چرا شرکت ها گزارش های غیرواقعی برای افزایش سرمایه خود ارائه می دهند؟

سینا سلیمانی کارشناس بازار سرمایه در گفت و گو با خبرنگار بورس امروز، درباره افزایش سرمایه ۲۸۰ درصدی شرکت فولاد خوزستان گفت: برنامه افزایش سرمایه ۲۸۰ درصدی «فخوز» از محل سود انباشته برای انجام پروژه ها و تامین سرمایه در گردش مورد نیاز این شرکت برنامه ریزی شده است و قاعدتا سازمان بورس نیز بر اساس همین هدف، به راحتی افزایش سرمایه را تائید می کند؛ با این حال اگر نگاهی به گزارش توجیهی شرکت انداخته شود، می توان ایرادات مشهودی را در آن دید.

وی با اظهار تردید نسبت به واقعی بودن این گزارش، افزود: این گزارش توجیهی در ۳ بخش محاسبه هزینه سربار و استهلاک، بخش مفروضات برآورد سود و بخش ارزشگذاری دارای ایراداتی است.

این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه عمده ایرادات گزارش توجیهی افزایش سرمایه «فخوز» در بخش مفروضات برآورد سود و ارزش گذاری دیده می شود، تصریح کرد: ما در پیش بینی مفروضات برآورد سود، سه روش محتاطانه، کارشناسی و خوشبینانه داریم که عموما تحلیلگران این موارد را سناریو نویسی می کنند. با نگاه به گزارش توجیهی شرکت فولاد خوزستان در خصوص افزایش سرمایه ۲۸۰ درصدی خود از محل سود انباشته، مشاهده می کنیم که این شرکت به طور عجیبی مفروضات سودآوری خود را پایین اعلام کرده است!

سیمانی با اشاره به قیمت شمش فولاد در بازار توضیح داد: در این گزارش، با توجه به اینکه تقریبا نیمی از سال مالی ۱۴۰۰ گذشته است، شرکت فولاد خوزستان قیمت شمش اسلب خود را ۶۱۱ دلار و قیمت شمش بلوم بیلت را ۵۴۲ دلار به ازای هر تن در نظر گرفته است. این در حالی است که شمش فولاد در بخش صادراتی، اسلب ۷۳۰ دلار و بلوم بیلت ۶۳۰ دلار به ازای هر تن بوده است.

وی ادامه داد: با توجه به اینکه شرکت در این مدت فروش خوبی داشته است، می توان گفت میانگین قیمت شمش بالاتر از ۶۳۰ دلار به ازای هر تن بوده است. با این حساب، این پیش بینی عجیب در سال ۱۴۰۰، در صورتی محقق می شود که در نیمه دوم سال، قیمت جهانی شمش فولادی ها با ۵۰ درصد افت همراه باشد که این امر بسیار دور از انتظار است.

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: همچنین در بخش سوم گزارش توجیهی افزایش سرمایه ۲۸۰ درصدی شرکت فولاد خوزستان، با نگاهی به نرخ رشد پیش بینی شده توسط این شرکت، ملاحظه می شود که این شرکت نرخ تنظیم (نرخ بازدهی مورد نظر سهامداران) را ۲۵ درصد و نرخ رشد خود را طی ۳ سال، صفر در نظر گرفته است. این پیش بینی برای شرکتی که سودآوری دارد، بسیار عجیب است.

سلیمانی درباره نرخ تنظیم توضیح داد: نرخ تنظیم، حاصل مجموع نرخ سپرده بانکی و نرخ اوراق بدون ریسک بتای غیر اهرمی و نرخ بازدهی اهرمی است. رسیدن به این ۳ عامل می تواند نرخ تنظیم یا همان نرخ مورد نظر سهامداران را تعیین کند. در حال حاضر با محاسبه این نرخ ها، می توان گفت حدود ۳۰ درصد، نرخ تنظیم این شرکت است. با این حال شرکت فولاد خوزستان این نرخ را ۲۵ درصد در نظر گرفته است.

وی معتقد است که بسیاری از شرکت ها، به دلیل اینکه سازمان بورس و مسئولین ذی ربط نتوانند ایرادی در خصوص پیش بینی ها بگیرند، عموما گزارش های خود را در بدبینانه ترین حالت ممکن ارائه می دهند. حتی با در نظر گرفتن این  موضوع، گزارش توجیهی شرکت فولاد خوزستان برای افزایش سرمایه به نظر منطقی و واقعی نمی رسد.

این کارشناس بازار سرمایه در خصوص احتمال ارائه گزارش غیرواقعی از سوی «فخوز» برای بالا بردن رقم افزایش سرمایه توضیح داد: چنین احتمالی بسیار پایین است زیرا شرکت فولاد خوزستان نمی تواند با چنین گزارشی، میزان افزایش سرمایه خود را بیشتر کند و به نظر نمی رسد هدف شرکت نیز چنین امری باشد.

سلیمانی افزود: به نظر می رسد با توجه به موافقت هیئت مدیره با افزایش ۲۸۰ درصدی از محل سود انباشته این شرکت، گزارش توجیهی سهل انگارانه جمع آوری شده است و مسئولین ذی ربط تلاش کردند تا به صورت بدبینانه گزارش توجیهی را محتاطانه ضمیمه مصوبه هیئت مدیره کنند. گزارش های غیر واقعی را نه تنها در فولاد خوزستان بلکه در بسیاری از شرکت ها شاهد هستیم و می بینیم که بر خلاف این گزارش ها، چگونه شرکت ها سود و زیان می دهند. به عنوان مثال با نگاهی به گزارش پیش بینی سود شرکت ملی صنایع مس ایران، در پایان بهمن ماه، این شرکت سودآوری بسیار بالاتر از گزارش پیش بینی خود داشت؛ با این حال مشاهده کردیم که این شرکت گزارش خود رابه صورت غیرواقعی ارائه کرد.

وی در پایان یادآوری کرد: بهتر است که شرکت ها گزارش های غیر واقعی نه از جهت مثبت و نه از جهت منفی ارائه ندهند بلکه تلاش کنند تا با محافظه کاری منطقی، گزارش های کارشناسی شده ای را نوشته و ارائه دهند.