عرضه اولیه موجود عادلانه ترین روش برای ورود شرکت ها به بازار سرمایه است

محمد غفارپور کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با خبرنگار بورس امروز و با اشاره به مطلب فوق اظهار داشت: متاسفانه طی چند عرضه اولیه اخیر قیمت سهام با ریزش مواجه شد اما این مهم را نمی توان یک اصل کلی قلمداد کرد، چرا که این روال همیشگی نیست.

وی در ادامه افزود: از سوی دیگر باید یادآور شد که برای عرضه های اولیه پول زیادی نیاز نیست و به صورت میانگین تنها ۵۰۰ الی ۶۰۰ هزار تومان  برای عرضه های اولیه آماده می شود که البته به اندازه این رقم نیز سهم فروخته نمی شود.

عرضه اولیه در شرایط موجود عاملی برای ریزش قیمت سهام

غفارپور تمایل بازار  به افت قیمت سهام را مثبت ارزیابی کرد و اذعان داشت: در شرایط نامناسب بازار این امکان وجود دارد که عرضه اولیه زمینه ساز ریزش قیمت سهام شود اما به این شکل که اکثر سهام بازار ریزش داشته باشد و شاخص با عدد قابل توجهی افت کند به یقین این موضوع به دلیل عرضه اولیه نیست.

وی افزود: به طور کلی عرضه  اولیه برای بازارهای سرمایه و بورس ها همیشه یک اتفاق مثبت ارزیابی می شود، تا جایی که بسیاری از سرمایه گذاران انتظار دارند که در بورس، عرضه های اولیه بیشتری صورت گیرد، اما این در حالی است که برخی از افراد به روش عرضه اولیه موجود انتقاد دارند. بنابراین در شرایطی که وضعیت بازار بورس مناسب نیست نباید عرضه اولیه صورت گیرد.

عرضه اولیه راهی برای خروج پول نیست

این کارشناس بازار سرمایه عرضه اولیه را عاملی برای خروج پول از بورس ندانست و تصریح کرد: در عرضه اولیه  مبلغی پرداخت می شود و به همان اندازه سهم جدید وارد بازار سرمایه خواهد شد. به عبارت ساده تر عرضه اولیه نمی تواند عاملی برای خروج پول از بورس باشد.

غفارپور در پاسخ به سوال خبرنگار ما مبنی بر اینکه آیا عرضه اولیه باعث افزایش سود شرکت می شود، گفت: سهامدار عمده یا همان شرکت تنها ۵ درصد از سهام خود را به فروش می رساند و بنا به گفته برخی از کارشناسان سود آن نصیب سهامداران عمده می شود اما در واقع شرکت ها وارد بورس می شوند، عرضه اولیه را پشت سر می گذارند که پس از ورود شرکت به بازار سرمایه، شرکت قادر خواهد بود که از روش های موجود در بازار سرمایه تامین مالی خواهد کرد. بنابراین عرضه اولیه تامین مالی برای شرکت نخواهد بود، اما با گذشت زمان شرکت را از تامین مالی منتفع می کند.

این کارشناس بازار سرمایه در خصوص روش های نوین و متفاوت عرضه اولیه یادآورشد: باید در نظر داشت که از حیات بورس بعد از انقلاب که از آذر ماه سال ۶۸ بود تا امروز، روش عرضه  اولیه بارها مورد بازنگری قرار گرفته است به گونه ای که روش عرضه اولیه امروز عادلانه ترین و مناسب ترین روش شناخته شده عرضه اولیه است.

وی درباره روش های عرضه اولیه درگذشته گفت: روش حراج در گذشته یکی از متداول ترین روش های عرضه اولیه بود که در آن قیمت مشخص نبود و سهام باز می شد و رقابت صورت می گرفت و براساس رقایت سهم در بالاترین به فرد تعلق می گرفت. پس از آن عرضه اولیه بدین صورت بود که این نوع عرضه تنها برای برخی از افراد در دسترس بود و سپس روشی به کار گرفته شد که  در آن سرمایه گذاران قیمت خود را اعلام می کردند و بازار قیمت میانگین می گرفت و بعد دوباره میانگین معامله می شد، هر چند موارد دیگر هم وجود داشت.

غفارپور با عادلانه خواندن روش موجود عرضه اولیه اظهار داشت: در حال حاضر تعداد سهام مشخص است و به تمام کارگزاری ها یک سهمیه ای مشخص تعلق می گیرد. این روش عرضه اولیه یک نوع  تقسیم منافع است. بدین معنا که عرضه اولیه شرکت ها از قیمت مناسبی برخوردار است  و یا بدلیل اقتصادی، احساسی و یا هیجانی با گذشت زمان این سهام با رشد قیمت مواجه خواهد شد. بنابراین در عرضه اولیه منفعتی به بازار و به افرادی که سهام را خریداری می کنند، ارائه می شود. بنابرانی عادلانه ترین روش تقیسم منافع نسبت به روش های متداول گذشته است.

این کارشناس بازار سرمایه در خصوص تاثیرگذاری عرضه اولیه از طریق سلب حق تقدم گفت: عرضه اولیه به صورت سلب حق تقدم را خیلی نمیپسندم. به نظر من در عرضه اولیه این اتفاق نباید رخ دهد اما   بعد از عرضه اولیه و در افزایش سرمایه بعدی یک شرکت هیچ اشکالی ندارد آن هم به شرط  اینکه  اگر از سهامداران فعلی سلب حق تقدم شود، سرمایه و سهام جدید میخواهد به یک شخص حقیقی و حقوقی جدیدی واگذار شود. آن شخص حقیقی و حقوقی باید از شرایطی برخوردار شود که قادر باشد شرکت را به سوددهی مضاعف برساند.

غفارپور در پایان خاطر نشان کرد: باید در سلب حق تقدم آن شخص حقیقی یا حقوقی شرایط حائز اهمیتی داشته باشد و بتواند  سود و درآمد یک شرکت را افزایش دهد. به عنوان مثال در یک شرکت  ساختمانی که سهامداران آن هیچ تخصصی در حوزه ساخت و ساز و بازار مسکن ندارند اما تمایل دارند که یک متخصص  وارد عرصه  شود، در این صورت ایرادی ندارد که از سهامداران فعلی سلب حق تقدم شود تا شخص متخصص وارد شود. در واقع  آن شرکت با سهامدار شدن به یقین از  فرد  متخصص نفع خواهند برد و سود بیشتری کسب خواهند کرد، اما به طور کلی این روند را در عرضه اولیه  نمیپسندم چرا که عرضه اولیه یک نوع تقسیم منافع است.