انحراف صنعت فولاد در پیچ و خم های اداری

عبدالمجید مستقیمی قائم مقام و معاون مالی پشتیبانی شرکت جهان فولاد سیرجان، بوروکراسی اداری در کشور را از جمله مهمترین مشکلات صنعت می داند.

وی معتقد است که اگر دولت در مورد اعتبارات ریالی و ارزی به شرکتها کمک نمی‌کند، حداقل می‌تواند مجوزهای لازم برای تأمین منابع مالی آنها را صادر کند. آنچه در پی می آید، انعکاسی از مشکلات بخش خصوصی برای فعالیت در بازار است.

شرکت مجتمع جهان فولاد سیرجان و پروژه‌های آن در چه شرایطی قرار دارد و به کدام سو می رود؟

سیاست شرکت جهان فولاد سیرجان این است که هر دو سال یکبار، باید یک پروژه جدید را به بهره برداری برساند. این پروژه ها ارزش آفرین و اشتغال آفرین و در راستای تکمیل زنجیره فولاد در منطقه سیرجان و گل گهر تعریف شده است.

آیا در حال حاضر این هدف محقق شده است؟

منطقه گل گهر تنها نقطه ای در کشور است که زنجیره فولاد در حال تکمیل شدن است و منطقه گل گهر در حال تبدیل شدن به منطقه عسلویه فولادی است که شرکت جهان فولاد سیرجان قرار است از حلقه آهن اسفنجی تا نورد را در خود ایجاد کند. الحمدلله تاکنون کارخانجات تولید آهن اسفنجی و بریکت سازی و نورد میلگرد ایجاد گردیده و کارخانه یک میلیون تنی تولید شمش فولادی در حال آماده شدن برای افتتاح است که انشاالله این زنجیره کامل شود. شرکت جهان فولاد چندین توسعه نیز در دستور کار دارد: از جمله کارخانه تولید سیم بکسل و فولاد آلیاژی که به امید خدا به زودی خبرهای آن رسانه ای خواهد شد.

مسأله ارز ناشی از صادرات به کجا رسیده اید؟

بخشی از درآمد ارزی شرکت مجتمع جهان فولاد سیرجان ناشی از صادرات کالا  است. بررسی این موضوع که ارز حاصل از صادرات کجا می رود، واقعاً بحث خوبی است، اما نه برای شرکتی مانند شرکت ما که خود نیاز به واردات ماشین آلات از خارج دارد. در شرایط فعلی اگر ارز حاصل از صادرات صرف خرید تجهیزات غیرمرتبط یا کالاهای لوکس شود، دولت این اختیار را دارد که مانع از این اقدام شود. اما وقتی این ارز صرف توسعه می‌شود ضرورت دارد که دولت از این اقدام حمایت کند. دولت نباید حتی یک لحظه صنعت را به خود واگذارد و درباره عدم صادرات صنعتی حساس شود. شرکت ها از دولت توقع دارند که اگر در مورد اعتبارات ریالی و ارزی به آنها کمک نمی‌کند حداقل مجوزهای لازم برای تأمین منابع مالی آنها را صادر کند.

شرکت جهان فولاد سیرجان از ابتدای امسال صادرات آنچنانی نداشته است، این در حالی است که شرکت در سال ۹۵ از صادرکنندگان برتر سال بوده است. صادرات برای شرکت ما بسیار حیاتی است، زیرا بخش مهمی از تأمین ارز مورد نیاز اسناد اعتباری (LC) شرکت از محل صادرات تأمین می شود. ۸۵ درصد از اعتبارت LC شرکت باید از محل صادرات تأمین شود و این امر از تعهدات ما است. بنابراین باید به موقع عمل کنیم. به ویژه در قراردادهای خارجی که به هیچ وجه، تأخیر جایز نیست و این تأخیر در اجرای آن سبب سلب اعتماد بین شرکتها می شود.

علت اینکه امسال صادرات نداشته اید چیست؟

بخشنامه وزارت صمت که برای تأمین نیاز داخلی صادرات را ممنوع کرد. این در حالی است که نیاز داخلی مانند سال های قبل تأمین می شد و لزومی به قطع یکباره صادرات نبود. می بایست مجوزهای صادرات تا  (۲۵ درصد) به شرکت ها داده شود تا به این واسطه در شرایط تحریمی مشکلی بر مشکلات شرکت ها افزوده نمی شد. البته با مسئولین وزارت صمت گفتگوهایی داشتیم که طی آن درخواست کردیم اجازه دهند حداقل برای تأمین تجهیزات مورد نیاز شرکت، بخشی از تولیدات مان را صادر کنیم.

شرکت برای تکمیل تجهیزات ذوب خود حدود ۱۰۰ میلیون یورو نیاز داشت و برای تأمین آن بایستی صادرات داشته باشد، حتی پذیرفتیم که بیش از این مقدار کالا صادر نکنیم و در نهایت حتی با نصف این مقدار هم راضی شدیم ولی تا امروز نتوانستیم مجوزهای لازم را دریافت کنیم.

