بررسی نقش بانک مرکزی در کنترل ارزش پول ملی و تاثیر آن بر بازار سرمایه

عظیم ثابت کارشناس بازار سرمایه در گفت و گو با خبرنگار بورس امروز با اشاره به وظایف بانک مرکزی در راستای حفظ ارزش پول ملی گفت: بانک مرکزی به عنوان یک نهاد پولی مستقل از دولت اما هم راستا با اهداف دولت، باید ارزش پول ملی را تقویت کند.

وی با اظهار امیدواری از اتمام زمان انتظار تعیین رئیس بانک مرکزی کشور گفت: امیدواریم در چند روز آینده شاهد خبرهای در خصوص رئیس کل بانک مرکزی باشیم.

انتشار اوراق قرضه به بهانه تسویه با پیمانکاران

این کارشناس بازار سرمایه در خصوص علل انتشار اوراق از سوی بانک مرکزی گفت: اوراق به دو دلیل رفع کسری بودجه دولت یا تسویه با پیمانکاران در پروژه‌های دولتی منتشر می‌شوند.

ثابت با اشاره به مزایای انتشار این اوراق افزود: این اوراق به دلیل بدون ریسک بودن و عدم پرداخت مالیات توسط خریداران اوراق، یک شیوه مرسوم برای سرمایه‌گذاری است. لذا علاوه بر رفع کسری بودجه موجب می‌شوند تا خریداران نیز سود بدون ریسکی کسب می کنند اما  ارزش پولشان به دلیل تورم بالا حفظ نمی‌شود.

وی با بیان اینکه در یک زمانی برخی به دولت پیشنهاد می دادند که به اندازه نرخ تورم نرخ انتشار اوراق قرضه را افزایش دهد، گفت: باتوجه به اینکه نرخ تورم در ماه گذشته حدود ۴۵ درصد درصد بوده است، امیدواریم چنین تصمیمی گرفته نشود؛ چراکه در هیچ کجای دنیا با افزایش نرخ سود بانکی مشکلات اقتصادی را حل نمی‌کنند.

این کارشناس بازار سرمایه با اظهار اینکه سیستم‌های مختلف اقتصادی به دنبال کنترل نقدینگی هستند، تصریح کرد: کشور ما برای توسعه یافتن نیازمند افزایش تولید ملی است لذا افزایش نرخ سود بانکی تنها باعث شتاب نقدینگی در کشور می‌شود که در حال حاضر نیز رشد حدود ۴۰ درصدی را تجربه کرده است و روزانه حدود سه و نیم الی چهار هزار میلیارد تومان به نقدینگی کشور اضافه می‌شود.

ثابت در خصوص اثرات انتشار اوراق قرضه بر بازار سرمایه گفت: با افزایش نرخ سود بانکی یا انتشار اوراق قرضه ریسک سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه افزایش می‌یابد و این مسئله می تواند موجب دلسری مردم از بازار سرمایه شود. نتیجه این تصمیم نیز خروج سرمایه از بازارسرمایه و سوق دادن به سمت خرید اوراق خواهد بود.

همخوانی نرخ تورم و نرخ انتشار اوراق قرضه

وی با بیان اینکه در یک بازده زمانی برخی از کارشناسان به دولت پیشنهاد می دادند که به اندازه نرخ تورم نرخ انتشار اوراق قرضه را افزایش دهد، گفت: بانک مرکزی باید به کمک وزارت اقتصاد، سیاست های  پولی و مالی را به خوبی تنظیم کند، بانک مرکزی می‌تواند از ابزار عملیات بازار باز استفاده کند. اقدامات آن می‌تواند در کنار تاثیرگذاری بر ارزش پول ملی به دغدغه‌های اهالی بازار سرمایه و سرمایه‌گذاران توجه کند.

این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: انتشار اوراق باید به گونه ای انجام شود با محدودیت مشخص در میزان انتشار همراه باشد. انتشار این اوراق نباید موجب ترس و وحشت سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه گردد.

ثابت با بیان عدم وجود بازار توسعه یافته برای اوراق قرضه دولتی گفت: این اوراق در دو بازار پول و بازار سرمایه مورد معامله قرار می‌گیرند. در نتیجه انتشار این اوراق باید با نهایت دقت و احتیاط انجام شود تا ریسک مضاعفی به سرمایه‌گذاران وارد نشود.

وی با بیان مشکلات از سر گذشته بازار سرمایه در چند وقت گذشته گفت: بازار سرمایه تا زمان انتخابات از وضعیت مطلوبی برخوردار نبود. علاوه بر این مشکلات کسری بودجه دولت، نگرانی های را نزد فعالان اقتصادی ایجاد کرده است.

ضرر دولت در سایه پیش فروش بدهی آتی

این کارشناس بازار سرمایه افزود: باتوجه به اینکه برخی از سرمایه‌گذاران ترس تکرار رخدادهای سال گذشته را دارند، انتشار اوراق قرضه باید با نهایت دقت و احتیاط انجام شود. دولت نباید بدهی‌های آتی خود را پیش فروش و درآمدهای آتی را پیش خرج کند که این به ضرر دولت است.

