لزوم تبیین سیاستهای صحیح بازارگردانی برای بازار ارز از سوی بانک مرکزی
یک کارشناس بازار سرمایه گفت: بانک مرکزی باید سیاستگذاریهای خود را بر مبنای کاهش فاصله بازار آزاد و نیمایی ارز قرار دهد و با بازارگردانی صحیح در بازار آزاد ارز، هجمههای بازار آزاد از بین رفته و اختلاف دو ارز کاهش یابد.
سید علی حسینی در گفت و گو با خبرنگار بورس امروز با اشاره به نرخ ۲۴ هزار تومانی فروش ارز صادراتی در سامانه نیما، تغییرات نرخ در این سامانه را چندان زیاد ندانست و تاکید کرد: آنچه که مورد توجه سرمایه گذاران در خصوص نرخ ارز قرار می گیرد، نرخ ارز در بازار آزاد است.
وی که نوسانات بازار آزاد ارز را بسیار قابل توجه عنوان می کرد، ادامه داد: بعضا طی یک هفته شاهد افزایش ۱۰ تا ۱۵ درصدی نرخ ارز در بازار آزاد و یا کاهش ناگهانی ۱۰ درصد طی یک روز هستیم. این درحالیست که در مقابل بازار آزاد، بازار نیمایی به طور منطقی با نوسانی معمول روند خود را طی میکند.
این کارشناس بازار سرمایه مهمترین موضوع را برای شرکتهای بورسی نرخ خرید و فروش نیمایی عنوان کرد که در کنار آن، نوسانات نرخ ارز آزاد از سوی فعالان بورسی و شرکت های مورد رصد قرار می گیرد به گونه ای که محاسبات سود شرکتها را بر مبنای آن اندازه گیری میکنند. در حالی که هیجانات نرخ ارز آزاد بالا است و شاهد رشد و کاهش آن هستیم.
حسینی در خصوص نحوه مبادلات ارزی در سامانه نیما گفت: زمانی که شرکتی خوراک خود را براساس نرخ نیمایی خریداری میکند باید بر مبنای ارز نیما نیز به فروش رساند. فروش بر مبنای ارز نیمایی تعیین میشود، بهای تمام شده فروش شرکت ها نیز طبق نرخ این سامانه محاسبه میگردد.
وی ادامه داد: فرض کنید اختلاف نرخ نیمایی و آزاد ۲۰ یا ۱۵ درصد باشد. در صورتی که خرید ارز برای خوراک و فروش ارز صادراتی توسط این سامانه انجام شود، تغییر چندانی بین نرخ خرید و فروش ارز شرکتها وجود نخواهد داشت. این درحالی است که سرمایهگذاران تصور اشتباهی از این مسئله برای شرکتهای صادراتی همچون پتروشیمیها دارند.
حسینی از عدم آگاهی کافی از سیاستهای ارزی دولت سیزدهم، از این موضوع به عنوان یکی از ویژگیهای ابتدایی هر دولت جدید نام برد.
وی با بیان اینکه در حال حاضر برنامه دولت جدید برای سامانه نیما نیز مشخص نیست، ادامه داد: اختلاف ۲۰ درصدی بین دو بازار میزان کمی نیست اما باید دید سیاست دولت جدید در خصوص این بازار چه خواهد بود و چه سیاستهایی را برای کاهش اختلاف ارز این دو بازار در پیش خواهد گرفت؟
وی با اشاره به اقدامات لازم برای کاهش فاصله دو نرخ ارز گفت: برای واقعی نمودن نرخ ارز باید عرضه و تقاضا در بازار آزاد به شکل نرمال انجام شود و در سامانه نیمایی نیز نرخ به صورت دستوری نباشد. لذا دولت نباید تخفیف زیادی بدهد یا تخفیف بالایی بگیرد تا فاصله این دو نرخ کاهش یابد.
این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: کاهی اوقات حجم معامله در بازار آزاد به ۱۰ میلیون دلار می رسد در حالی که قیمت ارز بازار آزاد ۲۰ درصد بالاتر از بازار نیمایی است. این حجم از مبادله ارز در بازار نیمایی از سوی عرضه کننده صورت میگیرد که موجب کاهش شدید نرخ میشود.
حسینی اظهار داشت: بر این اساس ضروریست که حجم معاملات در بازار آزاد و نیمایی به میزان قابل قبولی صورت گیرد تا نرخ این دو بازار متعادل شود. در حال حاضر به دلیل هجمههای بازار آزاد، دلالی قابل توجهی در آن صورت میگیرد. این هجمه ها اثرات روانی بر بازار نیما خواهد داشت. لذا لازم است بانک مرکزی در سیاستهای جدید خود نقش بازارگردانی را برای بازار آزاد به خوبی بازی کند.