هم اکنون مشکلات پیش روی جهان فولاد سیرجان چیست؟ با چه چالش هایی رو به رو هستید؟ نقاط قوت این شرکت چیست؟

یکی از مشکلات کالای اسفنجی محدودیت در نگهداری آن است. ولی در صورتی که کارخانه ذوب این شرکت سریع تر راه اندازی شود قطعاً این یک نقطه قوت خواهد شد و چالش بزرگتر این است که تحریم ها در اوج خود قرار دارد؛ لذا بایستی تمامی این مشکلات در  راه اندازی پروژه ها رفع شود. همچنین نداشتن امکان صادرات و نوسانات زیاد قیمت محصولات در بازار بورس از دیگر چالش های ما در سال ۹۷ بودند و باعث شد نتوانیم محصول خود را به موقع به بازار عرضه کنیم. اما از جمله نقاط قوتی که امسال با آن روبرو خواهیم بود بازارهای هدفی جهت صادرات محصولات است که می بایست با تدبیر و همراهی دولت، مقدمات آن فراهم شود. نکته دوم مربوط به پروژه های جدید است که در دستور کار شرکت قرار دارد. نکته سوم مقدمات حضور در بورس می باشد که پذیرش آن انجام شده است و انشاالله به زودی وارد بورس خواهیم شد.

فکر می کنید این اقدامات چه زمانی به نتیجه برسد؟

پس از تأمین اعتبار لازم و رفع موانع محیط زیستی قطعاً شروع پروژه ها استارت خواهد خورد.

سرمایه گذاری خارجی ۳۵۰ میلیون یورویی مربوط به چه زمانی بود؟

شرکت جهان فولاد سیرجان حدود ۶ ماه مذاکرات متعددی را با سرمایه گذار خارجی انجام داد تا سرمایه گذار به نتیجه برسد و تضمین غیردولتی را قبول کند. متاسفانه اعمال تحریم‌های اخیر موجب راکد ماندن کار شد با این حال طرف خارجی هنوز منصرف نشده است، اما اگر مذاکرات اخیر به نتایج مشخصی منتج شود، به احتمال زیاد در سال آینده نزدیک این سرمایه گذاری صورت خواهد گرفت که زمان بازگشت سرمایه آن نیز ۸ ساله است.

چشم انداز صنعت فولاد در اقتصاد کشور و بازار سرمایه را چگونه می بینید؟

اوایل امسال زمانی که بازار مسکن اندکی فعال شد، چشم انداز روشنی را برای صنعت فولاد ترسیم کرد.  بازارهای مصرف بسیاری را در اختیار داریم. از جمله این بازارها، بازار عراق یا سوریه بعد جنگ هستند. این بازار فوق العاده ای برای صنعت فولاد کشور است که متاسفانه برخی از کشورهای منطقه از جمله عمان یا قطر تلاش می‌کنند جای ایران را بگیرند. توجه کنید اگر آنها از اروپا این محصولات تأمین می کنند و چرا ما این بازار را در اختیار نگیریم.

آیا در این زمینه حرکتی کرده اید؟

بله صادراتی به عراق داشتیم. همچنین در حال حاضر مذاکراتی با افغانستان در این زمینه در جریان است و آنها هم خیلی مشتاق هستند. ولی باید مقدمات این کار آماده باشد و فروشنده و خریدار از روند کار و ادامه آن اطمینان داشته باشند. در جریان این امر، محصولاتی مانند میلگرد به افغانستان و عراق و سوریه صادر کرده ایم.

در بازار سرمایه چطور؟

برای ورود به بازار بورس در ابتدا همه کارهای مقدماتی را انجام داده و پذیرش شدیم. منتظریم تا محصول شمش را به بازار ارائه کنیم و قطعاً ما برای تأمین سرمایه به این بازار توجه داریم. بیشتر توجه شرکت به سمت ارزیابی ها در بازار سرمایه است.

در مورد مسائل محیط زیستی چه اقداماتی انجام داده اید؟

در همه جای دنیا کارخانه ها با محیط زیست مشکل دارند. در صورتی که به موجب دیدگاه شرکت جهان فولاد سیرجان، این شرکت در اقدامات محیط زیستی پیشرو شده است. برای کارهای متعددی باید در زمینه محیط زیست انجام شود، بنابراین برای اینکه در این حوزه مشکلی نداشته باشیم از بهترین تجهیزات اروپایی استفاده کرده که مانع آلودگی محیط زیست شود. توجه داشته باشید که می توانستیم از محصولات چینی که خیلی ارزان تر بود، استفاده کنیم. اما این کار را نکردیم. در این صورت در صنعت فولاد کشور برای حفظ محیط زیست پیشگام هستیم. این مسأله حتی برای سرمایه گذاران خارجی حائز اهمیت است. شعار این شرکت حفظ محیط زیست است.