ثابت با بیان ویژگی‌های بازار سرمایه گفت: بازار سرمایه یک بازار شفاف دارای رقابت پذیری و نقد شوندگی بالا است. لذا دولت باید در تأمین کسری بودجه خود به انواع شیوه تأمین مالی همچون اخذ مالیات از روش اصولی توجه کند.

اخذ مالیات روشی مناسب برای تامین منابع مالی

وی با اشاره به انواع شیوه های تأمین مالی دولت گفت: دولت می‌تواند علاوه بر فروش نفت از شیوه اخذ مالیات و فروش اموال دولتی برخوردار شود؛ چراکه در حال حاضر در کشور بنا به اظهار کارشناسان و مسوولان فرار مالیاتی بسیاری وجود دارد.

این کارشناس بازار سرمایه با اظهار تأسف از افزایش هر ساله کسری بودجه گفت: باید سیاست‌گذاری به طور دقیق و بر پایه یک مکانیزم درست برنامه ریزی شود تا هر ساله شاهد افزایش فزاینده کسری بودجه نباشیم.

نگرانی سرمایه گذاران در خصوص ابهامات سیاست های دولت سیزدهم

ثابت با بیان اینکه مشخص نبودن سیاست های دولت جدید برای برخی از سرمایه گذاران، ابهاماتی را برای این افراد ایجاد کرده است، گفت: در حال حاضر مسائل متعددی همچون افزایش نرخ حامل‌های انرژی، قیمت گذاری دستوری و رشد قیمت خوراک پتروشیمی‌ها موجب نگرانی سرمایه‌گذاران شده است؛ زیرا سیاست‌های دولت جدید هنوز برای بخشی از مردم شناخته شده نیست.

وی در خصوص اثرات برنامه ساخت یک میلیون مسکن گفت: این برنامه میتواند براساس تصمیمات دولت اثرات مختلفی بر بازار داشته باشد. چرا که دولت در صورت مجبور کردن صنایعی همچون فولاد، سیمان و زیر مجموعه‌های ساختمان به عرضه محصولات با قیمت پایین برای تامین منابع مالی این مگا پروژه، باعث اثرات منفی بر صورتهای مالی و سودآوری شرکت های مالی بازار سرمایه گردد.

این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: لازم به ذکر است که اگر دولت به این سمت برود این احتمال وجود دارد که ارزش سهام این شرکت‌ها در بازار سرمایه تحت تأثیرمنفی قرار گیرد. لذا سیاست‌ها از جمله انتشار اوراق قرضه باید به گونه ای برنامه ریزی شده، اصولی، دقیق و با ظرافت و حساسیت کامل همراه باشد.

ثابت با اشاره به سخنان مقام معظم رهبری گفت: بنا به گفته های مقام معظم رهبری باید به تولید، پشتیبانی از تولید ورفع موانع پیش برویم. تأمین کسری بودجه دولت به گونه ای انجام شود که توسعه شرکت‌ها را در پی داشته باشد. دولت نباید همچون رخداد نیمه اول دهه ۹۰ با افزایش نرخ سود بانکی و اوراق مورد انتشار موجب صدمه به بازار سرمایه شود.

وی افزود: نحوه تأمین مالی دولت نباید موجب تغییر مسیر حرکت شرکت‌ها از توسعه فعالیت‌ها به بنگاه‌داری و ورود به املاک شود. باید از گذشته درس گرفت و از تکرار آن پرهیز کرد.

نسخه شکست خورده رفع کسری بودجه

این کارشناس بازار سرمایه با بیان ناموفق بودن نحوه عملکرد دولت‌های گذشته در رفع کسری بودجه ساختاری گفت: در گذشته با عرضه ارز و پیش فروش سکه در کنار انتشار اوراق با نرخ بالا هیچ موفقیتی در رشد تولید و اقتصاد نداشتند.

ثابت تصریح کرد: اگرچه ما به دنبال سیاست‌های انقباضی نیستیم اما باید هزینه شرکت‌های بزرگ به نحوی مدیریت و کنترل شود. دولت نباید بر مبنای هزینه های موجود، بودجه غیرواقعی تنظیم کند.

وی با اظهار خوشنودی از پیوستن ایران به پیمان شانگ‌های گفت: این اقدام نقطه مثبتی برای دولت جدید خواهد بود تا بتواند تحریم ها را مدیریت کند  و با فروش نفت این کسری بودجه را جبران نماید.

مالیات برگ برنده افزایش درآمدهای دولت

این کارشناس بازار سرمایه در پایان با اشاره به نقش مهم مالیات در درآمدهای دولت گفت: برخی از سازمان‌های بزرگ براساس سیاست ها و ترفندهای مختلفی که تعیین می‌کنند از پرداخت  کامل مالیات شانه خالی می‌کنند. درحالی که کارکنان دولت و اصحاب سرمایه به طور آنلاین مالیاتشان دریافت می‌شود. در صورتی که این فرارهای مالیاتی موجود قطع شود می‌تواند بر درآمد دولت و رفع کسری بودجه اثرات قابل توجهی داشته باشد.