کنم که در آینده در بازارهای موازی مانند خودرو، مسکن، طلا و … شاهد رکود باشیم. همانطور که مشاهده می کنید و اشاره شد بازار سرمایه برای خرید بسیار جذاب بوده و پیش بینی بر این است بازار سرمایه در شرایط فعلی ریزش بیشتری نخواهد داشت.

• به نظر شما دوره رشد بازار سرمایه از چه زمان آغاز خواهد شد؟

متاسفانه از اواسط مهرماه تا اواسط آذرماه امسال شاهد ریزش شدیدی در بازار سرمایه بودیم که در راستای آن پرتفوی سهامداران به شدت ریزش کرد. به نظر بنده این ریزش، آخر اصلاح زمانی بوده و در مقطعی هستیم که در آن قیمت ها  برای خرید به شدت جذاب خواهند بود.

• به نظر شما چه عاملی می‌تواند به افت ریزش بازار پایان دهد و شروع نقطه اوج بازار سرمایه باشد؟

سیاست های دولت که قطع به یقین تاثیرگذار خواهد بود؛ کما اینکه در دوران اوج بازار سرمایه که یک سال قبل تمام شد، این سیاست دولت بود که بتواند از طریق بازار سرمایه کسری بودجه را جبران کند.

از سوی دیگر، رویکرد دولت از جهت نرخ بهره بسیار مهم و تاثیرگذار بوده و اکنون این موضوع بازار سرمایه را بسیار آزار می دهد. به اعتقاد بنده، دولت می‌تواند با تغییر سیاست و رویکردی متفاوت در نرخ بهره ، «ناجی بازار سرمایه» باشد.

• در این میان با اعتماد از بین رفته سرمایه گذاران چه باید کرد؟

بله متاسفانه شاهد از بین رفتن اعتماد سرمایه بالاخص سرمایه گذاران خرد هستیم؛ این در حالی است که بازار سرمایه می‌تواند محلی برای جبران کسری بودجه دولت باشد. اما در نهایت مطمئن هستم هر اتفاقی در روند فعلی کشور رخ دهد باز هم بازار سرمایه موفق خواهد بود، چرا که صنایع بسیاری می‌توانند با خبر توافق برجام رشد بسیار خوبی داشته باشند. حتی اگر توافق برجام نیز صورت نگیرد، قیمت سهام شرکت‌های بالغ مانند صنایع پتروشیمی، معدنی و فلزی با توجه به افزایش نرخ دلار می‌تواند آنها را به لیدر بازار سرمایه تبدیل کند.

• شما به موفقیت دولت روحانی برای تامین کسری بودجه اشاره کردید، ایا این می‌تواند رویکرد دولت فعلی هم باشد؟

با توجه به اینکه ظرفیت های بازار سرمایه شناخته شده است، دولت فعلی نیز قطعا به این سمت خواهد رفت. اکنون شاهد این هستیم که نقدینگی به سمت بازار رمز ارزها رفته، این در حالیست که این نوع سرمایه گذاری ها به شدت پرریسک هستند. اگر شما وضعیت دولت ها را در بدو شروع فعالیتشان بررسی کرده باشید، می‌بینید که همه دولت ها در زمان تحویل دولت به دنبال جذب نقدینگی سرگردان در راستای کنترل تورم هستند. اما به نظر بنده این سیاست غلط بوده و باعث رشد تورم با سرعت بالاتری در سال‌های آینده می شود.

• پیشنهاد شما در شرایط فعلی به سرمایه گذاران چیست؟

پیشنهاد می‌کنم اشخاصی که قصد سرمایه گذاری در بازار سرمایه دارند، ارزش معاملات را حتما مدنظر قرار داده و به میزان خروج نقدینگی از صندوق های بادرآمد ثابت توجه کنند.

به طور کلی پول یک موجود زنده است و بازار سرمایه در سال قبل نشان داد که ظرفیتش از بازار پول بیشتر است. شما فکر می کنید که به چه دلیل این میزان مجوز کارگزاری صادر شد؟ چرا که این ۱۰۶ کارگزاری کشش این حجم سرمایه گذاری را نداشت. بازار سرمایه، ظرفیت‌های بسیار خوبی دارد و می‌تواند بخش قابل توجهی از کسری بودجه را تامین کند. البته در حال حاضر نیز کسری بودجه وجود دارد. لازم است که سهامدارن به دو فاکتور خیلی مهم توجه داشته باشند؛ ارزش معاملات روزانه و خروج پول از صندوق‌های با درآمد ثابت. البته باید در کنار آن اعتماد از دست رفته سرمایه گذاران به بازار سرمایه را نیز بازسازی کرد.

همانطور که اشاره کردم پول یک موجود زنده و هوشمند است. بنده معتقدم اکنون نقدینگی پارک شده و منتظر فرصت سرمایه گذاری است و از آنجایی که بازارهای موازی بسیار پرریسک هستند نقدینگی به سمت آنها حرکت نخواهد کرد.

به اعتقاد بنده اکنون پول پارک شده است و اگر برجام به نتیجه برسد اقبال عمومی باز هم به سمت بازار سرمایه خواهد بود. اگر توافق برجام به نتیجه نرسد، مجددا شاهد قیمت دلار خواهیم بود و نهایتا تورم نیز به سهام و بازار سرمایه خواهد رسید. از سوی دیگر همه می‌دانیم که سرمایه «ترسو» است و هنوز خبری قطعی نشده است شاهد خروج سرمایه از بازار هستیم که این موضوع می تواند به ریزش سرمایه بینجامد.

پیش بینی بنده این است که در کوتاه مدت برجام به نتیجه ای نخواهد رسید و در راستای آن رشد خاصی تا پایان سال برای بازار سرمایه متصور نیستم.

اما اگر برجام به نتیجه برسد، بازارهای موازی به دلیل ریسک بسیار زیاد نابود خواهند شد و بازارهای مانند طلا، خودرو، مسکن با ریزش وحشتناکی مواجه خواهند شد و اما بازار سرمایه از این ریسک مصون است.